Những ai từng sống trong thời bao cấp, chắc hẳn cũng như tôi, chẳng bao giờ quên được cơm tấm. Đó là loại cơm của nhà nghèo, khi ấy gạo tấm rẻ hơn gạo thường nhiều nên nhà nào đông con phải dùng gạo tấm.
Những ai từng sống trong thời bao cấp, chắc hẳn cũng như tôi, chẳng bao giờ quên được cơm tấm. Đó là loại cơm của nhà nghèo, khi ấy gạo tấm rẻ hơn gạo thường nhiều nên nhà nào đông con phải dùng gạo tấm. Một số gia đình khá hơn thường mua gạo tấm về làm thức ăn cho gà, bởi nó là thứ gạo hỏng, rơi vãi trong lúc sàng. Trong gạo tấm thường có rất nhiều sạn, phải đãi mới nấu ăn được.
Cơm tấm một thời để cứu đói ấy, bây giờ đã khác, trở thành món ăn được nhiều người ưa thích, nhất là trẻ em. Là phần đầu của hạt gạo, trong quá trình xay xát bị vỡ ra, do đó gạo tấm còn chứa cả phôi và cám, khi nấu rất ngon, cơm mềm và nhiều dinh dưỡng. Chính vì vậy, bên cạnh việc hấp dẫn vì ngon, cơm tấm còn được thực khách cộng thêm điểm vì nó rất bổ dưỡng.
Đi trên đường phố Nha Trang hiện nay, ta dễ dàng bắt gặp các quán cơm tấm. Muốn cơm tấm bình dân thì ghé các quán vỉa hè, muốn ăn cơm tấm sang trọng hơn thì đến các tiệm lớn. Chẳng hạn như trên đường Nguyễn Thị Minh Khai có tiệm cơm tấm sườn bì, trên đường Ngô Gia Tự có tiệm cơm tấm sườn que hay quán cơm tấm nổi tiếng Trường Tàu…
Không ít người thường ăn cơm tấm vỉa hè. Ở đó cơm rẻ và khá ngon. Vừa ngồi xuống ghế, chị bán cơm tấm đã gật đầu chào đon đả, ít phút sau đã có đĩa cơm nóng, thơm phức với miếng sườn nướng vàng ươm, kèm ít sợi bì heo, vài lát dưa leo. Nhìn đĩa cơm, tưởng chế biến đơn giản nhưng khi làm cũng khá lâu công. Nấu cơm thì không khó, quan trọng là các thứ đi kèm phải đậm đà: sườn nướng vừa mềm vừa thấm, nước chấm phải ngon, thêm một chút hành, đồ chua và ít thính…, đĩa cơm tấm nóng hổi sẽ trở nên hấp dẫn hơn. Ở các tiệm chuyên bán cơm tấm bây giờ, ngoài món sườn quen thuộc còn có các món ăn kèm khác như: trứng chả, thịt kho trứng, lạp xưởng, cá kho… để đổi vị. Với các cô cậu học trò, một đĩa cơm tấm buổi sáng đầy đủ chất dinh dưỡng như thế thường là lựa chọn số một. Với các gia đình, nếu ngán cơm nhà, có thể kéo nhau ra quán cơm tấm, mỗi người mỗi đĩa, thế mà lại ngon!
Riêng tôi, mỗi lần ăn cơm tấm lại nhớ về thời bao cấp. Có ai ngờ món ăn dành cho người nghèo ngày ấy giờ đã trở thành món thông dụng, vào cả thực đơn của những nhà hàng sang trọng. Nhưng không phải cơm tấm nơi nào cũng ngon, vì bí quyết mỗi nơi một khác. Vậy mới hiểu vì sao chỉ là những tiệm vỉa hè thôi mà khách lúc nào cũng nườm nượp, chịu khó ngồi chờ để có một đĩa cơm tấm đậm đà, hấp dẫn…
ANH TRUNG
