Nhiều đơn vị chưa quan tâm

Pháp luật lao động có những quy định rất cụ thể về các chế độ, chính sách dành cho LĐ nữ làm việc trong các cơ quan, doanh nghiệp.

Pháp luật lao động (LĐ) có những quy định rất cụ thể về các chế độ, chính sách dành cho LĐ nữ làm việc trong các cơ quan, doanh nghiệp (DN). Tuy nhiên hiện nay, vẫn còn nhiều đơn vị, DN trên địa bàn tỉnh không thực hiện. Điều này đã khiến không ít LĐ nữ chưa được hưởng thụ đầy đủ các chế độ, chính sách như đã quy định.

Hiện nay, Khánh Hòa có khoảng 85.000 LĐ; trong đó, LĐ nữ hơn 43.000 người. Thế nhưng, trên thực tế, việc thực hiện các chế độ, chính sách dành cho LĐ nữ (Bộ Luật LĐ năm 1995 dành riêng một chương để quy định cụ thể về các chế độ, chính sách, quyền lợi mà LĐ nữ được hưởng thụ khi tham gia LĐ sản xuất) còn gặp nhiều khó khăn và chưa được thực hiện một cách nghiêm túc tại các đơn vị sử dụng LĐ, đặc biệt là các đơn vị, DN ngoài quốc doanh. Điều này dẫn đến nhiều LĐ nữ chưa được hưởng thụ đầy đủ các chế độ, chính sách như đã được quy định trong Luật.

Hiện nay, vẫn còn nhiều lao động nữ chưa được hưởng thụ đầy đủ các chế độ, chính sách đã quy định trong luật.

Chị Lê Thị Thu Hằng - công nhân làm việc trong một công ty chế biến thực phẩm, đang có con nhỏ 6 tháng tuổi cho biết: “Từ ngày vào làm việc ở công ty đến nay, tôi chưa hề biết việc LĐ nữ đang nuôi con dưới 12 tháng tuổi được nghỉ mỗi ngày 60 phút để cho con bú. Hàng ngày, tôi chỉ tranh thủ giờ nghỉ trưa về nhà cho con bú rồi lại đi làm buổi chiều; còn đang làm việc mà xin nghỉ về cho con bú thì chủ doanh nghiệp sẽ trừ lương hoặc đuổi việc”. Theo Ban Nữ công (Liên đoàn LĐ tỉnh), chính sách về LĐ nữ được quy định khá đầy đủ trong Bộ Luật LĐ và Luật Bảo hiểm. Thế nhưng, khi cơ quan này tiến hành khảo sát ở một số DN có nhiều LĐ nữ thì thấy: Số LĐ nữ được hưởng chế độ nghỉ ngơi dưỡng sức rất ít; một số chế độ dành cho LĐ nữ không được DN thực hiện. Các tổ chức công đoàn cũng cố gắng đưa những nội dung ưu đãi dành cho LĐ nữ vào thỏa ước LĐ tập thể, nhưng nhìn chung không khác mấy so với những quy định của pháp luật và chỉ mang tính hình thức, thường không được tuân thủ nghiêm túc.
Theo quy định của pháp luật, LĐ nữ đang nuôi dưới 12 tháng tuổi thì sản phẩm làm ra được tính trong tiền lương hàng tháng. Tuy nhiên hiện nay, phần lớn các đơn vị sử dụng LĐ nữ khoán lương theo sản phẩm đều không thể hiện thời gian nghỉ cho con bú trong tiền lương. Bà Phạm Thị Hạnh - Trưởng Ban Nữ công Liên đoàn LĐ tỉnh cho biết: “Bên cạnh những DN chấp hành tốt việc đóng bảo hiểm xã hội, quan tâm thực hiện tốt các chế độ, chính sách cho LĐ nữ thì cũng còn nhiều DN “phớt lờ” các quyền lợi của LĐ nữ. Điển hình như Công ty TNHH Thực phẩm Sakura (Nha Trang) chưa thực hiện đầy đủ các chế độ, chính sách cho LĐ nữ theo quy định của Luật LĐ. Ngoài ra, đơn vị này còn chưa tham gia ký kết thỏa ước LĐ tập thể… Hiện nay, trên địa bàn tỉnh, nhiều DN do nợ đọng bảo hiểm xã hội hàng tỷ đồng với thời gian kéo dài nên khi nghỉ thai sản, nhiều LĐ nữ không được hưởng các chế độ, quyền lợi này…”.

Bên cạnh đó, một thực tế đáng buồn hiện nay là việc tăng ca ở một số DN làm ảnh hưởng đến sức khỏe, thời gian, hạnh phúc gia đình và chức năng sinh sản của phụ nữ. Tuy biết vậy nhưng vì miếng cơm, manh áo trước mắt, LĐ nữ không thể không tăng ca. Nếu cứ làm việc theo kiểu “vắt kiệt sức” thế này thì chỉ đến 40 tuổi, phần lớn LĐ nữ đã đuối sức, khó có thể làm việc lâu dài.

Việc làm thêm giờ, thêm ca còn làm ảnh hưởng rất lớn tới công tác chăm sóc trẻ em và quyền của trẻ em được bú sữa mẹ hoàn toàn trong 6 tháng đầu như khuyến cáo của các cơ quan y tế. Đặc biệt, đối với những LĐ nữ sau khi hết thời gian nghỉ thai sản phải đi làm lại, thế nhưng không có nhà trẻ nào chấp nhận giữ trẻ từ 4 - 6 tháng tuổi. Trong khi đó, ở các khu công nghiệp trên địa bàn tỉnh chưa có nhà trẻ trông giữ con cho số LĐ nữ này. Hết 4 - 6 tháng, LĐ nữ không đi làm trở lại sẽ bị mất việc làm; do đó, nhiều LĐ nữ đành chấp nhận gửi con ở các nhà giữ trẻ tư nhân với giá từ 2 đến 2,5 triệu đồng/tháng. Trong khi đó, nhiều LĐ nữ có mức thu nhập hàng tháng chỉ từ 2 - 3 triệu đồng/tháng nên không đủ chi phí nuôi con...

Hiện nay, chính sách LĐ nữ đã có nhiều cải thiện, song trên thực tế vẫn còn hạn chế. Chính vì vậy, các DN cần quan tâm hơn đến việc thực hiện tốt chế độ chính sách đối với LĐ nữ nói chung và chế độ thai sản nói riêng. Trong đó, chăm sóc chất lượng bữa ăn hàng ngày của người LĐ nơi làm việc cũng rất quan trọng. Trong điều kiện có thể, DN nên quan tâm trích một nguồn kinh phí thích đáng cho việc tổ chức bếp ăn tập thể và xây dựng nhà trẻ ngay tại DN nhằm giúp cho LĐ nữ có điều kiện chăm sóc con tốt hơn, yên tâm gắn bó với DN và đảm bảo năng suất LĐ. Các tổ chức công đoàn, cơ quan chức năng cần thường xuyên thanh tra, kiểm tra việc thực hiện chính sách cho LĐ nữ trong các DN; đẩy mạnh công tác tuyên truyền, phổ biến, giáo dục pháp luật để người LĐ hiểu rõ về quyền lợi của mình...

PHÚ VINH