Theo quy định, kể từ ngày 1-7, người điều khiển mô tô, xe máy điện, xe đạp điện đội mũ bảo hiểm (MBH) không đạt chuẩn sẽ bị tịch thu, tiêu hủy mũ và phạt như lỗi không đội MBH đang được dư luận quan tâm. Xoay quanh câu chuyện "đạt chuẩn", vẫn còn không ít người dân băn khoăn.
Theo quy định, kể từ ngày 1-7, người điều khiển mô tô, xe máy điện, xe đạp điện đội mũ bảo hiểm (MBH) không đạt chuẩn sẽ bị tịch thu, tiêu hủy mũ và phạt như lỗi không đội MBH đang được dư luận quan tâm. Xoay quanh câu chuyện “đạt chuẩn”, vẫn còn không ít người dân băn khoăn.
Người bán đối phó
Khảo sát thị trường Nha Trang tuần qua, chúng tôi thấy vắng bóng nhiều sạp hàng vỉa hè chuyên bán MBH thời trang, kiểu dáng thể thao. Tuy nhiên, ở một số cửa hàng trên đường Thống Nhất, 23-10, Lê Hồng Phong, 2-4..., vẫn dễ dàng nhận ra những chiếc MBH không đạt chuẩn được bày bên trong, còn phía ngoài là những MBH đạt chuẩn.
Tại một cửa hàng trên đường Thống Nhất, chúng tôi thấy phía ngoài bày bán những loại MBH có tem nhãn rõ ràng, giá bán từ 200.000 - 300.000 đồng/chiếc. Khi chúng tôi tỏ ý muốn mua MBH giống mũ lưỡi trai, người bán hàng chỉ vào dãy mũ bày phía trong: “Loại đó 90.000 đồng/chiếc, đủ màu, cứ thoải mái chọn”. Quan sát bằng mắt thường cũng có thể khẳng định loại mũ này không đạt chuẩn MBH, bởi nó chỉ có lớp vỏ nhựa rất mỏng, có thể vỡ khi va đập mạnh, quai mũ và lớp lót bằng mút rất mỏng bên trong. Mũ cũng không được dán tem hợp quy (CR) mà chỉ có nhãn nhỏ ghi: “Mũ thể thao...”. Thấy chúng tôi tỏ ý không ưng, người bán hàng chỉ sang những chiếc mũ được ghép bởi nhiều thanh nhựa dẹp, bọc bằng nhựa mềm và cũng không nhãn mác. Trả lời câu hỏi: “Đội mũ này đi xe máy liệu có bị phạt?”, người chủ khẳng định rất chắc chắn: “Không, đi trong thành phố thì vô tư! Hồi giờ bao nhiêu người đội, có ai bị phạt đâu!”. Người bán còn cho biết, loại mũ này đang rất thịnh vì giá phải chăng (120.000 đồng), đội lại thoáng mát.
Không khó bắt gặp những người đi xe máy đội mũ kiểu dáng thời trang. |
Người mua băn khoăn
Gần đến ngày áp dụng quy định xử phạt người đội MBH không đạt chuẩn song trên các tuyến đường, vẫn thấy không ít người đi mô tô, xe máy điện đội MBH kém chất lượng. Anh Trần Quang Được (đường Nguyễn Thị Minh Khai) thanh minh về chiếc mũ nhựa kiểu dáng mũ lưỡi trai mà anh đội khi điều khiển xe máy: “Đội mũ này rất nhẹ, thoáng. Lâu nay tôi đội mà không bị nhắc nhở nên nghĩ cũng dùng được. Nhưng nghe nói đợt tới, đội loại mũ này sẽ bị phạt từ 100.000 đến 200.000 đồng, đồng thời bị tịch thu mũ để tiêu hủy nên mấy hôm nữa tôi sẽ đi mua MBH chuẩn cho yên tâm”.
Ngoài việc một số người dân chưa có ý thức đội MBH đảm bảo chất lượng thì cũng có ý kiến cho rằng thời điểm xử phạt người đội MBH không đạt chuẩn chưa hợp lý vì cơ quan chức năng chưa xử lý triệt để các doanh nghiệp, cá nhân sản xuất, kinh doanh MBH giả. Hiện nay, vẫn có những chiếc MBH được dán tem CR khá nhăn nhúm, bóc dễ dàng. Nếu chỉ thấy MBH có tem CR là mua thì người tiêu dùng vẫn có khả năng mua phải mũ dỏm. Chẳng hạn như MBH Nón Sơn loại thật và giả đều có tem CR, song theo lời một nhân viên bán hàng tại cửa hàng Nón Sơn (đường Yersin), MBH nhái Nón Sơn in nổi tên sau mũ là “Non Son” kèm theo biểu tượng bản đồ Việt Nam, còn hàng thật in nổi chữ “Nón Sơn” kèm biểu tượng 2 mũ lưỡi trai cách điệu, phần lót trong lòng mũ cũng thêu biểu tượng này. Dòng chữ in trên tem CR của mũ nhái cũng không đầy đủ chữ “Quatest 3”, nhưng ít người mua phân biệt được.
Tăng cường kiểm tra, xử lý
Theo Chi cục Tiêu chuẩn đo lường chất lượng tỉnh, MBH đạt chuẩn phải phải đủ 3 bộ phận gồm lớp nhựa cứng ngoài cùng, lớp xốp hấp thụ xung động và lớp đệm lót, dây quai mũ và khóa mũ, có nhãn “MBH dành cho người đi mô tô, xe máy”, được dán tem CR theo đúng quy chuẩn QCVN 2-2008. Song mũ có tem CR cũng chưa chắc đạt chuẩn vì có thể là tem giả, quan sát bằng mắt thường rất khó xác định mà phải gửi mẫu kiểm nghiệm nhưng chi phí kiểm nghiệm khá cao và thời gian thường kéo dài.
Ông Nguyễn Văn An, Trưởng phòng Nghiệp vụ - Tổng hợp Chi cục Quản lý thị trường tỉnh cho biết, vừa qua, Chi cục Quản lý thị trường tỉnh phối hợp với Chi cục Tiêu chuẩn đo lường chất lượng tỉnh kiểm tra 17 cơ sở kinh doanh MBH, phát hiện 2 vụ vi phạm về tem CR, xử phạt 750.000 đồng, tạm giữ 61 chiếc mũ thời trang, có kiểu dáng giống MBH; đồng thời lấy 6 mẫu gửi đi kiểm nghiệm tại TP. Hồ Chí Minh, hiện chưa có kết quả. Ngành chức năng cũng đang phúc tra một số cơ sở kinh doanh MBH đã được cấp giấy chứng nhận công bố chất lượng, trên cơ sở đó xác định có hay không tình trạng dán tem CR giả.
NGUYỄN THIỀU - ANH THÁI