Trích phát biểu của ông Nguyễn Tấn Tuân - Phó Bí thư Thường trực Tỉnh ủy, Trưởng đoàn Đại biểu Quốc hội tỉnh tại buổi thảo luận của Quốc hội về tình hình kinh tế - xã hội năm 2015 và kế hoạch năm 2016, diễn ra ngày 2-11
(Trích phát biểu của ông Nguyễn Tấn Tuân - Phó Bí thư Thường trực Tỉnh ủy, Trưởng đoàn Đại biểu Quốc hội tỉnh tại buổi thảo luận của Quốc hội về tình hình kinh tế - xã hội năm 2015 và kế hoạch năm 2016, diễn ra ngày 2-11).
 |
| Ông Nguyễn Tấn Tuân phát biểu ý kiến. Ảnh: Doãn Tấn - TTXVN |
Kính thưa Chủ tọa kỳ họp,
Kính thưa Quốc hội,
... Có thể khẳng định trong thời gian qua các chương trình, mục tiêu quốc gia, các chương trình tái cơ cấu đầu tư công, sắp xếp các doanh nghiệp và hệ thống ngân hàng đã và đang mang lại nhiều kết quả tốt đẹp. Các chính sách hỗ trợ sản xuất, hỗ trợ xây dựng nhà ở của hệ thống ngân hàng, cùng với sự điều hành linh hoạt của Chính phủ, các bộ, ngành trên một số hệ thống chính sách an sinh xã hội tạo niềm tin vững chắc cho toàn xã hội, đời sống đa số người dân được cải thiện và nâng cao. Cử tri và nhân dân đánh giá cao và cảm ơn Chính phủ, các bộ, ngành trung ương.
Bên cạnh những thành tựu to lớn đó, Báo cáo của Chính phủ đã chỉ ra một số tồn tại, hạn chế, yếu kém. Tôi xin làm rõ 3 hạn chế, tồn tại. Theo quan điểm cá nhân tôi, đây là trở lực lớn nhất cho sự phát triển của đất nước về tổ chức bộ máy, quản lý tài nguyên đất nước, quản lý thu, chi ngân sách nhà nước.
Về cơ cấu tổ chức bộ máy nhà nước còn cồng kềnh, chức năng, nhiệm vụ còn chồng chéo, thiếu cụ thể. Cải cách hành chính trên một số lĩnh vực còn chậm, thủ tục còn gây phiền hà cho doanh nghiệp, cho người dân. Thanh tra, kiểm tra, giám sát, phản biện xã hội hiệu quả chưa cao, có nơi còn hình thức, hậu kiểm tra, giám sát còn bỏ ngỏ, kỷ cương, kỷ luật lỏng lẻo. Điều đáng nói là khuyết điểm, hạn chế này đã tồn tại trong nhiều năm nhưng vẫn chưa khắc phục được. Theo tôi, vấn đề thể chế và xây dựng bộ máy phải được đặt lên hàng đầu để tiếp tục phát huy dân chủ xã hội, đồng thời để xây dựng nhà nước pháp quyền XHCN ngày càng vững mạnh.
Đọc lại các Báo cáo của UBMTTQ Việt Nam tại các kỳ họp Quốc hội gần đây chúng ta thấy tâm tư, nguyện vọng của người dân gửi đến Quốc hội ngày càng nhiều. Những kỳ họp trước chỉ có 1.000 - 2.000 ý kiến, kỳ họp thứ 10 này lên đến 4.900 ý kiến. Điều này do yêu cầu xã hội đặt ra ngày càng cao, những ý kiến, kiến nghị của cử tri đề xuất qua nhiều năm chưa được giải quyết một cách cụ thể. Chúng ta thấy rất đau lòng khi tình hình khiếu nại, tố cáo, khiếu kiện đông người ngày càng phức tạp, ảnh hưởng đến trật tự, an ninh xã hội. Hiện tượng này do nhận thức về pháp luật của người dân còn hạn chế, nhất là pháp luật về khiếu nại, tố cáo. Nguyên nhân khác sâu xa hơn là thái độ vô cảm của một bộ phận cán bộ, công chức khi thi hành công vụ. Năng lực hạn chế, đạo đức yếu kém, giải quyết, hướng dẫn không đến nơi đến chốn, thái độ xa dân càng làm cho người dân bức xúc phải tìm đến những nơi mà người dân tin tưởng đó là công lý, là đạo đức, là chính quyền của dân, do dân và vì dân.
Với tồn tại yếu kém này, tôi đề nghị Chính phủ, các bộ, ngành, địa phương chú trọng trong việc đào tạo, bồi dưỡng, bố trí sắp xếp luân chuyển cán bộ, công chức ở những ngành, lĩnh vực nhạy cảm có nguy cơ tham nhũng cao, có quan hệ trực tiếp với công dân, tổ chức và cá nhân.
Cũng liên quan đến công tác cán bộ, theo tôi cán bộ trước hết là người sẽ nhận lấy trách nhiệm để phục vụ vì lợi ích của đất nước, của dân tộc và là người đại diện cho nguyện vọng chính đáng của người dân. Tôi tin tưởng và kỳ vọng sắp đến Ủy ban Thường vụ Quốc hội phối hợp với UBMTTQ Việt Nam lựa chọn hiệp thương để giới thiệu những người ứng cử Quốc hội khóa XIV và HĐND các cấp nhiệm kỳ 2016 - 2021 đủ tiêu chuẩn, có đủ năng lực để giám sát sự điều hành của Chính phủ và UBND các cấp.
Vấn đề thứ hai, về quản lý khai thác sử dụng đất đai, tài nguyên, khoáng sản của đất nước. Báo cáo của Chính phủ cho thấy công tác quản lý khai thác đất đai, tài nguyên còn nhiều yếu kém, hiệu quả chưa cao, đó là do hệ quả của quá trình quy hoạch treo nhiều khu đô thị, nhiều khu công nghiệp, nhiều cảng biển, sân bay trong nhiều năm qua đã gây ra lãng phí đất đai rất lớn. Việc quản lý và sử dụng đất lâm trường mà Báo cáo giám sát của Ủy ban Thường vụ Quốc hội vừa gửi đến cho các đại biểu. Tình trạng khai thác vàng, cát, sỏi trái quy định, chặt phá rừng, đánh bắt tài nguyên trái phép, khai thác xuất khẩu dầu thô, than vẫn nhiều so với kế hoạch, tài nguyên đất nước đang bị khai thác quá mức. Chúng tôi đề nghị Chính phủ, các bộ, ngành khi xây dựng kế hoạch khai thác phải đảm bảo sử dụng có hiệu quả, khai thác phải tiết kiệm cho con cháu sau này. Vì đất đai, tài nguyên không thể tái tạo, nếu khai thác quá mức sẽ ảnh hưởng đến môi trường. Chính phủ cần siết chặt việc cấp phép khai thác và phải giao trách nhiệm cho các địa phương có kế hoạch giám sát, hậu kiểm tốt đất đai, tài nguyên khoáng sản. Tài nguyên của đất nước là của để dành cho các thế hệ mai sau.
Vấn đề thứ ba, quản lý thu, chi ngân sách còn nhiều bất cập nhất là bội chi ngân sách, nợ công tăng cao dẫn đến nhiều khó khăn cho đất nước, cơ cấu chi chưa hợp lý, chi thường xuyên tăng lên trong khi chi đầu tư phát triển thấp, tăng trưởng chậm, tình trạng gian lận, trốn thuế vẫn đang là vấn đề phức tạp, khai thác nguồn thu còn yếu, ngân sách tập trung vào khai thác tài nguyên là điều bất ổn cho những năm tiếp theo. Tôi đề nghị Chính phủ kiểm soát chặt chẽ, cơ cấu lại nợ, đảm bảo trong giới hạn an toàn, tránh nguy cơ đổ vỡ nền kinh tế.
Xây dựng một bộ máy nhà nước minh bạch, trong sáng, hệ thống pháp luật nghiêm minh với đội ngũ cán bộ, công chức công tâm quản lý nguồn vốn ngân sách và tài nguyên đất nước tốt là điều kiện tiên quyết cho sự phát triển của đất nước. Đây là 3 vấn đề, chúng tôi xin kiến nghị Quốc hội và Chính phủ. Tôi xin hết ý kiến, xin cám ơn Quốc hội.
-----------------------------------------------------
(*) Đầu đề do Tòa soạn đặt.
