Làng mai phập phồng chờ Tết

Những ngày này, các chủ vườn mai ở xã Vĩnh Trung (TP. Nha Trang) đang thấp thỏm lo mai nở sớm. Một phần vì thời tiết thất thường, phần vì năm nhuận, Tết đến muộn…

Một chủ vườn đang tuốt lá cho mai.

. Thời tiết thất thường

Dạo qua các vườn mai ở thôn Võ Dõng - Vĩnh Trung những ngày này, dễ bắt gặp cảnh các chủ vườn đang lúi húi tuốt lá cho mai. Không ít chậu mai nụ đã hé sắc vàng, sắp nở.

Ông Trần Anh Vũ - chủ vườn mai ở thôn Võ Dõng cho biết, mấy năm gần đây, do thời tiết thất thường nên năm nào ông cũng thấp thỏm với hoa mai. “Năm nay, do ít mưa lại năm nhuận nên cách chăm mai cũng khác mọi năm. Mấy hôm rồi nắng liên tục nên khả năng mai lại nở sớm. Vườn nhà tôi có một số chậu mai nụ sắp bung, trong khi gần 20 ngày nữa mới đến Tết”, ông Vũ nói.

Theo các nhà vườn, giữa tháng Chạp là khoảng thời gian bắt đầu tuốt lá cho mai. Tuy nhiên, nếu thời tiết cứ nắng ấm như hiện nay thì khả năng mai sẽ nở sớm, còn tỷ lệ nở bao nhiêu thì tùy vào kinh nghiệm của mỗi nhà vườn. Thông thường, các nhà vườn sẽ có cách cho hoa mai nở đúng Tết bằng cách điều chỉnh lượng phân, thuốc, nước hoặc dùng bóng đèn, lưới che để điều chỉnh nhiệt độ. Ông Trần Xuân Bình, một người có thâm niên hơn 10 năm trồng mai cho biết, những cách này chỉ giúp hãm mai xé nụ được một phần rất nhỏ nếu thời tiết không thuận. Vì thế, khả năng mai nở không đều, không đẹp, không đúng Tết là điều khó tránh khỏi.

Ông Nguyễn Ngọc Tuấn - Trưởng thôn Võ Dõng cho biết, tại thôn Võ Dõng nhà nào cũng trồng mai để chơi Tết, nhưng trồng mai kinh doanh thì có khoảng 150 hộ, trong đó có khoảng 50 hộ trồng với số lượng lớn. Theo ông Tuấn, năm nay làng mai Võ Dõng sẽ khó đạt kết quả như mọi năm vì thời tiết không thuận lợi cho cây mai, lượng nụ hoa trên mỗi chậu mai giảm khoảng 20 - 30%. Đến cận Tết, thời tiết tiếp tục khắc nghiệt, đêm lạnh, ngày nắng, chênh lệch nhiệt độ sẽ khiến mai nở không đều, một số nụ không nở được, số nụ phát triển tốt khả năng sẽ nở sớm. Các vườn mai đất, lấy cành cũng không mấy khả quan. Loại mai này lượng hoa giảm khoảng 40%. Một số chủ vườn không tuốt lá cho mai vì mai cho nụ quá thưa, nhiều cây không ra nụ hoặc ra nụ trễ.

. Nhà vườn lo lắng

Thông thường, nếu thời tiết nóng mai sẽ nở sớm, số lượng xuất vườn ít thì có thể Tết này mai sẽ “hút hàng” và có khả năng tăng giá hơn mọi năm. Tuy nhiên, theo các nhà vườn, giá mai Tết năm nay rất khó tăng, thậm chí có thể giảm vì sức tiêu thụ dự báo sẽ khó khăn do người dân đang thắt chặt chi tiêu. Các loại mai nhỏ, chiều cao trung bình dưới 1m, giá bán từ 500.000 đồng đến 2 triệu đồng/chậu sẽ được ưa chuộng hơn. Mặt khác, những năm gần đây hoa mai bị cạnh tranh bởi nhiều loại hoa, cây kiểng khác, nhất là hoa lan. Mai từ các địa phương khác như Bình Định, Bến Tre cũng đổ về Nha Trang vào dịp Tết nên khách hàng có nhiều lựa chọn.

Ông Lê Văn Năm, một người trồng mai có kinh nghiệm ở làng mai Võ Dõng cho biết, tâm lý người chơi mai bao giờ cũng thích những cây mai có hoa to, màu vàng rực rỡ và nở đúng giao thừa. Do đó, thường các cây nở sớm hoặc nở muộn đều bị khách hàng chê. Trong khi đó, muốn có một cây mai đẹp trưng Tết, người trồng phải mất từ 2 đến 3 năm. Trong quá trình trồng và chăm sóc, các công đoạn bón phân, tưới nước, cắt tỉa, uốn sửa, tạo dáng cũng có yêu cầu rất khắt khe và vô cùng vất vả. Vì thế, nếu mai trúng mùa, được giá thì phần nào bù đắp được công sức chăm nom của bà con. Ngược lại, nếu thời tiết không thuận lợi, mai chất lượng kém, nhà vườn sẽ thất thu. Đây là nỗi lo chung của các chủ vườn mai hiện nay. “Một năm chăm mai, giờ đến Tết nếu mai nở sớm, số lượng xuất vườn chắc chắn sẽ giảm. Nếu mai được giá thì bù được phần nào, nhưng nếu giá không tăng, chúng tôi thất thu nặng. Làm cả năm chờ mấy ngày Tết nên lo lắm” - ông Năm chia sẻ.

Nhiều người trồng mai trên địa bàn xã cho biết, thời điểm tháng 4-2014, nhiều chủ vườn đã xuất bán một phần mai chậu cho các tư thương chuyên chăm sóc, kinh doanh mai ở TP. Hồ Chí Minh. Vì thế Tết năm nay, số lượng mai Vĩnh Trung bán tại địa phương sẽ không nhiều. Thời điểm này, nhiều hộ trồng mai Võ Dõng đang “nín thở” theo dõi từng nụ hoa để áp dụng kỹ thuật, điều chỉnh lượng nước, nhiệt độ để mai bung hoa đúng Tết. Tuy chăm sóc khó khăn nhưng bà con vẫn hy vọng mai Võ Dõng năm nay sẽ được giá vì số lượng ít và đặc điểm mai ở đây có thế tự nhiên, hoa 5 cánh nở to, dài ngày, sắc hoa đẹp hơn mai các nơi khác.

Lưu Khánh