Mấy hôm nay mưa, trời bắt đầu trở lạnh. Trời lành lạnh, khoái nhất là có món gì "nóng hổi vừa thổi vừa ăn" cho ấm bụng. Chợt nhớ mùa lạnh năm ngoái có chuyến công tác ở Hà Nội, đêm đông dạo phố, tôi với chị bạn đồng nghiệp không thể cưỡng lại trước hàng xôi sắn (trong Nam gọi là khoai mì).
Mấy hôm nay mưa, trời bắt đầu trở lạnh. Trời lành lạnh, khoái nhất là có món gì “nóng hổi vừa thổi vừa ăn” cho ấm bụng. Chợt nhớ mùa lạnh năm ngoái có chuyến công tác ở Hà Nội, đêm đông dạo phố, tôi với chị bạn đồng nghiệp không thể cưỡng lại trước hàng xôi sắn (trong Nam gọi là khoai mì). Xôi để trong chõ, bốc khói nghi ngút, người bán hàng nhanh tay gói xôi, rưới thêm chút mỡ hành, chỉ nhìn thôi đã muốn ăn ngấu nghiến!
Thực ra, món ăn này có gì lạ đâu, thậm chí quá quen với nhiều người đã từng trải qua thời bao cấp. Tôi nhớ hồi đó mẹ hay dậy sớm nổi lửa nấu một nồi cơm độn khoai mì, khoai nhiều gạo ít, ngon nhất là ăn với muối mè, thế mà lại no lâu. Có khi ăn cơm độn nhiều quá, lũ con mới nghe nhắc đến khoai thôi đã thấy ớn tận óc, thế là thỉnh thoảng mẹ đổi bữa, nấu một nồi xôi khoai mì thật ngon, cải thiện với chút tóp mỡ vàng ươm, béo ngậy. Mẹ bảo món này của người miền Bắc, đặc biệt ở mấy vùng quê trồng nhiều khoai mì, người ta thường nấu xôi kiểu vậy để ăn sáng, vừa ngon vừa chắc bụng. Ở Nha Trang nhiều năm, tôi vẫn không thấy chỗ nào bán món xôi này, có bữa thấy người ta đẩy xe có nồi khoai mì nghi ngút khói, cứ tưởng bán xôi, hóa ra chỉ là khoai mì hấp với dừa bào sợi, cũng thơm ngon nhưng sao vẫn cứ thấy thèm xôi khoai mì...
Về nhà nằn nì mẹ nấu lại món xôi cho cả nhà thưởng thức, bà tẩn mẩn đãi gạo nếp, xắt khoai, làm mỡ hành. Muốn xôi ngon phải chọn gạo nếp Bắc, khoai mì nên chọn những củ già nhiều bột, để khi đồ xôi xong, khoai tơi nhưng không nát. Còn gì thú vị bằng khi nồi xôi vừa chín tới, bốc vội một miếng cho vào miệng, xôi vừa mềm vừa dẻo, khoai bùi bùi, ăn nóng rất ngon. Đó là chưa kể lúc trộn mỡ hành vào, nước mỡ tan lẫn vào xôi, vào khoai càng thêm vị đậm đà, thỉnh thoảng cắn trúng miếng tóp mỡ giòn tan, thế thôi cũng đủ thấy ấm bụng, no nê cả ngày! Với những người ngán mỡ, có thể ăn xôi khoai mì với chà bông, hoặc chỉ cần rắc lên dĩa xôi chút muối mè, vừa ăn vừa nhẩn nha nhớ cái thời xa lắc, ngày nào cũng được ăn cơm độn khoai đến ngắc ngư!
Lại chợt nhớ đến chuyến đi Hà Nội năm ngoái, thầm cười khi thấy chị bạn đồng nghiệp xa quê lâu năm, mới thấy cô bán hàng xôi đã gọi ngay một dĩa xôi khoai mì thơm phức, cộng thêm một ly chè sắn ngọt ngọt bùi bùi. Nghĩ trong đầu chắc ăn không hết, vậy mà hai chị em cứ tì tì vừa thổi vừa ăn ngon lành giữa khu phố đêm, mặc cái rét xuyên qua người...
Hải Nguyệt