Buổi chiều, dạo chơi trên đường Trần Phú, Nha Trang, bỗng thấy phảng phất theo làn gió biển mát rượt mùi gì thoang thoảng, thơm thơm, quen thuộc quá! Đúng là mùi khoai lang nướng! Nhìn mấy củ khoai trên bếp than đang hồng lửa của chị bán khoai lang nướng bên vỉa hè, bất chợt tôi nhớ lại thuở ấu thơ.
Buổi chiều, dạo chơi trên đường Trần Phú, Nha Trang, bỗng thấy phảng phất theo làn gió biển mát rượt mùi gì thoang thoảng, thơm thơm, quen thuộc quá! Đúng là mùi khoai lang nướng! Nhìn mấy củ khoai trên bếp than đang hồng lửa của chị bán khoai lang nướng bên vỉa hè, bất chợt tôi nhớ lại thuở ấu thơ.
Ngày xưa, khi máy bay Mỹ đánh phá ác liệt ở miền Bắc, sơ tán đến một ngôi làng rất xa thành phố, bọn nhỏ chúng tôi thường đi mót khoai lang, rồi kiếm củi chất lên nướng. Ở vùng quê ấy, khi mùa hè bắt đầu, ban đêm thường có những cơn mưa bất chợt, để rồi sáng hôm sau xóm dưới, xóm trên trời trở nên mát rượi. Trong vườn, ngoài đồng, cây cỏ lên xanh mướt.
Mùa thu hoạch khoai lang đã đến. Buổi sáng đi học về, buổi trưa tôi tranh thủ học bài để chiều đi theo các bạn chăn trâu trong làng ra đồng chơi. Những đứa bạn của tôi, đứa nào da cũng đen nhẻm, đầu đội chiếc nón cũ, chân đất lấm lem. Các bạn thả cho trâu ăn rồi chơi những trò tinh nghịch. Lúc rủ nhau bắt cua trên đồng, lúc lại đi bắt châu chấu. Nhưng với tôi, thích nhất là lúc rủ nhau mót khoai lang còn sót lại sau khi thu hoạch để nướng. Chỗ đất nào nghi có khoai còn sót là chỗ ấy bị chúng tôi xới tung lên. Một lần tôi nhìn thấy đám mầm đỏ au đang nhú khỏi mặt đất. Biết đó là mầm mọc lên từ những củ khoai sót lại nên tôi mừng rỡ hét vang, gọi các bạn đến. Thò tay xuống lớp đất, tôi ôm gọn củ khoai to và thuôn dài trong tay.
Thường thì khi mót khoai, bọn nhỏ chúng tôi đứa nào cũng tìm được vài củ, sau đó rủ nhau kiếm củi khô ở xung quanh chất lại, đốt lửa lên để nướng. Vài chục phút sau, lấy cây moi lớp than ra là đã có những củ khoai chín, thơm lừng. Cầm củ khoai lang nóng, hai tay nhón qua nhón lại, rồi lột sơ lớp vỏ đen vì cháy sém bên ngoài, tách từng miếng đưa vào miệng, ngon thật! Cái thú của tuổi thơ chúng tôi lúc ấy không chỉ là củ khoai nướng nóng hổi vừa thổi vừa ăn trong không gian gió đồng mát rượi, mà đó còn là thứ lương thực khoái khẩu mỗi khi cơn đói ập đến giữa những năm chiến tranh ác liệt, mọi thứ đều thiếu thốn. Có hôm khoai mót được nhiều, ăn xong, chúng tôi còn chia nhau mỗi đứa vài củ mang về nhà.
Ở Nha Trang, khoai lang nướng đã lên phố từ nhiều năm nay, là món ăn không chỉ hấp dẫn khách trong nước mà với cả khách nước ngoài. Dạo chơi, qua hàng khoai nướng, tôi cũng không thể cầm lòng. Cầm củ khoai nướng còn nóng thơm lừng, lòng càng vui vì chị bán khoai miệng cười rất tươi, nói giọng Nha Trang với câu mời chào đon đả: “Lần sau nhớ ghé lại mua giùm chị! “Nhất đậu phụng rang, nhì khoai lang nướng” em à! Khoai rẻ mà, một củ chỉ mấy ngàn à...!”.
ANH NGỌC