Vì sao chậm tiến độ?

Dự án đường Quốc lộ 1A, đoạn cải tuyến đèo Rù Rì (TP. Nha Trang) được khởi công từ ngày 18-9-2009, dự kiến hoàn thành trong vòng 24 tháng.

Dự án đường Quốc lộ 1A, đoạn cải tuyến đèo Rù Rì (TP. Nha Trang) được khởi công từ ngày 18-9-2009, dự kiến hoàn thành trong vòng 24 tháng. Tuy nhiên, sau hơn 2 năm triển khai thực hiện, đến nay, Dự án mới hoàn thành khoảng 60% khối lượng công trình. Tuy đơn vị thi công đã có nhiều cố gắng đẩy nhanh tiến độ nhằm đảm bảo thông xe đúng kế hoạch (ngày 18-9-2011) nhưng hiện nay vẫn đang gặp rất nhiều khó khăn do vướng mạch nước ngầm, vấn đề vốn và giải phóng mặt bằng (GPMB).

° Kẹt mạch nước ngầm

Theo thiết kế công trình đường Quốc lộ 1A, đoạn cải tuyến đèo Rù Rì với chiều dài toàn tuyến gần 3km, nền đường rộng 22m, bảo đảm 4 làn xe chạy. Dự án khởi công xây dựng từ ngày 18-9-2009, với tổng mức đầu tư 94 tỷ đồng (nguồn vốn Trung ương) do Sở Giao thông vận tải (GTVT) làm chủ đầu tư, liên doanh nhà thầu Công ty 505 và 504 thi công. Theo hồ sơ đấu thầu, toàn bộ công trình sẽ hoàn thành trong vòng 24 tháng; thế nhưng, đến thời điểm này, Dự án mới hoàn thành khoảng 60% khối lượng. Trong đó, đoạn xây mới hơn 1km qua núi đã cho thông xe 1 làn đường. Tuy nhiên, Dự án hiện đang gặp rất nhiều khó khăn, làm ảnh hưởng đến tiến độ thi công toàn bộ công trình. Cụ thể, sau các trận mưa lớn vừa qua, công trình đã xuất hiện mạch nước ngầm đùn từ khe co giãn bê tông lên mặt đường làm rạn nứt, nát mặt đường, kể cả những đoạn bê tông nhựa. Trước tình hình đó, Sở GTVT đã tổ chức đoàn đi kiểm tra; đồng thời, đơn vị thi công đã cho khoan 11 lỗ kiểm tra mạch nước ngầm. Hầu hết các điểm khoan đều có mạch nước ngầm phun lên rất mạnh. Theo ông Nguyễn Công Định - Giám đốc Sở GTVT, việc đường bị sụt lún một phần do mạch nước ngầm. Mặt khác, đơn vị thi công vừa mới thảm bê tông nhựa thô được khoảng 10 ngày thì gặp trời mưa, cùng với lưu lượng xe chạy quá nhiều, nhất là các xe tải trọng lớn đã gây hư hỏng đường. Hiện nay, người dân ra vào thành phố đều đi qua tuyến đường này.

Ông Đỗ Đình Quyền - Đội trưởng Công trình dự án cải tuyến đèo Rù Rì, liên doanh nhà thầu xây dựng 505, 504 cho biết: “Chúng tôi không ngờ mạch nước ngầm lại lớn như vậy, khoan kiểm tra chỗ nào cũng có nước, thấm để vắt khô không kịp nên rất khó xác định chính xác là nước ngầm từ đâu. Tuy nhiên hiện nay, chúng tôi đang huy động lực lượng và phương tiện đào mương phía bên trái tuyến (từ ngoài vào) đường thật sâu nhằm cắt mạch nước ngầm từ trên núi ngấm xuống; còn việc xử lý mặt đường bị bong tróc, sụt lún, hiện nay trời đang mưa nên không thể khắc phục được. Vì vậy, chúng tôi vẫn tiếp tục cho xe lưu thông, chờ trời nắng mới thi công”. Những trận mưa vừa qua không chỉ làm sụt lún mặt đường mà toàn bộ mái ta luy cũng bị sạt lở nghiêm trọng.

Tuy chỉ cho lưu thông xe một chiều nhưng người dân ra vào thành phố đều đi qua tuyến đường này.

° Khó khăn về vốn và giải phóng mặt bằng

Có thể nói, nguyên nhân khách quan làm ảnh hưởng đến tiến độ thi công công trình là do vướng mạch nước ngầm. Nhưng trên thực tế, nguyên nhân chính vẫn là công tác đền bù, GPMB và vấn đề về vốn. Được biết, công trình có tổng mức đầu tư 94 tỷ đồng; thế nhưng qua 3 năm triển khai đến nay, Bộ GTVT mới bố trí được 55 tỷ đồng. Trong đó, riêng việc chi cho GPMB, công tác chuẩn bị đầu tư hết khoảng 26 tỷ đồng, còn lại mới thanh toán cho nhà thầu hơn 24 tỷ đồng. Trong khi đó, hiện nay nhà thầu đang gặp nhiều khó khăn về vốn nên rất khó ứng vốn để tiếp tục thực hiện công trình. Ông Nguyễn Công Định cho biết: “Hiện nay, nhà thầu không có khả năng vay được vốn của ngân hàng, muốn vay được phải có giấy cam kết của Sở trong việc bố trí vốn vào năm 2012. Tuy nhiên, Bộ GTVT không có thông báo với Sở sẽ bố trí vốn cho Dự án này vào năm 2012. Vì vậy, Sở không thể viết cam kết cho nhà thầu”.

Trước tình hình khó khăn đó, Sở GTVT đã làm việc với Bộ GTVT đề nghị sớm bố trí vốn cho Dự án này. Tuy nhiên hiện nay, Bộ đang ưu tiên bố trí vốn cho các dự án quan trọng của quốc gia nên chỉ hứa sẽ tiếp tục bố trí vốn cho Dự án này nhưng chưa biết đến bao giờ? “Trong trường hợp Bộ chưa bố trí được vốn, chúng tôi sẽ kiến nghị với tỉnh cho ứng vốn để sớm hoàn thành Dự án. Sau khi Bộ bố trí được vốn, Sở sẽ hoàn trả lại cho tỉnh” - ông Định nói. Tuy nhiên, dù phương án nào được thực hiện cũng đều khiến thời gian hoàn thành của Dự án kéo dài. Theo ông Định, trong việc khó khăn về vốn, ngoài các cơ quan Nhà nước giải ngân chậm có một phần do năng lực tài chính của nhà thầu. Được biết hiện nay, nhà thầu đang thi công quá nhiều công trình nên không thể ứng trước vốn để thực hiện công trình này. Khi chúng tôi đặt câu hỏi: Vì sao biết nhà thầu phân chia tài chính cho nhiều công trình mà Sở vẫn phê duyệt dự án, ông Định cho biết: “Thực tế, khi xét thầu, chỉ cần nhà thầu đáp ứng đủ 3 điều kiện như: Công ty hoạt động có lãi trong 3 năm, có công trình tương tự đã thực hiện, có đội ngũ nhân lực và trang thiết bị. Với các điều kiện này, nhà thầu hoàn toàn đủ năng lực. Thế nhưng cũng dựa trên năng lực này, họ mang đi đấu thầu rất nhiều gói thầu khác; trong khi Luật Đấu thầu không quy định trừ ra năng lực các gói thầu”.

Bên cạnh nguồn vốn, vấn đề GPMB cũng đang gặp vướng mắc. So với nhiều dự án trên địa bàn tỉnh, dự án này được lãnh đạo Sở GTVT đánh giá khá thuận lợi trong việc GPMB. Ngay từ đầu, nhiều hộ dân xã Vĩnh Lương đã tự nguyện bàn giao mặt bằng trước cho đơn vị thi công. Tuy nhiên, trong quá trình thực hiện, việc GPMB bên phía phường Vĩnh Hòa lại gặp nhiều khó khăn. Ngoài vướng trụ điện, cáp quang, trụ tín hiệu đèn đường sắt… vẫn còn một số hộ dân đang khiếu nại về tiền đền bù GPMB (số tiền đền bù hơn 1 tỷ đồng). Hiện nay, đơn vị tư vấn, quản lý Dự án đang tiếp tục phối hợp với UBND TP. Nha Trang để giải quyết các đơn thư cho người dân. Dự kiến, sớm nhất cũng phải đến tháng 6-2012 Dự án này mới hoàn thành.

Có thể thấy, đây là công trình có nguồn vốn đầu tư không lớn, nhưng ý nghĩa của nó đối với TP. Nha Trang nói riêng và tỉnh Khánh Hòa nói chung là rất lớn. Công trình hoàn thành sẽ tạo sự thông thoáng cho cửa ngõ phía Bắc vào TP. Nha Trang. Thiết nghĩ, trong khi chờ Bộ GTVT bố trí vốn, Sở GTVT nên sớm tính đến phương án kiến nghị với tỉnh ứng vốn để đẩy nhanh tiến độ của Dự án. Bởi lẽ, một công trình nhếch nhác như hiện nay nằm ngay cửa ngõ ra vào thành phố du lịch là điều rất khó chấp nhận.

KHÁNH HÀ