Phát triển sản phẩm du lịch xanh

Những năm gần đây, bên cạnh du lịch (DL) sinh thái, khái niệm DL xanh được nhắc đến rất nhiều. Tuy có nhiều tiềm năng phát triển, song DL xanh ở Nha Trang - Khánh Hòa mới chỉ ở giai đoạn khởi đầu...

Loại hình du lịch hướng tới sự bền vững

DL xanh là loại hình DL dựa vào tự nhiên và văn hóa. Ngoài ý nghĩa góp phần bảo tồn tự nhiên, bảo vệ đa dạng sinh học và văn hóa cộng đồng, sự phát triển DL xanh đã và đang mang lại những nguồn lợi kinh tế to lớn, tạo cơ hội tăng thêm việc làm và nâng cao thu nhập cho đất nước cũng như cộng đồng người dân địa phương - nơi có các khu bảo tồn tự nhiên và cảnh quan hấp dẫn.

Hiện nay, tình trạng biến đổi khí hậu, ô nhiễm môi trường đã khiến DL Việt Nam nói chung, DL Khánh Hòa nói riêng phải chú trọng đến việc xây dựng mô hình DL hướng tới sự tăng trưởng xanh theo hướng bền vững. Trong xu hướng đẩy mạnh mô hình DL xanh, vai trò DL biển xanh cũng đã được khẳng định trong Chiến lược phát triển DL Việt Nam đến năm 2020, tầm nhìn đến năm 2030, đó là: “Ưu tiên phát triển loại hình DL gắn với biển, hải đảo; nhấn mạnh yếu tố văn hóa và sinh thái đặc sắc trong sản phẩm DL. Tập trung phát triển các khu DL biển tầm cỡ, chất lượng cao, tạo thương hiệu và có sức cạnh tranh trong khu vực và trên thế giới”. Ngoài ra, theo các chuyên gia, đầu tư vào việc xanh hóa nền DL có thể giúp giảm chi phí năng lượng, nước, chất thải và nâng cao giá trị của đa dạng sinh học, hệ sinh thái và di sản.

Ở Khánh Hòa, DL xanh đã manh nha từ hơn 10 năm trước với sự hình thành Khu bảo tồn biển Hòn Mun và Khu bảo tồn biển Rạn Trào (Vạn Ninh). Dịch vụ lặn biển ngắm san hô khám phá đại dương tại Hòn Mun cũng phát triển và thu hút nhiều du khách đến Nha Trang, nhất là khách quốc tế. Cũng từ đó, cộng đồng người dân địa phương tại các khu bảo tồn này đã bắt đầu tham gia các hoạt động phục vụ du khách, đời sống của người dân được cải thiện.

Một góc I-Resort.

DL xanh cũng được áp dụng trong toàn bộ hệ thống khách sạn, đơn vị vận chuyển, kinh doanh lữ hành bằng các biện pháp bảo vệ môi trường: xử lý nước thải tránh ô nhiễm, thu gom triệt để rác thải, giảm tiếng ồn, hạn chế sử dụng túi ni lông, trồng cây xanh, hướng dẫn du khách tham gia bảo vệ môi trường. Nhiều khu DL tại Nha Trang khi được xây dựng cũng đã rất chú trọng đến vấn đề này. Khu DL Hòn Tằm với những ngôi nhà bằng tre và mái lợp tranh với sự kết hợp các yếu tố gió, nước, ánh sáng, vật liệu một cách khéo léo, hài hòa. Six Senses Hideaway Ninh Vân, hay Khu nghỉ dưỡng suối khoáng nóng I-Resort... là những điển hình của DL xanh với việc sử dụng các vật liệu truyền thống địa phương và cách xử lý vật liệu độc đáo; đặc biệt là việc chủ động tiết kiệm năng lượng, nước, lựa chọn các vật liệu sử dụng, các giải pháp thích nghi trong bố trí không gian.

Chú trọng phát triển sản phẩm du lịch xanh

Thực tế, do sự phát triển nhanh về cơ sở vật chất và lượng khách DL ngày càng tăng nên nguy cơ ô nhiễm vẫn tồn tại. Mới đây, dư luận không khỏi bất ngờ khi có đến 4 doanh nghiệp DL lớn ở Nha Trang bị Cục Cảnh sát phòng, chống tội phạm về môi trường xử phạt do xả nước thải ra môi trường vượt quy chuẩn kỹ thuật về chất thải quá mức quy định từ 24 lần đến hàng trăm lần...

Giải pháp quan trọng hàng đầu của ngành DL từ nay đến năm 2020, tầm nhìn đến năm 2030 là phát triển sản phẩm DL. Theo đó, hệ thống sản phẩm chất lượng, đặc sắc, đa dạng và đồng bộ, có giá trị tăng cao sẽ được xây dựng, bảo đảm đáp ứng nhu cầu của du khách. Tập trung ưu tiên phát triển sản phẩm DL biển, đảo, DL văn hóa và sinh thái. Đặc biệt là chú trọng phát triển sản phẩm DL xanh, tôn trọng yếu tố tự nhiên và văn hóa địa phương. Tuy nhiên, giám đốc một công ty lữ hành chia sẻ: “Chúng tôi hiểu rất mơ hồ về khái niệm sản phẩm DL xanh. Nhiều công ty lữ hành ở Nha Trang cũng đã cố gắng xây dựng một số chương trình, tuyến DL mang sắc thái của DL xanh như: tour DL sông Cái, tour tham quan 4 đảo... song quy mô và hình thức hiện còn đơn điệu, chậm được làm mới và cạnh tranh không lành mạnh dẫn đến chất lượng giảm sút, khiến du khách bắt đầu thấy chán. Chúng tôi rất mong ngành DL đẩy mạnh việc áp dụng hệ thống các tiêu chuẩn ngành, kiểm tra, giám sát để duy trì chất lượng sản phẩm, dịch vụ DL; hình thành hệ thống kiểm định, đánh giá và quản lý, nhất là đối với các sản phẩm DL xanh để qua đó tạo môi trường cạnh tranh lành mạnh trong ngành DL”.

THU AN