Những năm qua, Chính phủ, các bộ, ngành đã có nhiều văn bản quy phạm pháp luật nghiêm cấm việc sử dụng chất nổ để khai thác thủy sản. Cấp ủy, chính quyền địa phương các cấp đã có nhiều văn bản, chỉ thị chỉ đạo các ban, ngành, đoàn thể, lực lượng công an, quân sự, bộ đội biên phòng tổ chức tuyên truyền, ....
Những năm qua, Chính phủ, các bộ, ngành đã có nhiều văn bản quy phạm pháp luật nghiêm cấm việc sử dụng chất nổ để khai thác thủy sản. Cấp ủy, chính quyền địa phương các cấp đã có nhiều văn bản, chỉ thị chỉ đạo các ban, ngành, đoàn thể, lực lượng công an, quân sự, bộ đội biên phòng tổ chức tuyên truyền, tăng cường tuần tra, kiểm soát, phát hiện, bắt giữ, xử lý các đường dây vận chuyển, buôn bán thuốc nổ và đối tượng tàng trữ, sử dụng thuốc nổ khai thác thủy sản trái phép. Tuy nhiên, việc khai thác thủy sản bằng chất nổ vẫn diễn ra khá phổ biến ở nhiều địa phương và đang trở thành vấn đề “nóng” hiện nay.
Theo thống kê của các địa phương trên địa bàn Quân khu V (gồm 7 tỉnh, thành phố ven biển từ Đà Nẵng đến Ninh Thuận), từ năm 2011 - 2015, lực lượng chức năng đã bắt giữ, xử lý 74 vụ, 90 đối tượng vận chuyển, buôn bán, tàng trữ, sử dụng chất nổ trái phép, tang vật thu giữ gồm 1.842,65kg thuốc nổ các loại, 4.904 kíp nổ và 224m dây cháy chậm. Riêng tại Khánh Hòa, 5 năm qua, Bộ đội Biên phòng tỉnh đã phát hiện, bắt, khởi tố 6 vụ, 12 đối tượng liên quan đến thuốc nổ, thu giữ gần 150kg thuốc nổ, 141 kíp nổ, 69,3m dây cháy chậm. Thực tế trên cho thấy, tình trạng buôn bán, vận chuyển, sử dụng vật liệu nổ trái phép vẫn diễn biến phức tạp.
Nguyên nhân của tình trạng trên một phần do công tác tuyên truyền, phổ biến giáo dục pháp luật cho quần chúng nhân dân chưa sâu rộng, hiệu quả chưa cao. Một phần do trình độ dân trí của một bộ phận nhân dân các xã ven biển, đảo còn thấp; lực lượng thanh tra, kiểm tra chuyên ngành mỏng, trang thiết bị, nhân lực, phương tiện hoạt động còn hạn chế; công tác quản lý vật liệu nổ của các cơ quan, đơn vị theo chức năng còn có những kẽ hở nhất định…
Để hạn chế, tiến tới chấm dứt tình trạng buôn bán, vận chuyển, sử dụng vật liệu nổ trái phép, mới đây, Bộ Tư lệnh Quân khu V đã có công văn đề nghị các tỉnh, thành phố trên địa bàn tiếp tục quán triệt và triển khai thực hiện nghiêm túc Chỉ thị của Thủ tướng Chính phủ về việc nghiêm cấm sử dụng chất nổ, xung điện, chất độc để khai thác thủy sản và tăng cường bảo vệ nguồn lợi thủy sản. UBND tỉnh cũng đã có công văn yêu cầu các sở, ngành, địa phương, đơn vị liên quan căn cứ chức năng, nhiệm vụ theo thẩm quyền, tổ chức thực hiện nghiêm túc các nội dung đề nghị của Bộ Tư lệnh Quân khu V. Trong đó, chú trọng công tác tuyên truyền, nâng cao nhận thức cho nhân dân về tác hại của việc sử dụng chất nổ xung điện, chất độc khai thác thủy sản; quản lý chặt chẽ các phương tiện tàu cá, lao động trên biển; tích cực điều tra, xác minh, đấu tranh với các đường dây mua bán, vận chuyển thuốc nổ, đối tượng sử dụng thuốc nổ trái phép để khai thác thủy sản…
Ai cũng biết tác hại của việc khai thác thủy sản bằng thuốc nổ. Bên cạnh hủy hoại môi trường, nguồn lợi thủy sản, bản thân người sử dụng thuốc nổ trái phép có thể gặp nhiều rủi ro, tai nạn khi mua bán, vận chuyển, tàng trữ và sử dụng vật liệu này. Tuy nhiên, vì những mối lợi trước mắt mà thời gian qua, nhiều người đã bất chấp quy định của pháp luật, lén lút sử dụng thuốc nổ để khai thác thủy sản. Thực tế này đòi hỏi các cấp, ngành, đơn vị liên quan cần có biện pháp quản lý chặt chẽ hơn, xử lý cương quyết hơn đối với các đối tượng mua bán, vận chuyển, tàng trữ và sử dụng thuốc nổ trong khai thác thủy sản, góp phần lập lại trật tự kỷ cương trong lĩnh vực này.
Ngọc Khánh
