Nước mắt trước ngày đặc xá

Những ngày này, tại Trại giam A2 (thuộc Bộ Công an, đóng tại xã Diên Lâm, huyện Diên Khánh, Khánh Hòa), nhiều phạm nhân cảm thấy phấn khởi khi sắp được Chủ tịch nước đặc xá về với gia đình vào dịp Quốc khánh 2-9.

Những ngày này, tại Trại giam A2 (thuộc Bộ Công an, đóng tại xã Diên Lâm, huyện Diên Khánh, Khánh Hòa), nhiều phạm nhân cảm thấy phấn khởi khi sắp được Chủ tịch nước đặc xá về với gia đình vào dịp Quốc khánh 2-9.

Những trăn trở

Trại giam A2, còn gọi là trại Đồng Găng nằm lọt thỏm giữa vùng đồi núi trập trùng, biệt lập, bình yên, đang hàng ngày cảm hóa gần 2.000 phạm nhân. Tại hội trường phân trại 1, trong tiếng nhạc vui nhộn, Hồng Thanh Mai (27 tuổi, quê TP. Biên Hòa, tỉnh Đồng Nai) đang hướng dẫn các bạn tù nhảy Aerobic. Lau những giọt mồ hôi trên trán, cô trầm giọng: “Tính đến ngày hôm nay, em đã vào trại 3 năm 9 tháng 2 ngày. Đó là quãng thời gian mà em không bao giờ quên”.

Phạm nhân chăm chỉ lao động, cải tạo để được trở về với cộng đồng, xã hội

Yêu thích và theo đuổi Aerobic từ nhỏ, tốt nghiệp THPT, Mai trở thành giáo viên tại Nhà thi đấu Nguyễn Du (quận 1, TP. Hồ Chí Minh). Mỗi lần đi làm, Mai thường được ba mẹ đưa đón khiến cô cảm giác như mình bị quản thúc nên quyết đi xa nhà để được là “người lớn”. Ra TP. Nha Trang lập nghiệp, xa nhà, cảm giác cô đơn đã khiến Mai sa ngã. Tháng 10-2011, Mai bị tuyên phạt 5 năm tù vì phạm tội tàng trữ trái phép chất ma túy. Nhờ cải tạo tốt, Mai là 1 trong 241 phạm nhân của trại được đặc xá về nhà dịp Quốc khánh 2-9. “Thời gian này, em không đêm nào ngủ được. Cảm giác sắp được về nhà cứ rạo rực, lúc vui lúc buồn...” - Mai trầm ngâm.

Không chỉ có Mai, những phạm nhân được đặc xá trong dịp này đều có chung tâm trạng ấy. Nguyễn Anh (38 tuổi, phường Phước Long, TP. Nha Trang) thụ án 15 năm tù về tội giết người cho biết: “Tuần trước, khi biết mình sẽ được đặc xá, chúng tôi đều khó ngủ, trắng đêm kể nhau nghe dự định khi được trở về. Biết bao nỗi niềm, vậy mà bấy lâu nay có khi chẳng nói với nhau lời nào”.

Thiếu úy Trần Hoài Nam - Quản giáo trại giam chia sẻ: “Mỗi lần đặc xá, anh em phạm nhân sắp được về với xã hội đều vui mừng, phấn khởi. Nhưng càng gần ngày về, ai cũng tâm tư, bạn tù nói chuyện với nhau cả đêm, dường như ai cũng ít ngủ hơn. Người vui vì sắp được về nhà, người buồn vì xa bạn... Vì vậy, trước ngày đặc xá, anh em quản giáo thường xuyên dành thời gian nói chuyện, chia sẻ nhiều hơn với các phạm nhân”.

Đại tá Phạm Văn Tiến - Phó Giám thị Trại giam A2 cho biết, trước ngày được tha tù trở về với cộng đồng xã hội, 241 phạm nhân được học các lớp phổ biến, tuyên truyền pháp luật nhằm trang bị hành trang pháp lý cơ bản để các phạm nhân trở về không lạc lối.  

Tại nhà bếp của phân trại 1, Đội trưởng Đội tự quản về an ninh trật tự Cao Văn Danh (27 tuổi, quê huyện Vạn Ninh) đang cùng các trại viên chuẩn bị bữa cơm trưa. Sinh ra tại miền biển xã Vạn Long, lớn lên, Danh không theo cha ra khơi mà vào TP. Nha Trang học nghề làm tóc. Tháng 11-2008, Danh về quê thăm nhà, tình cờ gặp nhóm bạn kể về việc đang có mâu thuẫn với thanh niên ở làng bên. Với tính khí bốc đồng của thanh niên mới lớn, Danh kéo nhóm bạn đi tìm đối thủ để dằn mặt. Một nạn nhân vô tội đã bị nhóm của Danh đánh nhầm và mất mạng. Danh bị kết án 16 năm tù giam về tội giết người khi mới bước qua tuổi 18. 7 năm 9 tháng trong trại đã cho Danh thấm thía bài học “giữ mình”. Danh nói: “Chỉ còn mấy ngày nữa em ra trại, những gì em được các quản giáo chỉ bảo, những kiến thức pháp luật và cả những cuốn sách Hạt giống tâm hồn mà em đã được đọc trong trại cho em bản lĩnh, tự tin để không phạm lỗi nữa”.

Cần lắm những vòng tay

Theo cán bộ quản giáo Trại giam A2, để được xét đặc xá nhân dịp Quốc khánh năm nay, Mai đã trải qua những tháng ngày không thể nào quên. Từ một cô gái xinh đẹp, sau khi vào trại, tinh thần Mai suy sụp hoàn toàn. Nghĩ mình có lỗi với bậc sinh thành, đã có lúc Mai tìm đến cái chết để giải thoát. Thế nhưng, được cán bộ quản giáo động viên và tình yêu thương của gia đình đã giúp Mai đứng lên. Cô tâm sự: “Trở về nhà, em sẽ tiếp tục dạy Aerobic, nhưng sẽ bản lĩnh và vững vàng hơn. Những ngày trong tù là quãng thời gian để em suy ngẫm, dứt khỏi những thói hư tật xấu, làm bài học cho mình về sau...”.

Còn với Cao Văn Danh, 7 năm 9 tháng tù dài đằng đẵng đó, nếu không có tình yêu thương của gia đình, có lẽ thanh niên này đã gục ngã. Tuy không phải là người cầm dao tước đoạt đi tính mạng của người khác, nhưng những tháng năm thụ án, nghĩ lại sự việc mình gây ra trước đó, Danh không khỏi cắn rứt lương tâm. Với khát khao cháy bỏng là được hoàn lương, Danh đã vượt qua bao tự ti, mặc cảm tội lỗi để chăm chỉ cải tạo để có tên trong danh sách những phạm nhân được đặc xá lần này.

Sự trở về của mỗi con người một thời lầm lỗi luôn mang theo cảm giác tự ti hay bất cần, chỉ có tình yêu thương, mở rộng vòng tay của xã hội, họ mới có cơ hội làm lại cuộc đời. Vì vậy, người hoàn lương đang rất cần những vòng tay rộng mở, tạo điều kiện để mầm xanh hướng thiện trong mỗi con người được vươn cao.

Thành Long