Sau khi Báo Khánh Hòa đăng tải thông tin về người Trung Quốc làm ăn ở vịnh Cam Ranh có nhiều dấu hiệu bất minh, UBND tỉnh Khánh Hòa đã chỉ đạo UBND TP. Cam Ranh kiểm tra, xử lý. Mới đây, tại vịnh Vân Phong, chúng tôi phát hiện thêm một cơ sở nuôi cá mú cũng chưa được các cơ quan chức năng cấp phép cho thuê mặt nước.
Sau khi Báo Khánh Hòa đăng tải thông tin về người Trung Quốc làm ăn ở vịnh Cam Ranh có nhiều dấu hiệu bất minh, UBND tỉnh Khánh Hòa đã chỉ đạo UBND TP. Cam Ranh kiểm tra, xử lý. Mới đây, tại vịnh Vân Phong, chúng tôi phát hiện thêm một cơ sở nuôi cá mú cũng chưa được các cơ quan chức năng cấp phép cho thuê mặt nước.
Hàng chục người làm công người Việt đang làm việc trên bè cá của người trung Quốc ở vịnh Vân Phong (Vạn Ninh). Ảnh V.K |
Người Trung Quốc đã ngưng thu mua tôm hùm, cá mú
Ngày 3-6, chúng tôi ra vịnh Cam Ranh và tiếp cận bè cá có những người Trung Quốc nuôi trồng hải sản. Khác với chuyến đi cách đây đúng một tuần, bè nuôi cá này hiện chỉ có 4 người Việt đang chăm sóc cho số cá còn lại trong bè. Ông Nguyễn Văn Sinh - người dân ở tổ dân phố Đá Bạc, phường Cam Linh (Cam Ranh) làm thuê trên bè cá này từ năm 2001 đến nay cho biết: Cách đây vài ngày, những người Trung Quốc gồm: A Giót, A Cang, A Keng, A Kiều lớn và A Kiều nhỏ đã rời bè cá. Ông khẳng định, hiện nay, A Giót đã về Trung Quốc, còn những người khác không biết họ đi đâu. Theo ông Sinh, trên bè cá này chỉ còn lại số lượng rất ít, đa số là cá con (trước đó, A Giót đã xuất số cá mú trưởng thành sang Trung Quốc). Ông Sinh cho biết thêm, ngày 2-6, lực lượng Kiểm ngư và Biên phòng ra bè cá để kiểm tra. Hiện không còn các ông chủ người Trung Quốc ở đây, nhưng hàng ngày, những người làm công ở bè cá vẫn đến chợ sò ở ven đường Nguyễn Trọng Kỷ (phường Cam Linh) để mua thức ăn về nuôi cá.
Theo chỉ dẫn của người dân phường Cam Linh, chiều cùng ngày, chúng tôi tìm đến một cơ sở chuyên thu mua tôm hùm, cá mú của một người Trung Quốc mà người dân quen gọi là của A Giót (ở Quốc lộ 1A, phường Cam Phú) nhưng cổng của cơ sở đã này đóng kín. Một người dân ở đây cho biết, hiện nay, A Giót đã ngừng thu mua tôm hùm, cá mú trên địa bàn.
Bè cá nhiều lần được mở rộng
Anh Trương Văn Hùng (40 tuổi) - người chuyên chở đò thuê trong vịnh Cam Ranh gần 15 năm nay cho biết, anh thường qua lại khu vực bè nuôi cá của những người Trung Quốc. “Bè của họ hoành tráng nhất, gần Cảng Ba Ngòi nhất (tên cũ của Cảng Cam Ranh hiện nay), người ta thường gọi là “bè cá của A Giót”. Bè này hoạt động rất sôi động, ghe thuyền từ Phú Yên, Khánh Hòa, Bình Thuận, Ninh Thuận bán cá mú nhỏ cho họ rất nhiều. Mỗi tháng một hoặc hai lần, một tàu lớn của Trung Quốc ghé lại “ăn hàng”, thủy thủ của họ ở lại đêm ở đây là chuyện thường”.
Qua tìm hiểu chúng tôi được biết, bè cá mà những người Trung Quốc núp bóng người Việt để nuôi trồng và thu mua hải sản chất lượng cao ở vịnh Cam Ranh đều thuê người dân tổ dân phố Đá Bạc, phường Cam Linh đóng. Anh Đặng Ngọc Thanh (40 tuổi, trú tổ dân phố Đá Bạc, Cam Linh) cho biết: "Khi những người Trung Quốc đến đây “lập nghiệp”, lúc đầu, tôi được một người tên Dũng thuê đóng. Ban đầu, bè cá chỉ được đóng chừng vài chục mét vuông, nhưng về sau, bè cá đã liên tục được mở rộng. Khi chúng tôi thi công chẳng thấy có cơ quan chức năng nào đến gây khó dễ. Về sau, mỗi khi có chuyện gì, A Giót lại gọi tôi. Từ chuyện mở mang bè cá đến sửa chữa, tôi đều làm hết. Cách đây khoảng 1 tháng, A Giót có điện thoại cho tôi và ngụ ý thuê tiếp tục mở rộng bè cá nhưng cho đến thời điểm này vẫn không thấy A Giót liên lạc lại” - anh Thanh vừa nói vừa móc chiếc điện thoại ra, cho chúng tôi xem những số điện thoại của người Trung Quốc mà anh đã từng liên lạc trong suốt gần 10 năm qua. Trong số đó, A Giót và A Kiều nhỏ là anh Thanh hay liên lạc nhất. Khi chúng tôi nhờ anh Thanh liên lạc với A Giót và A Kiều nhỏ thì tổng đài thông báo số máy của A Giót không liên lạc được. Theo anh Thanh, vì nhiều năm làm việc, sửa chữa bè cá cho A Giót nên anh biết được A Giót có mối quan hệ rất gần gũi với nhiều cán bộ ở đây. “A Giót hay đưa họ đến nhà hàng Thái Châu (ở Cam Linh) và Biển Xanh (ở Cam Phú) để ăn nhậu”, anh Thanh nói.
Thêm bè nuôi cá không phép trên vịnh Vân Phong
Sau khi phát hiện người Trung Quốc đóng bè nuôi cá tại vịnh Cam Ranh, qua tìm hiểu, chúng tôi lại phát hiện thêm một bè nuôi cá mú quy mô hơn và có sự hiện diện của người Trung Quốc tại vịnh Vân Phong (huyện Vạn Ninh). Sáng 2-6, chúng tôi liên hệ với UBND xã Vạn Thạnh (Vạn Ninh) và được Chủ tịch UBND xã Trương Thái Hùng cho biết có bè cá tại khu vực Vũng Ké (thôn Đầm Môn) có người Trung Quốc làm việc trên bè. Ông Lê Hoàng Hải - Phó Công an xã Vạn Thạnh cho biết, trên địa bàn xã có Công ty TNHH Long Phát nuôi cá mú tại vùng biển Vân Phong, do bà Quách Kiều đứng tên. Trên bè có 8 người Trung Quốc làm chuyên gia và rất nhiều người Việt làm thuê tại đây. Theo ông Hải, người Trung Quốc chủ yếu ở trên bè, rất ít vào đất liền. Hơn nữa, bè cá nằm cách xa đất liền nên cũng khó quản lý.
Chiều cùng ngày, theo sự chỉ dẫn của người dân địa phương, chúng tôi thuê ghe tiếp cận bè cá và được tận mắt chứng kiến một cơ sở nuôi cá mú quy mô lớn nằm cách bờ hơn 10km. Người đứng tên kinh doanh bè cá này là bà Quách Kiều (42 tuổi, là người Việt gốc Trung Quốc, có hộ khẩu thường trú ở tỉnh Sóc Trăng). Bà Kiều cho biết, bà có 2 bè nằm sát nhau với tổng cộng 300 lồng, với tổng diện tích mặt nước khoảng 10ha, chủ yếu nuôi cá mú.
Theo bà Kiều, trên bè có hơn 60 nhân công người Việt Nam và 3 người Trung Quốc. Chúng tôi thấy bà Kiều tất bật làm việc, trong khi người Trung Quốc mà bà cho là làm công thì lại không làm gì. Bà Kiều cho biết: “Tôi lơ mơ về cá mú nên phải thuê chuyên gia nước ngoài. Họ giám sát kỹ thuật nuôi cá mú tốt”. Bà Kiều cho biết, những người Trung Quốc này không biết nói tiếng Việt Nam. Khi chúng tôi thắc mắc việc Công an xã cho biết trên bè có 8 người Trung Quốc đang làm việc, bà Kiều cho rằng những người đó chỉ qua bè cá tham quan một thời gian và vừa về nước… Các công nhân làm việc trên bè cá này cho biết: Khoảng 2 tháng trở lại đây có một tàu sắt rất lớn từ Trung Quốc ghé bè của bà Kiều mua cá. Mỗi lần bè xuất khoảng 40 tấn cá mú và một số loại cá khác. Trên tàu này có rất nhiều người Trung Quốc.
Theo ghi nhận của chúng tôi, bè cá của bà Kiều ở vịnh Vân Phong được dựng kiên cố với khoảng 15 căn nhà. Trong đó, căn nhà bà Kiều ở và 2 căn nhà khác dành cho người Trung Quốc ở được trang bị đầy đủ tiện nghi. Theo bà Kiều, 2 bè cá này được nuôi từ năm 2009, nhưng khi được hỏi giấy thuê mặt nước thì bà Kiều cho biết đang làm thủ tục xin chính quyền xã. Về vấn đề này, ông Hùng thừa nhận bè cá nói trên chưa có giấy phép cho thuê mặt nước…
Được biết, hôm nay (4-6), lãnh đạo Thành ủy và UBND TP. Cam Ranh sẽ họp với các cơ quan chức năng và chính quyền các địa phương có liên quan để xử lý vấn đề người Trung Quốc vi phạm pháp luật tại Cam Ranh. Phóng viên Báo Khánh Hòa sẽ tiếp tục cập nhật thông tin cho bạn đọc trong các số báo tiếp theo.
P.V - Văn Kỳ
Chiều 3-6, một lãnh đạo của Bộ Chỉ huy Bộ đội Biên phòng tỉnh Khánh Hòa cho biết, đơn vị đang tiến hành rà soát toàn bộ người Trung Quốc kinh doanh, làm ăn ở địa bàn TP. Cam Ranh, nếu phát hiện sai phạm sẽ tiến hành trục xuất số người này. Ngoài ra, sẽ tiến hành rà soát lại đội ngũ cán bộ, chiến sĩ thuộc lực lượng Biên phòng Cam Ranh đang làm việc ở đây, nếu có biểu hiện tiêu cực sẽ xem xét xử lý, kỷ luật theo quy định. Thời gian qua, tàu Trung Quốc đã núp bóng những tàu cá bình thường, sau đó cập bè nuôi cá của những người Trung Quốc ở vịnh Cam Ranh để thu mua, vận chuyển hải sản khiến lực lượng chức năng không hề biết.