Mấy năm gần đây, các cửa hàng bán sản phẩm được gắn mác làm từ Trầm hương xuất hiện rất nhiều, nhưng vấn đề chất lượng thật giả, cao thấp của những sản phẩm này thì vẫn chưa có tiêu chí đánh giá cụ thể.
Mấy năm gần đây, các cửa hàng bán sản phẩm được gắn mác làm từ Trầm hương xuất hiện rất nhiều, nhưng vấn đề chất lượng thật giả, cao thấp của những sản phẩm này thì vẫn chưa có tiêu chí đánh giá cụ thể.
Nhà nhà bán Trầm hương
Khánh Hòa từ lâu đã được mệnh danh là xứ Trầm hương, bởi chất lượng Trầm hương Khánh Hòa được cho là hội tụ được linh khí của trời đất. Trước đây, số lượng các cơ sở bán Trầm hương chỉ đếm trên đầu ngón tay, quy mô cũng không quá lớn; hiện nay, các cơ sở bán mặt hàng được cho làm từ Trầm hương xuất hiện ngày càng nhiều. Từ các cửa hàng nhỏ, những tiệm bán đồ lưu niệm đến các khách sạn đều đặt tủ, dựng kệ bán sản phẩm Trầm hương. Một trong những yếu tố dẫn đến tình trạng nhà nhà đua nhau bán Trầm hương chính là siêu lợi nhuận mà mặt hàng này mang lại. “Tôi không am hiểu về Trầm hương, nhưng thấy có khách hàng cần tìm hàng, lại có sẵn mối hàng ở huyện Vạn Ninh nên tôi quyết định mở cửa hàng bán. Dù khách đến cửa hàng tôi chỉ là khách lẻ, nhưng các mặt hàng tiêu thụ đều rất tốt”, chủ một cửa hàng bán Trầm hương trên đường Hoàng Hoa Thám (TP. Nha Trang) cho biết.
 |
| Du khách nước ngoài lựa chọn sản phẩm Trầm hương tại một cửa hàng ở TP. Nha Trang |
Hiện nay, các mặt hàng được làm từ Trầm hương bày bán trên thị trường rất nhiều như: nhang trầm, vòng trầm, tinh dầu trầm, rượu trầm, trầm miếng… Nhưng sản phẩm để phục vụ khách du lịch chủ yếu là 2 bộ sản phẩm: nhang trầm và vòng trầm. Giá cả của các sản phẩm nhang trầm dao động từ vài trăm nghìn đồng đến cả chục triệu đồng. Giá các loại vòng trầm cũng dao động từ vài triệu đồng đến cả trăm triệu đồng. Nhưng việc đánh giá chất lượng của những mặt hàng này như thế nào thì vẫn chưa có tiêu chuẩn cụ thể. Để nhận diện chất lượng một sản phẩm Trầm hương, người dùng chỉ cảm nhận bằng cảm tính theo kiểu mắt nhìn, tay sờ, mũi ngửi. Vì thế, mới có chuyện khách hàng đến mỗi cửa hàng khác nhau lại được tư vấn cách nhận diện chất lượng sản phẩm Trầm hương theo những cách khác nhau.
Cần xây dựng bộ tiêu chuẩn chất lượng
Theo ông Biện Quốc Dũng - Giám đốc Công ty TNHH Trầm hương Biện Quốc Dũng (thị xã Ninh Hòa), các mặt hàng Trầm hương hiện nay chủ yếu là Trầm hương tự nhiên và Trầm hương nhân tạo. Tuy nhiên, Trầm hương tự nhiên rất quý hiếm, giá thành rất cao nên rất ít cơ sở làm sản phẩm từ loại trầm này. Sản phẩm chủ yếu được làm từ Trầm hương nhân tạo, đó là cây dó bầu được trồng và cấy trầm. Nhưng thời gian để cây dó bầu tạo trầm cũng khá lâu, tỷ lệ thành công tương đối thấp, nên dù trầm nhân tạo, nhưng vẫn quý và giá thành cũng rất cao. “Theo tôi, để tránh tình trạng thật giả lẫn lộn như hiện nay, các cơ sở sản xuất sản phẩm Trầm hương cần có sự phối hợp với các cơ quan quản lý nhà nước để cùng nhau xây dựng bộ tiêu chuẩn chất lượng sản phẩm Trầm hương”, ông Dũng nói. Sản phẩm Trầm hương thật thường có mùi thơm thoang thoảng, dịu nhẹ và phải có nhiệt độ mới tỏa hương. Còn nếu ngửi trực tiếp vào sản phẩm mà thấy có mùi cồn, hoặc có mùi thơm nồng nặc thì đó là sản phẩm tẩm hóa chất. Với sản phẩm nhang trầm, ngoài cách ngửi tương tự như vòng trầm thì còn có thêm tiêu chí kiểm chứng bằng cách nhìn qua tàn nhang sau khi cháy hết thường kết chặt với nhau tạo thành những vòng xoắn rất đẹp vì hàm lượng tinh dầu nhiều. Còn nhang có hàm lượng tinh dầu trầm thấp thì tàn nhang thường tan ra từng đoạn.
Tìm hiểu về vấn đề này, chúng tôi đã liên hệ với Chi cục Quản lý chất lượng Nông Lâm sản và Thủy sản nhưng lĩnh vực này không thuộc thẩm quyền quản lý của chi cục; liên hệ với Chi cục Quản lý thị trường thì chi cục cho biết đơn vị chỉ quản lý về mặt nguồn gốc xuất xứ, giá cả hàng hóa. Còn Chi cục Kiểm lâm cho biết, đơn vị chỉ quản lý mặt hàng này khi hàng hóa còn ở trong rừng, khi ra khỏi rừng thì không thuộc thẩm quyền quản lý.
Cuối năm 2016, tại cuộc họp của Ban chỉ đạo phát triển du lịch tỉnh, đồng chí Trần Sơn Hải - Phó Chủ tịch Thường trực UBND tỉnh cũng đã nêu vấn đề: “Hiện nay, chất lượng mặt hàng Trầm hương gần như thả nổi, không có một tiêu chuẩn chất lượng cụ thể nào để đánh giá, xác định. Trong nhiều lần họp Ban chỉ đạo 389 của tỉnh, tôi cũng đã nêu vấn đề về việc thẩm quyền quản lý mặt hàng này thuộc về cơ quan nào, nhưng vẫn chưa có đơn vị nào nhận trách nhiệm chính. Vì thế, các cơ quan quản lý nhà nước cần có sự phối hợp với doanh nghiệp, các cơ sở sản xuất, nghệ nhân để xây dựng, hình thành nên bộ tiêu chí quy định cụ thể chất lượng đối với sản phẩm Trầm hương”.
Giang Đình
