Thông điệp của biển

Có người hỏi thông điệp của Festival Biển Nha Trang - Khánh Hòa 2017 là gì. Bởi, năm nay không thấy Ban Tổ chức nêu một cách cụ thể, như thông điệp Tình yêu hòa bình và sáng tạo của Festival Biển Nha Trang - Khánh Hòa 2015; ...

Dường như, Ban Tổ chức mong muốn mỗi người tự nhận ra thông điệp của Festival Biển 2017 từ cảm nhận của chính mình qua trải nghiệm cùng một chuỗi nội dung chương trình lễ hội.

Nha Trang - Khánh Hòa văn minh và thân thiện trong đời sống. Nha Trang - Khánh Hòa năng động và tích cực trong hội nhập. Nha Trang - Khánh Hòa giàu bản sắc văn hóa, truyền thống trong phát triển. Ấy luôn là những thông điệp hàm ẩn trong tất cả mỗi kỳ Festival Biển Nha Trang - Khánh Hòa. Nhắc tới Nha Trang là nhắc tới biển; nhắc tới hương vị nồng nàn của biển cả; nhắc tới dáng nét sinh hoạt hồn nhiên, dân dã của cư dân một địa phương ven biển Nam Trung Bộ. Thông điệp từ những ngày hội biển Nha Trang - Khánh Hòa luôn đầy ắp hơi thở biển cả, ngay cả trong những câu chuyện mới nghe tưởng chừng không liên quan gì tới biển.

Ai cũng biết, festival là một loại hình sự kiện lớn, được sản xuất theo công nghệ không giống lễ hội truyền thống ở nước ta. Festival có thể được coi là một công cụ, một phương cách quảng bá hình ảnh của địa phương, đáp ứng yêu cầu của đời sống tinh thần người dân; và, ở một chừng mực nào đó, có thể đem lại lợi nhuận. Câu chuyện xã hội hóa ngày càng rõ nét qua các kỳ Festival Biển Nha Trang - Khánh Hòa phần nào nói rõ điều ấy. Trong khi đó, lễ hội truyền thống là một nghi thức tôn giáo - tâm linh, ra đời từ nhu cầu tinh thần của một cộng đồng dân cư. Cho nên, không khó hiểu khi thấy Lễ hội Cầu ngư tại Festival Biển mang tính ước lệ rất nhiều so với lễ hội cầu ngư của ngư dân diễn ra hàng năm.

Đừng nhầm lẫn giữa festival với lễ hội truyền thống.

Hiện nay, nước ta nhiều có nhiều địa phương tổ chức festival. Do đó, yêu cầu đặt ra là festival phải có sự khác biệt, tức là phải có bản sắc. Trình độ nghệ thuật cao và bản sắc văn hóa truyền thống miền biển tạo nên nét đặc thù của Festival Biển Nha Trang - Khánh Hòa. Sự kiện Khánh Hòa tổ chức thành công các kỳ Festival Biển được đánh giá là có bước hội nhập văn hóa quốc tế một cách hiệu quả. Chính vì vậy, đổi mới nội dung, hình thức thể hiện các kỳ Festival Biển là yêu cầu bức thiết.

Chúng ta biết rằng, biển Việt Nam không những giàu tài nguyên thiên nhiên mà còn rất phong phú “tài nguyên” lịch sử, văn hóa. Tuy nhiên, theo giới khoa học, việc nghiên cứu về biển, về cư dân ven biển, đảo trên các lĩnh vực khảo cổ học; tín ngưỡng; nghệ thuật biểu diễn dân gian; nghề truyền thống; kiến trúc, điêu khắc dân gian... hãy còn khá khiêm tốn. Theo Thạc sĩ Lê Văn Hoa - Phó Giám đốc Sở Văn hóa và Thể thao Khánh Hòa, cho đến nay, nghiên cứu về văn hóa biển, đảo ở Khánh Hòa mới chỉ có 2 cuốn sách và trên 30 bài viết in trên các tạp chí, tuyển tập; chưa có công trình nghiên cứu một cách có hệ thống, toàn diện mang tính phương pháp luận hoàn chỉnh về nhận thức và thực tiễn trong môi trường sinh thái nhân văn đặc thù của văn hóa cư dân vùng biển, đảo ở Khánh Hòa.

Vì vậy, đầu tư thực hiện các công trình nghiên cứu một cách có hệ thống, toàn diện về văn hóa biển, đảo Khánh Hòa là việc làm hết sức cấp thiết. Càng am hiểu về biển, chúng ta càng khai thác tốt hơn tiềm năng, lợi thế của biển đảo; càng có giải pháp hữu hiệu hơn trong bảo tồn và phát huy các giá trị văn hóa biển.

PHONG NGUYÊN