Nhiều nội dung cần góp ý

Tiến sĩ Luật học Lê Xuân Thân - Chủ tịch Hội Luật gia tỉnh cho biết, dự thảo Luật Đất đai (sửa đổi) đề ra nhiều chính sách mới, sửa đổi, bổ sung nhiều nội dung quan trọng. Trong đó, nội dung quy hoạch, kế hoạch sử dụng đất quy định khoanh định, bố trí không gian sử dụng đất theo 3 khu vực, gồm: Khu vực quản lý nghiêm ngặt, khu vực hạn chế và khu vực được chuyển mục đích sử dụng đất. Dự thảo cũng tiếp tục quy định đất đã có trong kế hoạch sử dụng đất hàng năm mà 3 năm không thực hiện thì phải loại bỏ và điều chỉnh công bố cho người dân biết; hạn chế đối tượng là đất cho thuê trả tiền một lần nhưng cho phép đất cho thuê trả tiền hàng năm được chuyển nhượng, thế chấp quyền thuê đất trong hợp đồng thuê đất (bán, cho thuê, thế chấp tài sản gắn liền với đất thuê…). Việc bồi thường, hỗ trợ, tái định cư phải đi trước một bước, bảo đảm công khai, minh bạch, hài hòa lợi ích của Nhà nước, người có đất bị thu hồi và nhà đầu tư, để người dân có đất bị thu hồi phải có chỗ ở, bảo đảm cuộc sống bằng hoặc tốt hơn.

Theo Tiến sĩ Luật học Lê Xuân Thân, hộ gia đình là chủ thể của quyền sử dụng đất đã được ghi nhận trong Luật Đất đai năm 1987, rồi đến Luật Đất đai năm 1993, 2003, 2013. Với dự thảo Luật Đất đai (sửa đổi), hộ gia đình chỉ là chủ thể của quyền sử dụng đất đối với các trường hợp trước khi luật mới có hiệu lực (dự kiến từ ngày 1-7-2024). Thực tế, chủ hộ không đại diện cho kinh tế gia đình được và đã phát sinh khá nhiều hệ lụy liên quan đến tài sản của các thành viên. Bên cạnh đó, sổ hộ khẩu giấy đã bỏ. Luật Dân sự năm 2015 quy định chủ hộ không mặc nhiên đại diện hộ gia đình tham gia giao dịch dân sự như trước đây mà phải được các thành viên trong gia đình ủy quyền tham gia giao dịch dân sự, đất đai…

Một nội dung khác của dự thảo cũng nhận được sự quan tâm của nhiều người dân là giải quyết tranh chấp về đất đai. Trong đó có quy định việc giải quyết khiếu nại, tố cáo lĩnh vực đất đai vẫn thuộc thẩm quyền giải quyết của UBND các cấp, nhưng riêng thẩm quyền giải quyết tranh chấp đất đai và tài sản gắn liền với đất giao hẳn cho tòa án nhân dân giải quyết, UBND có trách nhiệm hỗ trợ cung cấp hồ sơ. Quy định này phù hợp với Hiến pháp năm 2013 và Luật Tổ chức chính quyền địa phương năm 2015; cũng phù hợp với sự phân công của Nhà nước đối với cơ quan tư pháp và cơ quan hành pháp. Ngoài cơ quan xét xử là tòa án như hiện nay, dự thảo cũng bổ sung thẩm quyền của cơ quan trọng tài thương mại giải quyết tranh chấp phát sinh từ hoạt động thương mại liên quan đến đất đai.

N.V (Ghi)

Băn khoăn xác định giá đất

Dự thảo luật có quy định, việc định giá đất phải bảo đảm các nguyên tắc: Theo mục đích sử dụng đất định giá; theo thời hạn sử dụng đất và các yếu tố khác ảnh hưởng đến giá đất; phù hợp với giá đất phổ biến trên thị trường quyền sử dụng đất trong điều kiện bình thường; tuân thủ đúng phương pháp, trình tự, thủ tục định giá đất theo quy định của pháp luật; bảo đảm độc lập, trung thực, khách quan.

Liên quan đến giá đất, tôi thấy băn khoăn, khó xác định giá đất phù hợp với giá đất phổ biến trên thị trường quyền sử dụng đất trong điều kiện bình thường, cũng như khó xây dựng bảng giá đất định kỳ hàng năm, công khai từ ngày 1-1 hàng năm ở địa phương như dự thảo, bởi để có một bảng giá đất đòi hỏi rất nhiều thủ tục. Nên chăng xây dựng bảng giá đất theo chu kỳ 3 năm, 5 năm… và điều chỉnh biến động giá đất không quá 20%... Dự thảo cũng thay đổi về chế độ sử dụng đất nông nghiệp theo hướng mở rộng đối tượng, hạn mức nhận chuyển quyền sử dụng đất nông nghiệp, quy định để người sử dụng đất nông nghiệp được chuyển đổi mục đích sản xuất cây trồng, vật nuôi, nâng cao hiệu quả sử dụng đất nông nghiệp theo quy hoạch; quy định mức thuế cao đối với người sử dụng nhiều diện tích đất, nhiều nhà ở, đầu cơ đất, chậm sử dụng đất, bỏ đất hoang…

Võ Hải Quang
(Đường 23-10, TP. Nha Trang)