Tại một số siêu thị trên địa bàn TP. Nha Trang đang bày bán những mặt hàng có dán tem truy xuất nguồn gốc (gọi tắt là tem). Điều này góp phần tăng thêm niềm tin của người tiêu dùng vào sản phẩm sạch.
Tại một số siêu thị trên địa bàn TP. Nha Trang đang bày bán những mặt hàng có dán tem truy xuất nguồn gốc (gọi tắt là tem). Điều này góp phần tăng thêm niềm tin của người tiêu dùng vào sản phẩm sạch.
Truy xuất “lý lịch” rau, củ, quả
Theo khảo sát sơ bộ của phóng viên, dẫn đầu về số mặt hàng dán tem là Siêu thị Vinmart Nha Trang. Tại đây, ước gần 50 mặt hàng dán tem được bày bán, tập trung chủ yếu vào nhóm hàng rau, củ, quả, gia vị, như: dưa lưới tròn vỏ vàng, dưa lê kim hoàng hậu, dưa hấu, cà chua, bí ngòi, khoai tây, su su, dưa leo, bí ngô, cải xanh, ngọn su su, rau dền đỏ, rau muống, cải bó xôi, cải ngồng, giá đỗ, mướp Nhật, khổ qua, củ gừng… Siêu thị Big C Nha Trang hiện nay cũng có khoảng 10 mặt hàng rau, quả được dán tem như: ớt chuông, cà chua, dưa leo baby, xà lách cuộn, bí ngòi, bắp cải trắng, cải thảo, cải bó xôi… Đây là những mặt hàng được cung cấp bởi các công ty, nhà phân phối ở Đà Lạt và được giới thiệu sản xuất theo quy trình VietGAP. Siêu thị Co.opmart Nha Trang đang bày bán 2 loại quả có dán tem là bầu và bí. Tuy không bày bán sản phẩm dán tem nhưng rất nhiều mặt hàng tại Siêu thị Lotte Mart Nha Trang đều có mã vạch trên nhãn sản phẩm và người tiêu dùng cũng có thể truy xuất bằng điện thoại để nắm được một số thông tin cơ bản như: nhà phân phối, xuất xứ, giá thành phẩm. Các sản phẩm có dán tem chưa xuất hiện tại các chợ truyền thống.
Khảo sát cũng cho thấy, phần lớn các sản phẩm được dán tem có giá cao hơn so với sản phẩm thông thường cùng loại. Ví dụ, tại Siêu thị Big C Nha Trang, bắp cải trắng có tem giá 25.500 đồng/kg (bắp cải thường gần 10.000 đồng/kg); cải thảo có tem 18.900 đồng/kg (cải thảo thường 15.900 đồng/kg); cà chua có tem 30.000 đồng/kg (cà chua thường 19.300 đồng/kg)…
Chị Nguyễn Phạm Khánh Hòa (xã Vĩnh Thái, Nha Trang) cho biết: “Tôi rất chú trọng sử dụng thực phẩm sạch cho gia đình. Trước đây, tôi chỉ biết lựa chọn sản phẩm dựa vào tên thương hiệu, nhưng từ khi có thể dùng điện thoại thông minh kiểm tra nguồn gốc sản phẩm, tôi thấy an tâm hơn nhiều. Giá của sản phẩm có dán tem tuy cao hơn sản phẩm bình thường nhưng đây là sản phẩm có nguồn gốc, được sản xuất theo quy trình an toàn nên tôi nghĩ người mua cũng chấp nhận”. Anh Nguyễn Quang Nam (chung cư Lê Hồng Phong, Nha Trang) cho biết, khi đi siêu thị, nhận ra những sản phẩm có dán tem nên anh thử nghiệm truy xuất qua điện thoại, sau đó chỉ cho vợ cách sử dụng. Các siêu thị đều có wifi miễn phí nên nếu người mua có điện thoại thông minh thì có thể dễ dàng kiểm tra “lý lịch” sản phẩm như: cơ sở sản xuất, cơ sở phân phối, giấy chứng nhận… Sản phẩm dán tem sẽ làm tăng thêm niềm tin để người tiêu dùng quyết định mua hàng.
Tiện lợi nhưng ít người biết
Để truy xuất nhanh nguồn gốc sản phẩm qua mã QR (mã vạch 2 chiều hay mã phản hồi nhanh, mã vạch ma trận) in trên bao bì sản phẩm, người tiêu dùng cần có điện thoại thông minh cài đặt phần mềm truy xuất và nối mạng Internet. Sau khi đăng nhập phần mềm, đặt tem sản phẩm trước camera để thiết bị quét mã code. Ngay sau đó, giao diện điện thoại sẽ hiển thị hình ảnh và thông tin về sản phẩm như: nơi sản xuất, giấy chứng nhận, kênh phân phối, cơ sở sản xuất chịu trách nhiệm… |
Có một thực tế, nhiều doanh nghiệp đã hướng đến sản xuất các loại sản phẩm đạt chuẩn Gap, GlobalGap, ASC, BAP… Tuy nhiên, bao bì sản phẩm chỉ có nhãn hiệu, ngày sản xuất, hạn sử dụng mà không có thông tin cụ thể về quy trình. Việc dán tem truy xuất mang lại nhiều lợi ích. Thử nghiệm truy xuất thông tin từ tem dán trên trái cà chua beff Đà Lạt mua tại Siêu thị Vinmart Nha Trang, chỉ sau vài giây, điện thoại đã cung cấp cho chúng tôi thông tin khá chi tiết về nơi sản xuất như: số lô trồng, tên trang trại trồng, địa chỉ liên lạc, nhà phân phối, địa chỉ, sơ đồ mặt bằng lô trồng… Rõ ràng, việc dán tem truy xuất giúp minh bạch thông tin về nguồn gốc, chất lượng sản phẩm cho nhà sản xuất, khiến người tiêu dùng dễ dàng quyết định mua hàng.
Hiệu quả của việc bán sản phẩm dán tem đã rõ. Tuy nhiên, không ít người mua chưa quan tâm đến con tem dán trên sản phẩm, hoặc biết nhưng do điện thoại chưa cài đặt phần mềm truy xuất, sử dụng không thành thạo nên ít quan tâm, nhất là đối với những người nội trợ lớn tuổi, hiểu biết về công nghệ hạn chế thì việc này hơi khó khăn. Vì vậy, nhiều người vẫn lựa chọn theo thói quen và tên thương hiệu. Ông Lương Quốc Thịnh - Trưởng bộ phận Marketing siêu thị Co.opmart Nha Trang cho biết, nắm bắt được những trở ngại này, hiện tại, siêu thị mới bày bán 2 loại bầu, bí có dán tem. Đây là những sản phẩm nằm trong chương trình triển khai thí điểm dán tem tại TP. Hồ Chí Minh và được tổng công ty chuyển hàng ra Nha Trang, chủ yếu để thăm dò người tiêu dùng. Sau một thời gian, nếu người mua phản ứng tốt, tiêu thụ sản phẩm dán tem nhiều, siêu thị sẽ chính thức triển khai dán tem cho các sản phẩm sạch sản xuất tại Khánh Hòa.
NGUYỄN THIỀU - HOÀNG DUNG