Sáng nay (14-5), Báo Khánh Hòa phối hợp với Bệnh viện Đa khoa Quốc tế Vinmec Nha Trang tổ chức Hội thảo với chủ đề "Giải pháp hiệu quả trong phòng, chống ung thư". Chuyên gia hàng đầu trong lĩnh vực ung thư, Tiến sĩ Phan Minh Liêm - Trung tâm Ung thư MD Anderson (Texas, Hoa Kỳ) chủ trì.
Sáng nay (14-5), Báo Khánh Hòa phối hợp với Bệnh viện Đa khoa Quốc tế Vinmec Nha Trang tổ chức Hội thảo với chủ đề “Giải pháp hiệu quả trong phòng, chống ung thư”. Chuyên gia hàng đầu trong lĩnh vực ung thư, Tiến sĩ Phan Minh Liêm - Trung tâm Ung thư MD Anderson (Texas, Hoa Kỳ) chủ trì.
Tham dự hội thảo có lãnh đạo Báo Khánh Hòa, lãnh đạo Bệnh viện đa khoa quốc tế Vinmec Nha Trang và hơn 150 khách mời là người dân Nha Trang - Khánh Hòa.
 |
| Ông Trần Duy Hưng - Tổng Biên tập Báo Khánh Hòa (bên phải) tặng hoa cho Tiến sĩ Phan Minh Liêm |
 |
| Hơn 150 khách mời tham dự hội thảo |
Tại buổi hội thảo, Tiến sĩ Phan Minh Liêm mang đến những thông tin cần biết về: sự nguy hiểm của bệnh ung thư; các nguyên nhân của bệnh ung thư và những lời khuyên để tầm soát, phát hiện ung thư hiệu quả nhất...
Tại Việt Nam, mỗi năm cũng có thêm 150 nghìn người mắc ung thư và là một trong những nước có tỷ lệ tử vong do ung thư cao nhất thế giới (74,8%). Thực tế, ung thư không hẳn là vô phương cứu chữa, 67% trường hợp có thể phòng tránh, 30% các loại ung thư có thể chữa trị thành công nếu được phát hiện sớm và điều trị kịp thời. Bởi vậy, sàng lọc, phát hiện sớm ung thư hiện nay trở nên cần thiết hơn bao giờ hết.
 |
| Tiến sĩ Phan Minh Liêm trình bày tại hội thảo |
 |
 |
| Phó giáo sư, Tiến sĩ Trần Lê Linh Phương - Giám đốc Bệnh viện Đa khoa Quốc tế Vinmec Nha Trang trao đổi tại Hội thảo |
 |
 |
 |
 |
 |
 |
 |
Những câu hỏi của khách mời tại hội thảo và bạn đọc gửi đến qua Trang tin điện tử baokhanhhoa.com.vn đã được Tiến sĩ Phan Minh Liêm tư vấn, giải đáp cụ thể:
* Bệnh ung thư có phải do di truyền? (Viethoang)
- Tiến sĩ Phan Minh Liêm: Bệnh ung thư một phần do di truyền. Tuy nhiên phần lớn nguyên nhân gây ra ung thư là do các nhóm tác nhân như môi trường (ô nhiễm đất, nước, không khí, thực phẩm bẩn,...), lối sống (hút thuốc lá, uống rượu bia, ít tập thể dục, thức khuya, dùng thực phẩm cháy khét,...), các tác nhân gây bệnh (vi khuẩn HP, virus HBV, HCV, HPV,...). Các bệnh khác như tiểu đường, béo phì, suy giảm miễn dịch, viêm mãn tính,... cũng làm tăng nguy cơ ung thư.
 |
| Khách mời đặt câu hỏi cho Tiến sĩ Phan Minh Liêm |
* Nguyên nhân gây bệnh ung thư da? (minhkhai41988@yahoo...)
- Tiến sĩ Phan Minh Liêm: Ung thư da có thể do tia tử ngoại (mặt trời, các nguồn tia tử ngoại khác như đèn UV thẩm mỹ...), tiếp xúc với các tác nhân ung thư như hoá chất, phóng xạ, đột biến di truyền, suy giảm miễn dịch,...
* Hút thuốc lá nhiều có phải là nguyên nhân gây ra bệnh ung thư vòm họng, phổi…? (Bạn đọc)
- Tiến sĩ Phan Minh Liêm: Thuốc là là một trong các nguyên nhân chính gây ra ung thư phổi, vòm họng, đường hô hấp...Thuốc lá làm tăng nguy cơ nhiều loại ung thư khác như ung thư não, ung thư máu, ung thư gan, ung thư tuỵ, ung thư bao tử, ung thư ruột, ung thư thận, ung thư buồng trứng,...
* Ăn ít chất béo có giảm nguy cơ ung thư không? (quangkhai)
- Tiến sĩ Phan Minh Liêm: Béo phì làm tăng nguy cơ ung thư. Khẩu phần ăn quá nhiều chất béo có thể dẫn đến béo phì và làm tăng nguy cơ ung thư. Khi mình ăn uống hợp lý, cân bằng, nhiều rau xanh, hoa quả thì sẽ giảm bớt nguy cơ ung thư.
 |
* Thuốc trừ sâu trong thức ăn có gây ung thư không? (Thắng Hùng)
- Tiến sĩ Phan Minh Liêm: Các nghiên cứu khoa học đã chỉ ra có mối liên hệ giữa một số thuốc trừ sâu và việc tăng nguy cơ ung thư phổi, dạ dày, bàng quang, ruột,... Tuy nhiên, chúng ta cần nhiều nghiên cứu chuyên sâu hơn để xác định cơ chế gây ung thư của thuốc trừ sâu.
* Tôi muốn hỏi nếu phụ nữ từ 20 tuổi trở lên đã quan hệ tình dục thì tiêm vắc xin phòng bệnh ung thư cổ tử cung cón có tác dụng nữa không, thưa bác sĩ? (huyen3487@...)
- Tiến sĩ Phan Minh Liêm: Trong trường hợp này, chị nên xét nghiệm HPV. Nếu chưa nhiễm HPV thì chị nên tiêm ngừa HPV để giảm nguy cơ ung thư.
* Chị bạn tôi lấy chồng được 5 năm rồi nhưng vẫn chưa có con. Chị đi khám bệnh thì được bác sĩ cho biết là bị ung thư tử cung. Vậy cho tôi hỏi, sau khi mổ xong chị ấy có thể có con hay không? Cảm ơn bác sĩ. (Dương Thùy)
- Tiến sĩ Phan Minh Liêm: Khả năng có con còn tuỳ thuộc vào nhiều yếu tố, chị ạ. Nếu quá trình phẫu thuật vẫn bảo tồn được phần lớn tử cung và bác sĩ điều trị xác nhận khả năng mang thai an toàn thì chị vẫn có thể có con. Tuy nhiên, một số phương pháp điều trị như hoá trị, xạ trị có thể ảnh hưởng đến cơ quan sinh sản. Vì vậy, chị nên trao đổi với bác sĩ điều trị ung thư về mong muốn có con. Nếu cần thiết, các bác sĩ có thể trữ trứng của chị trước khi điều trị ung thư và sau đó tiến hành thụ tinh nhân tạo, cấy phôi khi chị đã hồi phục sau điều trị ung thư và đảm bảo sức khoẻ để mang thai.
 |
* Tôi 37 tuổi, đã có chồng và 1 con. Gần đây, tôi phát hiện ngực trái có cục hạch cứng nổi lên, kích thước to bằng đốt tay cái, sờ vào thấy đau. Mong bác sĩ tư vấn để tôi yên tâm và tìm hướng khám, điều trị sớm nhất (Linh Hoa)
- Tiến sĩ Phan Minh Liêm: Chị nên đi khám chuyên khoa ung bướu, chụp nhũ ảnh, cộng hưởng từ hạt nhân (MRI) hoặc kết hợp siêu âm ngực, xét nghiệm dấu ấn ung thư vú,...Các bác sĩ chuyên khoa sẽ tư vấn cách chẩn đoán phù hợp nhất cho chị. Chị nên tiến hành khám bệnh càng sớm càng tốt tại các bệnh viện chuyên về ung thư vì ung thư có thể được điều trị hiêu quả ở giai đoạn sớm.
* Bệnh ung thư dạ dày có phải từ nguyên nhân vi khuẩn HP gây nên? (Khang Việt)
- Tiến sĩ Phan Minh Liêm: Vi khuẩn HP là một nhân tố chính gây ung thư dạ dày. Vì vậy, chúng ta nên tầm soát vi khuẩn HP và dùng kháng sinh để diệt vi khuẩn này.
 |
* Tôi 45 tuổi, hay bị đau bụng dưới, được chẩn đoán viêm đường tiết niệu, có lúc đi tiểu ra máu. Biểu hiện này có gây ra ung thư không hoặc gây ra các bệnh phụ khoa? Cảm ơn bác sĩ. (Ngọc Lan)
- Tiến sĩ Phan Minh Liêm: Các triệu chứng này có thể do viêm nhiễm đường tiết niệu, và các bệnh ung thư bàng quan, thận, đường tiết niệu...Chị nên đi khám chuyên khoa tiết niệu và ung bướu tiết niệu để được điều trị sớm.
* Xin hỏi Tiến sỹ: để phòng ngừa Bệnh viêm gan B mạn tính không chuyển sang ung tư gan, phải có những biện pháp phòng ngừa cụ thể như thế nào? (Nguyễn Xuân Hoàng)
- Tiến sĩ Phan Minh Liêm: Virus gây viêm gan siêu vi B là một tác nhân gây ung thư gan quan trọng. Vì vậy, để giảm nguy cơ ung thư gan do virus này, chúng ta cần điều trị hiệu quả virus viêm gan siêu vi B bằng các thuốc đặc trị. Ngoài ra, chúng ta cần tầm soát ung thư gan định kì bằng cách siêu âm gan, chụp MRI gan, xét nghiệm máu với các dấu ấn ung thư gan như AFP, AFP-L3,....Chế độ ăn uống hợp lý, hạn chế rượu bia, không hút thuốc lá, thường xuyên thể dục thể thao, ăn nhiều hoa quả sạch, rau quả an toàn, tầm soát định kì mỗi 6 tháng hoặc hàng năm,... sẽ rất cần thiết để giảm nguy cơ ung thư gan.
* Nhiều người khi phát hiện ung thư thì họ nghĩ nên dùng thuốc nam (thuốc bắc) điều trị chứ không mổ xẻ. Điều này có nên không? Nếu kết hợp đông tây y có hiệu quả hơn không? (Huy Toàn)
- Tiến sĩ Phan Minh Liêm: Ung thư cần được điều trị một cách khoa học, đúng phương pháp. Khi dùng kết hợp nhiều phương pháp với nhau như tây y và đông y cần hết sức thận trọng và cần có sự tư vấn chuyên môn và hợp tác giữa các bác sĩ điều trị để đạt được kết quả tốt nhất và tránh các tương tác thuốc nguy hiểm có thể xảy ra do sự không tương thích giữa các thuốc đông y và tây y. Đông y có nhiều bài thuốc hay và trong thiên nhiên có nhiều hợp chất kháng ung thư hiệu quả mà lại an toàn. Tuy nhiên, việc dùng đông y cần có sự tư vấn chuyên môn của các lương y, các chuyên gia y tế cũng như sự phối hợp bài bản với các bác sĩ tây y để đạt hiệu quả tốt nhất.
 |
* Hiện nay, thức ăn có chứa hóa chất khá nhiều. Vì vậy khi phải sống và ăn những thứ đó thì có những loại thuốc hoặc thực phẩm chức năng nào có thể loại trừ được những nguy cơ gây ung thư cho cơ thể? (phuocba78@...)
- Tiến sĩ Phan Minh Liêm: Chúng ta nên ăn nhiều hoa quả sạch, các loại trái cây có tác dụng giảm nguy cơ ung thư như bơ, mãng cầu xiêm, trái nhàu, dâu tây, dâu đen, nho, súp lơ xanh, súp lơ trắng, thanh long,... Ngoài ra, nghệ (có nhiều curcumin) và trà xanh (chứa nhiều EGCG) cũng là các loại gia vị, thức uống giúp giảm nguy cơ ung thư. Một số hãng sản xuất các thực phẩm chức năng chứa các thành phần kháng ung thư từ thiên nhiên như curcumin, resveratrol, EGCG,... Trong một số trường hợp, các sản phẩm này không đủ hàm lượng chất kháng ung thư như công bố trên nhãn hàng hoặc bị nhiễm tạp chất,... Vì vậy, việc sử dụng thực phẩm chức năng nên có sự tư vấn của các chuyên gia y tế để đảm bảo an toàn và hiệu quả, tránh các tác dụng phụ, tránh các tương tác thuốc không mong muốn. Việc sử dụng thực phẩm chức năng không đúng cách thậm chí có thể làm giảm tác dụng điều trị ung thư của các phương pháp như hoá trị, xạ trị,... và ảnh hưởng đến sức khoẻ của bệnh nhân. Do đó, việc dùng các chế phẩm thiên nhiên, các thực phẩm chức năng trong điều trị và phòng ngừa ung thư nên có sự tư vấn của các bác sĩ và chuyên gia y tế.
* Bác sĩ cho biết hiện nay tiến bộ khoa học đã có thể điều trị những loại ung thư nào? Khi điều trị bằng liệu pháp mới có tốn nhiều tiền không? (Hoa Danh)
- Tiến sĩ Phan Minh Liêm: Khoa học hiện nay đã điều trị được nhiều loại ung thư mà trước đây chúng ta không chữa được. Nhiều liệu pháp đang liên tục được phát triển như liệu pháp miễn dịch, liệu pháp trúng đích,...với nhiều triển vọng. Chi phí điều trị còn phụ thuộc vào nhiều yếu tố như số lần điều trị, hiệu quả của phương pháp điều trị, mức độ phổ biến,... Trong một số trường hợp, các phương pháp mới có vẻ đắt tiền hơn các phương pháp truyền thống. Nhưng nếu các phương pháp mới điều trị hiệu quả thì số lần điều trị sẽ ít hơn và có thể chi phí tổng cộng lại sẽ ít hơn các phương pháp truyền thống.
 |
* Tiến sĩ có dự định về Nha Trang công tác để giúp chữa trị cho những bệnh nhân quê nhà hay không? Nếu cần thì liên hệ với ông như thế nào? (hoangvynt@....)
- Tiến sĩ Phan Minh Liêm: Mình sẽ góp phần hỗ trợ việc phòng ngừa, chẩn đoán và điều trị ung thư tại Nha Trang thông qua các dự án hợp tác giữa các bệnh viện tại Nha Trang với các chuyên gia về ung thư tại Trung tâm Ung thư MD Anderson Cancer Center (trung tâm điều trị ung thư số 1 của Mỹ hiện nay theo xếp hạng của tạp chí US News & World Report). Địa chỉ email của mình là pmliem@gmail.com
* Nấm linh chi tươi uống thường xuyên có tốt không? Có thể ngăn ngừa ung thư không?
- Tiến sĩ Phan Minh Liêm: Nấm linh chi giúp nâng cao thể trạng, hỗ trợ hệ miễn dịch. Khi hệ miễn dịch hoạt động tốt thì nguy cơ ung thư sẽ giảm bởi vì khi hệ miễn dịch hoạt động tốt thì các tế bào miễn dịch có thể tiêu diệt đến 80% các tế bào ung thư.
* Chế độ ăn hằng ngày nên như thế nào để giảm nguy cơ ung thư? (duc_band56@...)
- Tiến sĩ Phan Minh Liêm: Chúng ta nên ăn nhiều hoa quả, trái cây sạch, dinh dưỡng cân bằng hợp lý, hạn chế thịt đỏ, thịt nguội hun khói, thức ăn cháy khét, rượu bia, thuốc lá, cũng như các loại nước tương, chao bị nhiễm nấm sản xuất độc tố aflatoxin. Độc tố aflatoxin làm tăng đáng kể nguy cơ mắc ung thư gan. Các loại trái cây có tác dụng giảm nguy cơ ung thư như bơ, mãng cầu xiêm, trái nhàu, dâu tây, dâu đen, nho, súp lơ xanh, súp lơ trắng, thanh long,... Ngoài ra, nghệ (có nhiều curcumin) và trà xanh (chứa nhiều EGCG) cũng là các loại gia vị, thức uống giúp giảm nguy cơ ung thư.
* Mỹ có phải là nơi có khả năng chữa trị ung thư tốt hơn các nước khác không? Tiến sĩ có thể cho biết vài địa chỉ tốt ở Mỹ? Xin cảm ơn Tiến sĩ (Lê Trung Quân)
- Tiến sĩ Phan Minh Liêm: Mỹ là nơi có nhiều trung tâm ung thư hàng đầu thế giới. Một số địa chỉ điều trị ung thư uy tín mà bạn có thể tham khảo như MD Anderson Cancer Center, Memorial Sloan-Kettering Cancer Center, Abramson Cancer Center, Mayo Clinic, John Hopkins Cancer Center, University of California - San Francisco Cancer Center, University of Michigan Cancer Center, Fred Hutchinson Cancer Research Center,.. Bạn nên tham khảo bảng xếp hạng các trung tâm ung thư của Mỹ do tạp chí US News & World Report bình chọn hàng năm để có sự lựa chọn đúng đắn http://health.usnews.com/best-hospitals/rankings/cancer
* Những môn thể dục thể thao nào là tốt nhất cho việc phòng ngừa ung thư? (Quang_NT77@...)
- Tiến sĩ Phan Minh Liêm: Yoga, thái cực quyền, bơi lội, đi bộ, chạy bộ (cự ly trung bình), aerobics, thể dục dụng cụ, khiêu vũ, chèo thuyền (ở mức trung bình), ballet, bóng bàn, tennis (đánh đôi), võ thuật (đi quyền), cầu lông, trượt băng, trượt patin, làm vườn, chơi ván trượt,... và các môn thể thao có cường độ vận động ở mức trung bình thường có lợi cho việc giảm nguy cơ ung thư. Mỗi người nên vận động khoảng 30-40 phút/ngày, ít nhất 5 ngày/tuần với cường độ trung bình để giảm nguy cơ ung thư. Thiền cũng rất tốt cho việc tĩnh tâm và giảm stress, giảm nguy cơ ung thư.
Buổi hội thảo “Giải pháp hiệu quả trong phòng, chống ung thư” được tổ chức vào lúc 8 giờ ngày 14-5-2016 tại Bệnh viện Đa khoa Quốc tế Vinmec Nha Trang (Địa chỉ: 42A Trần Phú, P. Vĩnh Nguyên, TP. Nha Trang) và được trực tuyến trên trang thông tin điện tử baokhanhhoa.com.vn.
Với thông điệp xuyên suốt “Thay đổi những thói quen nhỏ có thể giảm 2/3 nguy cơ ung thư”, hội thảo được kỳ vọng sẽ đem lại nhiều thông tin bổ ích và quý báu cho cả người dân và giới chuyên môn.
Tiến sĩ Phan Minh Liêm sinh năm 1983 tại Khánh Hòa. Năm lớp 10, anh nhận học bổng của tổ chức Soleil Francophone để sang Pháp học. Năm 2001, anh thi vào ngành Công nghệ sinh học của Trường Đại học Khoa học tự nhiên TP. Hồ Chí Minh. Năm thứ 3 đại học, anh nhận học bổng tiến sĩ của Quỹ Giáo dục Việt Nam (VEF) và sang Mỹ du học năm 2005. Hiện anh đang làm việc tại Trung tâm ung thư MD Anderson (Hoa Kỳ).
Anh vinh dự được các giải thưởng của quốc hội Mỹ và chương trình nghiên cứu y học của Bộ Quốc phòng Mỹ về nghiên cứu ung thư (2010 - 2013), đồng thời là 1 trong 10 gương mặt thanh niên tiêu biểu của Việt Nam năm 2014.
Các dự án Tiến sĩ Liêm đang tiến hành tại Việt Nam:
- Hợp tác với các viện nghiên cứu, trường đại học, các bệnh viện ung thư và bệnh viện Vinmec nhằm từng bước chuyển giao các công nghệ chẩn đoán, điều trị và phòng ngừa ung thư hiện đại của Trung tâm Ung thư MD Anderson về Việt Nam.
- Thành lập một công ty tại Việt Nam chuyên về các giải pháp phòng ngừa ung thư cho cộng đồng thông qua việc cung cấp các loại thức uống được chế biến từ các nguyên liệu và trái cây có khả năng kháng và phòng ngừa ung thư. Đây là sự kết hợp hài hòa giữa y học và ẩm thực nhằm nâng cao sức khỏe cho cộng đồng.
- Thường xuyên trình bày các buổi tư vấn, thảo luận dành cho cộng đồng với chủ đề về bệnh ung thư và các phương pháp phòng ngừa căn bệnh này. Đặc biệt, nội dung của các buổi trình bày còn bao gồm các kết quả nghiên cứu nhiều năm của các giáo sư và nhà khoa học của MD Anderson về các nguy cơ gây ung thư tại Việt Nam và các phương pháp phòng tránh hiệu quả.
P.Q
