Chiều 26-6, Bộ Ngoại giao tổ chức cuộc họp báo thường kỳ. Tham dự họp báo có đại diện các cơ quan báo chí Việt Nam, đại diện văn phòng các hãng thông tấn, báo chí nước ngoài thường trú tại Hà Nội, các cơ quan đại diện ngoại giao nước ngoài tại Việt Nam.
Chiều 26-6, Bộ Ngoại giao tổ chức cuộc họp báo thường kỳ. Tham dự họp báo có đại diện các cơ quan báo chí Việt Nam, đại diện văn phòng các hãng thông tấn, báo chí nước ngoài thường trú tại Hà Nội, các cơ quan đại diện ngoại giao nước ngoài tại Việt Nam.
Mở đầu buổi họp báo, Người phát ngôn Bộ Ngoại giao Việt Nam Lê Hải Bình cho biết, trong những ngày qua, bên cạnh tình hình thế giới và khu vực, Bộ Ngoại giao cũng nhận được viên về tình hình trên Biển Đông. Chính vì vậy trong cuộc họp báo thường kỳ này, Bộ Ngoại giao đã mời Đại tá Ngô Ngọc Thu - Phó Tư lệnh, Tham mưu trưởng Bộ Tư lệnh Cảnh sát biển Việt Nam và ông Hà Lê, Phó Cục trưởng Cục Kiểm ngư đến dự và trả lời các câu hỏi của phóng viên.
 |
| Người phát ngôn Bộ Ngoại giao Việt Nam Lê Hải Bình. |
Ông Lê Hải Bình thông báo những ngày qua, khi giàn khoan Hải Dương 981 cùng lượng lớn máy bay, tàu của Trung Quốc vẫn hoạt động trong vùng đặc quyền kinh tế của Việt Nam, phía Trung Quốc có thêm nhiều hoạt động làm phức tạp tình hình. Như Cục Hải sự Trung Quốc nói giàn khoan Nam Hải 09 đến vị trí mới. Vào 13 giờ ngày 21-6, các cơ quan chức năng Việt Nam đã phát hiện giàn khoan Nam Hải 09 đã đến vị trí Trung Quốc thông báo. Tiếp đó, Cục Hải sự Trung Quốc đưa tàu khảo sát vật lý địa cầu hoạt động tại Biển Đông. Khu vực giàn khoan Nam Hải và tàu khảo sát hoạt động là thuộc vùng biển ngoài cửa vịnh Bắc Bộ chưa phân định.
Theo luật pháp quốc tế, không bên nào được thăm dò, khai thác ở vùng chưa phân định. Hành động này diễn ra khi ông Dương Khiết Trì vừa sang thăm Việt Nam. Điều này làm dư luận quốc tế và Việt Nam lo ngại. Đặc biệt nghiêm trọng hơn, ngày 23-6, tàu Kiểm ngư Việt Nam đang hoạt động trong vùng đặc quyền kinh tế Việt Nam đã bị tàu Trung Quốc vây ép, đâm húc gây thiệt hại nặng. Vị trí này cách giàn khoan 11,5 hải lý. Bên cạnh đó, Trung Quốc còn phát hành bản đồ địa hình Trung Quốc trong đó có đường lưỡi bò, tiếp tục mở rộng, xây dựng trái phép trên một số hòn đảo ở Trường Sa mà Trung Quốc đã dùng vũ lực chiếm đóng.
Việt Nam kiên quyết phản đối và yêu cầu Trung Quốc chấm dứt ngay hành động gây hư hại cho tàu Việt Nam, đồng thời bồi thường cho tàu Kiểm ngư cũng như các tàu khác của Việt Nam đã bị gây hư hại.
Sau phần phát biểu của ông Lê Hải Bình, đại diện các cơ quan truyền thông trong và ngoài nước đã đặt câu hỏi:
* Báo Tuổi Trẻ: Xin bình luận về phát ngôn của Người phát ngôn Bộ Ngoại giao Trung Quốc rằng tàu Việt Nam quấy rối, chủ động đâm va vào tàu Trung Quốc?
- Ông Hà Lê: Chúng tôi bác bỏ thông tin này. Nói tàu Việt Nam cố tình đâm va là bịa đặt. Các tàu cá của Việt Nam cũng như tàu Kiểm ngư, Cảnh sát biển hoạt động trên vùng biển Việt Nam là hoàn toàn bình thường theo luật pháp quốc tế.
Từ khi Trung Quốc hạ đặt trái phép giàn khoan tại vùng biển Việt Nam, các tàu Việt Nam thường xuyên bị tàu Trung Quốc đâm va, dùng biện pháp manh động để cản trở. Các hành động này là chủ động, có tổ chức, được tính toán trước, cố tình gây thiệt hại cho tàu Việt Nam. Đã có 27 tàu Kiểm ngư bị đâm va, gây thiệt hại, có 15 kiểm ngư viên bị thương.
Phía Trung Quốc cho rằng sáng 23-6, tàu kéo Việt Nam đi vào vùng tác nghiệp bình thường của Trung Quốc, tôi xin cung cấp thông tin: Khi thực hiện nhiệm vụ, tàu Kiểm ngư 951 bị 4 tàu của Trung Quốc chủ động bao vây, đâm va, gây hư hỏng nặng. Hành động này rất manh động, nguy hiểm, có tính toán để gây thiệt hại.
Lúc 9 giờ 20 phút, cách giàn khoan 981 khoảng 11,5 hải lý, tàu Kiểm ngư 951 đã bị 2 tàu kéo Trung Quốc chủ động áp sát, phun nước. Sau đó tàu kéo Mỹ Liên 09 dùng tốc độ cao đâm vào tàu Kiểm ngư Việt Nam, không cho tàu Kiểm ngư vòng tránh, để tàu khác đâm trực diện vào tàu Kiểm ngư Việt Nam. Tàu Việt Nam đã bị hư hỏng toàn bộ phòng y tế, gây thiệt hại các thiết bị trên tàu.
* Báo Tiền Phong: Trung Quốc khẳng định không đưa tàu chiến ra khu vực giàn khoan Hải Dương 981, xin bình luận?
- Ông Ngô Ngọc Thu: Trước hết, xin thông báo tình hình thực địa 10 ngày qua. Từ 16 đến 25-6, Trung Quốc thường xuyên sử dụng từ 109 đến 125 tàu thuyền các loại bảo vệ giàn khoan Hải Dương 981, trong đó có 4 - 6 tàu chiến (gồm tàu hộ vệ tên lửa, tàu tên lửa tuần tiễu tấn công nhanh và tàu quét mìn). Ngoài ra, họ huy động từ 33 - 43 lần chiếc tàu hải tuần, tàu kéo... phục vụ giàn khoan cũng như bảo vệ giàn khoan cùng hàng chục tàu cá hoạt động ngoài xa để bảo vệ...
Về thủ đoạn hoạt động, nếu như trước đây, Trung Quốc không dùng tàu kéo thì nay họ tích cực dùng tàu kéo để kèm chặt hai mạn, tạo điều kiện để tàu khác đâm tàu Việt Nam. Trước, họ dùng tàu Hải cảnh đâm, thì tàu Trung Quốc cũng bị móp méo. Dùng tàu kéo đâm thì tàu của họ sẽ không bị hư hại. Trung Quốc vẫn tiếp tục sử dụng máy bay, trong đó có máy bay trinh sát, tiêm kích, trực thăng, ở độ cao khoảng 300m để uy hiếp tàu Việt Nam và nắm tình hình. Ngoài ra, tàu cá Trung Quốc tiếp tục ngăn cản việc đánh cá của ngư dân Việt Nam trong vùng đánh cá truyền thống cách giàn khoan Hải Dương 981 khoảng 30 hải lý, buộc ngư dân Việt Nam rời ngư trường.
Bộ Ngoại giao Trung Quốc nói Trung Quốc không dùng tàu quân sự bảo vệ giàn khoan, xin khẳng định tàu quân sự Trung Quốc thường xuyên có mặt ở hiện trường, tổng cộng đã có 6 loại tàu chiến. Chúng tôi đã chụp được hình ảnh, đăng ký được tọa độ. Và không riêng gì phía Việt Nam mà các phóng viên quốc tế cũng ghi được hình ảnh. Nên Trung Quốc nói không dùng tàu quân sự mà tàu này chỉ đi qua là sai sự thật, lời nói của họ không đi đôi với việc làm. Tại hiện trường, chúng tôi vẫn tiếp tục đấu tranh bảo vệ chủ quyền. Tàu Việt Nam sẽ thực hiện nghiêm chủ trương bảo vệ chủ quyền bằng biện pháp hòa bình. Dù bị đâm va, chúng tôi vẫn bình tĩnh đối phó, kiên trì giữ vững môi trường hòa bình... Trong thời buổi hiện nay, vị trí tàu thuyền trên biển có thể dễ dàng xác nhận vị trí. Vì vậy, việc đưa tàu chiến ra của Trung Quốc không giấu được ai...
* Báo An ninh Thủ đô: Trung Quốc vừa phát hành bản đồ nuốt trọn Biển Đông. Xin cho biết quan điểm?
- Ông Lê Hải Bình: Xin khẳng định việc phát hành bản đồ đó là hành vi vi phạm nghiêm trọng luật pháp quốc tế. Yêu sách đường lưỡi bò của Trung Quốc đã bị nhiều nước phản đối. Việt Nam kiên quyết phản đối hành động này của Trung Quốc.
* Báo Dân Việt: Trong chuyến thăm của ông Dương Khiết Trì, hai bên đã nhất trí sớm ổn định tình hình Biển Đông. Nhưng sau đó Trung Quốc vẫn ngang ngược trên Biển Đông, ông thấy thế nào?
- Ông Lê Hải Bình: Tôi đã khẳng định để giải quyết vấn đề phải có thiện chí từ hai phía. Nếu chỉ có một phía thì không thể giải quyết. Với hành động ngang ngược thì vấn đề còn có thể nghiêm trọng hơn.
* Hãng AFP: Việt Nam có đưa Trung Quốc ra tòa quốc tế không, nếu có thì bao giờ?
- Ông Lê Hải Bình: Tôi đã khẳng định nhiều lần Việt Nam đã, đang sử dụng các biện pháp hòa bình để bảo vệ chủ quyền. Biện pháp pháp lý là biện pháp hòa bình,văn minh, được thế giới ủng hộ. Hiện Việt Nam đang nghiên cứu, cân nhắc kỹ thời điểm áp dụng biện pháp này.
* Hãng tin Đức: Việt Nam dự kiến sẽ đền bù hơn 7 triệu USD cho các doanh nghiệp bị đập phá, nay mới có khoảng 200 ngàn USD được giải ngân, xin xác nhận? Xin ông cho biết thông tin về vị trí của giàn khoan Nam Hải 09?
- Ông Lê Hải Bình: Ngay sau khi có sự việc xảy ra, Thủ tướng đã chỉ đạo các Phó Thủ tướng, địa phương xác định thiệt hại, có hỗ trợ cần thiết. Đến nay, doanh nghiệp đã đi vào hoạt động bình thường. Các doanh nghiệp đã bày tỏ sự sát sao của Chính phủ Việt Nam. Con số cụ thể tôi sẽ chuyển câu hỏi đến Bộ Kế hoạch và Đầu tư.
Vị trí Nam Hải 09 là vùng chồng lấn, đang được phân định. Theo luật pháp và thực tiễn quốc tế, khi đang phân định, không được thăm dò, khai thác ở đây. Có thông tin Trung Quốc đưa tiếp những giàn khoan khác, chúng tôi sẽ theo sát hành động này. Không chỉ Việt Nam mà cả quốc tế sẽ lo ngại nếu các giàn khoan này xâm phạm vùng chủ quyền của các nước.
* Hãng AP: Ông Ngô Ngọc Thu từng nói mọi kiềm chế đều có giới hạn. Vậy đến nay trước những hành động hung hăng của Trung Quốc thì đã đến giới hạn của Việt Nam chưa?
- Ông Ngô Ngọc Thu: Trong cuộc họp báo đầu tiên ngày 17-5, tôi đã nói Việt Nam kiên trì và kiềm chế, nhưng kiên trì có giới hạn. Tôi cũng đã nói chủ trương của Nhà nước Việt Nam mong muốn giải quyết mọi vấn đề về chủ quyền bằng biện pháp hòa bình. Đây là ưu tiên số một của Việt Nam. Cho nên lực lượng của Việt Nam dù bị tàu Trung Quốc đâm va, chúng tôi vẫn kiên trì biện pháp hòa bình. Còn các bước đi của Nhà nước Việt Nam, khi chủ quyền và lợi ích quốc gia bị xâm hại, Việt Nam sẽ thực thi mọi biện pháp có thể để bảo vệ quyền, lợi ích của Việt Nam. Là lực lượng của Nhà nước, chúng tôi sẽ thực hiện mọi biện pháp mà Nhà nước yêu cầu.
* Báo Thanh Niên: Có ghi nhận tàu thuyền nào của nước khác bị ảnh hưởng bởi giàn khoan Hải Dương 981?
- Ông Lê Hải Bình: Việc Trung Quốc đưa giàn khoan và mang nhiều máy bay tàu quân sự ra Biển Đông đã chứng minh hoạt động này có ảnh hưởng đến an toàn an ninh hàng hải Biển Đông và khu vực. Trước vụ việc này, các nước trong khu vực đều yêu cầu các bên hành động kiềm chế để không gây ảnh hưởng đến an toàn an ninh hàng hải của khu vực.
L.H (Tổng hợp)
