Đang giữa mùa mưa, trời bắt đầu se lạnh. Một người bạn ở Ninh Hòa gọi điện mời tôi ra nhà ông chơi, kèm theo một câu ngắn gọn song rất hấp dẫn: "Tôi vừa tát cái ao trước nhà, nếu ông ra chơi, tôi sẽ đãi một món dân dã mà tôi biết ông sẽ thích". Tôi thích thú và tất nhiên đồng ý.
Đang giữa mùa mưa, trời bắt đầu se lạnh. Một người bạn ở Ninh Hòa gọi điện mời tôi ra nhà ông chơi, kèm theo một câu ngắn gọn song rất hấp dẫn: “Tôi vừa tát cái ao trước nhà, nếu ông ra chơi, tôi sẽ đãi một món dân dã mà tôi biết ông sẽ thích”. Tôi thích thú và tất nhiên đồng ý.
Bữa ăn hôm ấy có đủ thứ được chế biến từ cá, tôm, lươn bắt được dưới ao và những cây nhà lá vườn trồng được. Nhưng với tôi, hấp dẫn hơn cả vẫn là món lươn um chuối. Lý do đơn giản vì đây là món ăn mà hồi còn bé, ở quê, mẹ tôi thường chế biến mỗi khi chúng tôi thả trúm bắt được lươn, mang về.
Chế biến món này không khó. Những con lươn vàng bóng, còn tươi nguyên được mẹ tôi bóp với muối và giấm cho sạch nhớt, rồi mổ bụng bỏ ruột, cắt khúc khoảng 2 - 3cm, sau đó ướp với gia vị gồm bột nghệ, ớt, tiêu, bột ngọt và một thìa mỡ nước để tăng thêm độ béo. Ướp xong, để khoảng 20 phút cho thấm rồi chiên sơ.
Chuối xanh gọt vỏ, cắt khúc khoảng 2,5cm, chẻ làm tư rồi ngâm vào nước pha muối với chanh. Sau đó, bắc nước sôi chần sơ qua cho hết chát. Riềng, nghệ tươi trong vườn đào về, rửa cho sạch rồi giã nát, trộn mắm tôm vào cùng, lọc lấy nước, bỏ bã. Phi thơm hành tỏi, sả, ớt, rồi cho chuối vào xào sơ, sau đó cho lươn vào đảo đều. Lấy nước dừa tươi đổ vào xâm xấp rồi cho giấm, rượu và nước riềng, nghệ, mắm tôm vào nấu cho chín mềm. Khi nước trong nồi vàng sánh màu nghệ, nêm lại gia vị vừa ăn mới tắt bếp. Sau đó cho lá nghệ, tía tô, lá lốt thái sợi trộn đều.
Mùa lạnh, có lươn um chuối ăn với cơm thì không có gì ngon bằng. Ông ngạc nhiên khi nghe tôi kể ở quê tôi người ta cũng hay chế biến món ăn dân dã này. Ông nói: “Tôi nghiện món này nghen anh! Khi nào có lươn là bà xã nhà tôi liền ra vườn chặt ngay nhánh chuối. Các loại gia vị cũng có sẵn, chẳng nhọc công chút nào”. Nói xong, ông đọc cho tôi và mọi người nghe câu ca dao: Chuối xanh um với lươn vàng. Hết chàng đến nàng ai cũng khen ngon...
HOÀNG MINH