Khi đưa ra thị trường, trên vỏ các bình gas mini, nhà sản xuất đều có khuyến cáo rõ ràng: chỉ sử dụng một lần. Đó là để phòng ngừa những nguy cơ khôn lường về cháy, nổ nếu tái sử dụng. Tuy nhiên, hiện nay, việc quay vòng sử dụng bình gas mini vẫn diễn ra phổ biến, công khai.
Khi đưa ra thị trường, trên vỏ các bình gas mini, nhà sản xuất đều có khuyến cáo rõ ràng: chỉ sử dụng một lần. Đó là để phòng ngừa những nguy cơ khôn lường về cháy, nổ nếu tái sử dụng. Tuy nhiên, hiện nay, việc quay vòng sử dụng bình gas mini vẫn diễn ra phổ biến, công khai. Hàng triệu bình gas mini không đảm bảo chất lượng, thậm chí nhiều bình đã rỉ sét, dẫn đến rò rỉ gas vẫn được lưu hành trên thị trường...
Do nhỏ gọn, dễ vận chuyển, tháo lắp, phù hợp với người có nhu cầu sử dụng gas ít, tiết kiệm chi phí ban đầu… nên lâu nay, bình gas mini được nhiều cửa hàng ăn uống, hộ gia đình, học sinh, sinh viên, công nhân ưa chuộng. Dạo qua các khu nhà trọ của học sinh, sinh viên và công nhân trên địa bàn TP. Nha Trang, hầu như ở đâu cũng có người sử dụng bình gas mini để nấu nướng hàng ngày. Nguyễn Xuân Tùng, sinh viên năm 3 Trường Đại học Nha Trang cho biết: “Ở khu trọ này, phòng trọ nào cũng sử dụng bình gas mini để nấu ăn. Chúng tôi đã sử dụng hơn 3 năm nay nhưng chưa thấy chuyện gì xảy ra. Biết là nguy hiểm, nhưng nếu sắm bình gas lớn và bếp gas gia đình thì chi phí cao quá, trong khi chúng tôi là sinh viên, học hết 4 năm là ra trường; sử dụng loại bếp và bình gas mini tiện lợi hơn, giá thành lại rẻ”.
Sự tiện lợi của việc sử dụng bình gas mini còn ở chỗ, có thể đổi bình ở bất cứ đâu, bất cứ khu chợ hay cửa hàng tạp hóa nào với số lượng không hạn chế và mức giá khá rẻ. Chỉ cần 5.000 đến 8.000 đồng là có thể đổi được 1 bình gas mini vỏ cũ. Trong khi đó, chi phí để mua 1 bình gas mini mới sản xuất phải từ 20.000 - 25.000 đồng. Do đó, người sử dụng chuộng loại bình gas mini vỏ cũ cũng là điều dễ hiểu. Bà N.T.N, chủ tiệm tạp hóa gần Trường Đại học Nha Trang cho biết: “Mỗi ngày, tôi đổi được từ 15-20 bình gas mini cho khách hàng, chủ yếu là sinh viên. Cứ 3 - 5 ngày lại có người đem hàng đến giao tận nhà, mình chỉ việc chọn lấy bình nào còn mới một chút để tạo sự yên tâm cho khách hàng”. Theo quan sát của chúng tôi, hầu hết những bình gas mini hiện đang lưu hàng trên thị trường đều không còn rõ tên của hãng sản xuất, nhiều bình đã bị móp méo. Để làm mới vỏ bình, người ta chỉ làm một động tác đơn giản là quét một lớp sơn màu trắng bạc hoặc xanh phủ lên toàn bộ bình gas.
Tuy biết nguy hiểm, nhưng vì tiện lợi, giá rẻ nên bình gas mini vỏ cũ vẫn được nhiều người sử dụng |
Ông Nguyễn Minh Sô - Chi cục Trưởng Chi cục Quản lý thị trường tỉnh thừa nhận: “Hiện nay, trên địa bàn tỉnh có sự trao đổi, buôn bán loại bình gas mini vỏ cũ. Sở dĩ có sự lưu hành này là vì nhu cầu sử dụng của người dân khá lớn. Có cầu thì ắt có cung và vì lợi nhuận, các điểm sang chiết gas trái phép được hình thành. Từ đầu năm đến nay, chúng tôi đã kiểm tra, kiểm soát hơn 115 lượt cơ sở kinh doanh gas trên địa bàn tỉnh. Qua đó, phát hiện 8 trường hợp vi phạm như: Không có hợp đồng đại lý, không niêm yết giá cả, không đào tạo huấn luyện nghiệp vụ cho nhân viên, giấy chứng nhận đã quá hạn sử dụng… Nhưng đối với các điểm sang chiết gas trái phép thì rất khó phát hiện. Bởi đa số hành vi này đều được che giấu rất kỹ, chỉ cần thấy có động tĩnh của lực lượng chức năng là họ tẩu tán rất nhanh. Các điểm sang chiết gas trái phép chủ yếu nằm sâu trong khu dân cư, rất khó khăn cho lực lượng chức năng khi tổ chức truy quét. Bên cạnh đó, do lực lượng Quản lý thị trường hiện nay còn khá mỏng, chỉ hơn 50 người, nên không thể đảm nhiệm hết công việc”.
Theo quy định về an toàn cháy nổ, bình gas mini chỉ được sử dụng một lần duy nhất. Nếu tái sử dụng, chúng sẽ có nguy cơ gây cháy, nổ rất cao. Vỏ bình gas mini làm bằng tôn mỏng, khi đã sử dụng sẽ không còn đảm bảo an toàn. Tuy nhiên, vì lợi nhuận, các cơ sở kinh doanh gas vẫn lén lút sang chiết gas trái phép. Còn người mua, tuy biết là nguy hiểm nhưng cũng đành tặc lưỡi sử dụng vì sự tiện lợi, giá rẻ. Trong khi đó, các cơ quan chức năng vẫn chưa thể xử lý triệt để các hành vi trao đổi, buôn bán bình gas mini vỏ cũ. Theo thống kê của Chi cục Quản lý thị trường tỉnh, trong năm 2011, toàn tỉnh chỉ tịch thu được 18 bình gas mini không đảm bảo. Còn từ đầu năm 2012 đến nay, Chi cục chưa tịch thu được một bình gas mini vỏ cũ nào.
Để đảm bảo an toàn cho người sử dụng, các cơ quan chức năng cần kiểm tra tất cả điểm kinh doanh gas và kiên quyết tịch thu những bình gas cũ, không đảm bảo an toàn. Các nhà sản xuất, nhập khẩu bình gas mini cần có trách nhiệm trong việc thu gom loại bình gas mini đã qua sử dụng. Về phía người tiêu dùng, vì sự an toàn của chính bản thân, cũng cần cương quyết nói không với việc sử dụng bình gas mini vỏ cũ. Có như vậy mới ngăn được hiểm họa khôn lường từ việc sử dụng bình gas mini vỏ cũ.
PHÚ VINH