Góp phần nâng cao chất lượng dân số vùng biển

Từ khi triển khai Đề án kiểm soát dân số các vùng biển, đảo và ven biển (năm 2009), đến nay, một số địa phương có mức sinh giảm đáng kể, chất lượng dân số nâng lên...

Từ khi triển khai Đề án kiểm soát dân số các vùng biển, đảo và ven biển (năm 2009), đến nay, một số địa phương có mức sinh giảm đáng kể, chất lượng dân số nâng lên. Tuy nhiên, các hoạt động của đề án tại các đảo xa bờ hiện vẫn còn gặp nhiều số khó khăn.

Phát tờ rơi tuyên truyền chăm sóc sức khỏe cho người dân tại xã Vạn Thạnh.

Đẩy mạnh tuyên truyền

Thực hiện Đề án kiểm soát dân số các vùng biển, đảo và ven biển (Đề án 52), hàng năm, công tác tuyên truyền về dân số - kế hoạch hóa gia đình (DS-KHHGĐ), chăm sóc sức khỏe sinh sản (SKSS) tại 46 xã, phường vùng biển, đảo và ven biển trên toàn tỉnh được đẩy mạnh; người dân được cung cấp các dịch vụ tận nơi. Bên cạnh đó, Đề án 52 còn tăng cường các hoạt động tuyên truyền, tư vấn và cung cấp dịch vụ chăm sóc SKSS và KHHGĐ cho công nhân lao động tại các cơ sở, xí nghiệp, khu chế xuất, lao động làm việc trên biển; cung cấp tài liệu cho các tàu đánh bắt xa bờ và trạm kiểm soát biên phòng; tư vấn trực tiếp cho ngư dân ở các cảng cá...

Năm 2015, đề án hỗ trợ thực hiện dịch vụ sàng lọc trước sinh lần 1 và lần 2 cho 4.386 lượt người; sàng lọc sơ sinh 925 mẫu, trong đó phát hiện 5 trường hợp thiếu men G6PD. Đến hết tháng 5-2016, toàn tỉnh đã khám thai cho 6.085 bà mẹ mang thai; khám phụ khoa cho hơn 14.700 lượt phụ nữ trong độ tuổi sinh đẻ (điều trị cho hơn 7.000 người); cung cấp các phương tiện tránh thai cho hơn 41.400 người...

Những năm gần đây, đề án còn chú trọng tổ chức các hoạt động nâng cao chất lượng DS như: sàng lọc trước sinh và sơ sinh; tư vấn và khám sức khỏe tiền hôn nhân; phối hợp với các đoàn thể địa phương tổ chức nhiều chương trình về tư vấn cho nhóm bà mẹ mang thai có nguy cơ cao về sinh con dị tật; thành lập câu lạc bộ không sinh con thứ 3; câu lạc bộ gia đình hạnh phúc; phong trào phụ nữ giúp nhau làm kinh tế gia đình… Qua đó, góp phần đáng kể trong việc chăm sóc sức khỏe, thực hiện giảm sinh cho người dân vùng biển, đảo.

Theo thống kê của Chi cục DS-KHHGĐ tỉnh, DS vùng biển, đảo chiếm hơn 42% DS toàn tỉnh. Đây là vùng dân cư tập trung cao, có trình độ học vấn và tỷ lệ lao động được đào tạo còn khá thấp so với mặt bằng chung toàn tỉnh. Tuy nhiên, nhờ sự tăng cường tuyên truyền của Đề án 52, đến nay, mức sinh của vùng biển, đảo và ven biển đã giảm đáng kể. Trước đây, bình quân mỗi gia đình có tới 4,5 người con, nay chỉ còn khoảng 2,3 con/phụ nữ trong độ tuổi sinh đẻ. Mức sinh DS vùng biển, đảo giảm xuống gần tương đương với mức sinh chung trên toàn tỉnh là 1,84 con/phụ nữ trong độ tuổi sinh đẻ.

Vẫn còn khó khăn

Bà Trần Thị Kim Oanh - Phó Chi cục trưởng phụ trách Chi cục DS-KHHGĐ tỉnh cho biết, các hoạt động của Đề án 52 triển khai dần đi vào chiều sâu, cung cấp dịch vụ đạt chất lượng, góp phần rút ngắn chênh lệch về thể chất cũng như trí tuệ giữa người dân ở đất liền và biển đảo. Tuy nhiên, đề án vẫn còn gặp khó khăn nhất định, nhất là việc triển khai cung cấp dịch vụ chăm sóc SKSS và KHHGĐ trên các đảo biệt lập với đất liền. Hiện nay, 3 xã, thị trấn thuộc huyện đảo Trường Sa chưa được triển khai. Tại xã Vạn Thạnh (huyện Vạn Ninh) và Cam Bình (TP. Cam Ranh), việc cung cấp dịch vụ cho người dân ở các thôn đảo cũng còn hạn chế do vấn đề di chuyển và thiếu thốn về cơ sở vật chất phục vụ khám, chữa bệnh. Một số thôn đảo như: Ninh Đảo, Khải Lương (xã Vạn Thạnh), Bình Ba và Bình Hưng (xã Cam Bình) đã có phân trạm y tế nhưng còn thiếu thốn trang thiết bị y tế và nhân lực. Các thôn: Ninh Tân và Điệp Sơn (Vạn Thạnh), Bình Ba Đông, Bình Ba Tây (Cam Bình) chưa có phân trạm y tế. Vì vậy, khi người dân khám sức khỏe đều phải vào bờ nên thường ngại đi. Các hoạt động của đề án tổ chức tận nơi gặp nhiều khó khăn, mỗi năm thực hiện chỉ 1 hoặc 2 lần.

Ông Nguyễn Thành Tâm - Phó Chủ tịch UBND xã Vạn Thạnh, Trưởng Ban DS-KHHGĐ xã cho biết, so với đất liền thì hoạt động thăm hộ gia đình tư vấn về các biện pháp tránh thai, chăm sóc SKSS, nuôi dạy con tốt ở các thôn đảo ít được thực hiện thường xuyên. Đa số cư dân trên đảo sống quần tụ thành từng làng chài nhưng vẫn còn những hộ nằm rải rác nên khó tiếp cận, ít chấp nhận sử dụng các biện pháp tránh thai hiện đại, dẫn đến sinh đông con. Năm 2015, tỷ suất sinh của xã Vạn Thạnh là 15,46‰, cao nhất huyện.

Theo bà Oanh, sắp tới, hy vọng các thôn đảo còn lại có phân trạm y tế, có đủ nhân lực mới có thể giải quyết phần nào khó khăn trong việc chăm sóc sức khỏe ban đầu cho người dân.

KHÁNH TRANG