Thêm thu nhập từ hạt xoài khô

Năm nay, hạt xoài được thị trường miền Tây Nam Bộ thu gom với giá cao gấp đôi năm ngoái. Đây là niềm vui cuối vụ bù đắp cho người trồng xoài Cam Lâm.

Vừa đảo mẻ hạt xoài cuối cùng cho mau khô, bà Lê Thị Phú (thôn Khánh Thành, xã Suối Cát) cho biết, làm xong mẻ này, bà cũng quay về với công việc đồng áng thường ngày, bởi đến nay các nơi đã cơ bản thu gom xong hạt xoài. Qua gần 2 tháng tranh thủ đi phơi hạt xoài thuê, với tiền công chừng 120.000 - 150.000 đồng/ngày (làm theo đợt), những người làm thuê như bà Phú cũng có thu nhập đáng kể. Ông Nguyễn Tấn Đoàn (tổ dân phố Tân Hòa 1, thị trấn Cam Đức) cho biết, ông làm nghề điện ở gần khu Bãi Dài, tranh thủ đóng bao hạt xoài thuê, cũng kiếm thêm được vài triệu đồng/tháng. Năm nay, nhu cầu mua hạt xoài tăng, có ngày kỷ lục, hai anh em ông đóng được từ 120 - 130 bao (50 - 60kg/bao).

Thu gom hạt xoài ở xã Cam Hải Tây

Nhưng vui hơn có lẽ là những người thu gom hạt xoài. Bà Trần Minh Thảo (thôn Vĩnh Cát, xã Suối Hiệp) cho biết, trước đây, mùa xoài chín, nếu giá quá rẻ, người trồng để xoài tự rụng, còn mất công dọn vườn, đổ bỏ trái. Những năm gần đây, thị trường miền Tây Nam Bộ tìm mua hạt xoài giống truyền thống của Cam Lâm, Cam Ranh (xoài Thủy Triều) để ươm cây con, làm gốc ghép với các giống xoài khác, do gốc xoài truyền thống có bộ rễ phát triển mạnh và bền, giúp cây xoài ghép sinh trưởng tốt. Do đó, đến mùa xoài chín rộ, nông dân lại tranh thủ làm thêm. Bà Thảo đã thu gom gần chục vụ, nhưng chưa năm nào hạt xoài được giá như năm nay. Năm 2014, giá hạt xoài cao nhất khoảng 20.000 - 30.000 đồng/giỏ (khoảng 470 hạt/giỏ). Năm 2015, có lúc giá đạt 70.000 đồng/giỏ. Năm nay, hạt xoài thu gom tại nhà lên tới giá 100.000 đồng/giỏ. Bà Thảo phơi khô rồi bán lại được 120.000 đồng/giỏ. Dù vậy, ở Cam Lâm không nhiều người đi thu gom, bởi một bãi phơi hạt xoài cần vốn đến hàng trăm triệu đồng. Bên cạnh đó, mấy năm nay, người dân chuyển sang trồng xoài Úc nhiều nên giống xoài truyền thống giảm sút đáng kể. Đó là chưa kể, xoài trái Cam Lâm mất mùa nên lượng hạt càng giảm.

Ông Trương Văn Ạc (thôn Bãi Giếng 2, xã Cam Hải Tây) lại vui bởi tiền bán hạt xoài khô bù đắp phần nào cho thất bát từ vườn xoài. Năm nay, 30 cây xoài của nhà ông chỉ thu được khoảng 3 tạ trái, giảm một nửa so với năm ngoái; chưa kể giá bán cũng chỉ 10.000 - 12.000 đồng/kg, cả vườn mới thu ngót nghét 10 triệu đồng. Trong khi đó, giá hạt xoài đắt hơn xoài trái gần chục lần. Từ giữa vụ, ông thu gom hạt xoài không hết việc. Mượn đám đất trống của người quen trong xã, ông bỏ tiền mua bạt phòng trời mưa, rồi thuê thêm 4 - 5 nhân công, trả 120.000 đồng/ngày, vậy mà có lúc làm từ 8 giờ tới 21 giờ 30 vẫn không kịp giao hàng. Kết thúc cả vụ, tính ra, ông thu gom, bán được gần 1.000 bao hạt xoài khô.

Theo ông Nguyễn Lai - Chủ tịch Hội Nông dân huyện Cam Lâm, người thu gom hạt xoài chủ yếu là nông dân, thậm chí chính là người trồng xoài. Thu gom hạt xoài tuy tạo thêm thu nhập cho nông dân nhưng chỉ có tính thời vụ, không ổn định. Trong điều kiện xoài trái mất mùa, kém giá như năm nay, việc hạt xoài khô có giá cũng góp phần bù đắp thua thiệt cho nông dân.

TIỂU MAI