“Hung thần” gây nên sự xuống cấp các con đường

Theo báo cáo của Thanh tra Sở Giao thông Vận tải, hầu hết các xe chở vật liệu xây dựng cho những dự án và chở mía đều quá tải trọng cho phép theo thiết kế và quá tải trọng cầu đường từ 30% trở lên, thậm chí có xe chở mía quá tải trọng thiết kế đến 200%.

° Xe chở quá tải diễn ra phổ biến

Hiện nay, trên địa bàn tỉnh Khánh Hòa đang triển khai thực hiện nhiều dự án như: Khu đô thị Tây Nha Trang, Khu đô thị Phước Long, Khu tái định cư Ninh Thủy… Việc triển khai xây dựng nhiều dự án cùng với diện tích mía hàng năm tăng lên đồng nghĩa với việc các xe vận chuyển VLXD, vận chuyển mía quá tải trọng diễn ra phổ biến, phá hoại KCHTGT.

Điển hình như tuyến Tỉnh lộ 6, đoạn đi qua các xã Ninh Thượng - Ninh Xuân (Ninh Hòa), tuyến đường này được Nhà nước đầu tư làm mới giai đoạn 1 là 6,7km với tổng vốn hơn 20 tỷ đồng do Sở GTVT làm chủ đầu tư, Công ty Cổ phần Xây dựng Vinashin Nha Trang thi công. Tuyến đường có thiết kế cho phép xe tải trọng khoảng 10 tấn lưu hành, nhưng vụ mía vừa qua phải “gồng mình” hứng chịu hàng trăm lượt xe chở mía qua lại đều quá tải trọng (từ 16 tấn trở lên). Có một số đoạn, trong quá trình chuẩn bị bàn giao đường, Công ty phải sửa đi sửa lại nhiều lần, làm phá hủy kết cấu của công trình. Tình trạng xe chở quá tải trọng, chở đất, đá gây hư hỏng đường sá cũng đang trở nên phổ biến trên tuyến đường Lê Hồng Phong (TP. Nha Trang). Theo nhiều người dân sống ven đường, có những thời điểm, mỗi ngày đêm có hàng trăm xe chở đất, đá, VLXD chạy qua tuyến đường này. Tuy lòng đường khá hẹp, xe cộ đi lại đông nhưng nhiều tài xế lái xe tải chở đất đá, VLXD cho xe chạy với tốc độ cao kéo theo bụi bẩn.

Một trong những nguyên nhân gây nên sự xuống cấp của các con đường là do xe chở quá tải trọng.

Ngành GTVT cũng đã có nhiều biện pháp tích cực nhằm bảo vệ KCHTGT như: Tổ chức nhiều cuộc họp yêu cầu các chủ dự án, chủ vận chuyển, phương tiện và các nhà máy đường trong quá trình vận doanh phải chấp hành các quy định của pháp luật về an toàn giao thông, bảo vệ công trình giao thông và bảo đảm vệ sinh môi trường; chỉ đạo lực lượng Thanh tra giao thông (TTGT) phối hợp với lực lượng Cảnh sát giao thông (CSGT) và chính quyền địa phương tăng cường công tác tuần tra, kiểm soát, phát hiện kịp thời và xử lý nghiêm các hành vi vi phạm... Mặc dù vậy, tình hình vi phạm pháp luật về tải trọng của các phương tiện vận tải tuy có thuyên giảm nhưng không đáng kể, vẫn diễn ra khá phổ biến, nhất là các xe chở VLXD, chở mía. Theo báo cáo của Thanh tra Sở GTVT, thời gian qua, hầu hết các xe chở VLXD cho các dự án và chở mía đều quá tải trọng cho phép theo thiết kế và quá tải trọng cầu đường từ 30% trở lên; thậm chí có xe chở mía quá tải trọng thiết kế đến 200%.

° Khó khăn trong xử lý

Có thể thấy, xe chở quá tải so với thiết kế đang là nguyên nhân gây nên tình trạng hư hỏng và xuống cấp nghiêm trọng của hệ thống cầu, đường bộ trên địa bàn tỉnh hiện nay, ngoài ra còn tiềm ẩn nhiều nguy cơ gây tai nạn trên đường. Theo ông Nguyễn Nhạc Tân - Chánh Thanh tra Sở GTVT, hiện nay, xe chở quá tải trọng diễn ra khá phổ biến nhưng quá trình xử lý gặp rất nhiều khó khăn do các trường hợp vi phạm chống đối, bất hợp tác trong quá trình xử lý. Cụ thể, hầu hết các phương tiện chở VLXD cho các dự án và xe chở mía đã bị phát hiện xử lý, các giấy tờ xe bị tạm giữ, lái xe bị tước quyền sử dụng giấy phép lái xe nhưng vẫn tiếp tục điều khiển xe chở quá tải, khi bị phát hiện thì đóng cửa xe rồi bỏ đi. Trong khi đó, lực lượng TTGT không đủ điều kiện để xử lý theo quy định, vì không có xe cứu hộ loại hơn 30 tấn để kéo phương tiện về và cũng không có bãi tạm giữ. Có trường hợp, TTGT phát hiện xe vận chuyển mía tại ruộng quá tải trọng, yêu cầu lái xe hạ tải thì bị nhân dân bao vây, gây áp lực, không cho lực lượng TTGT thực thi nhiệm vụ.

Ngoài ra, địa bàn quản lý rộng (3.919km đường bộ), công việc nhiều, thế nhưng biên chế hiện tại của TTGT chỉ có 43 người, không đủ lực lượng để tuần tra, xử lý các phương tiện chở hàng quá tải trọng mọi lúc, mọi nơi. Khi có lực lượng chức năng tuần tra, kiểm soát, các phương tiện chấp hành tốt, còn khi không có thì vận chuyển vi phạm pháp luật ở tầng suất cao hơn, quá tải nhiều hơn…

° Những giải pháp hữu hiệu

Theo ông Nguyễn Nhạc Tân, để công tác bảo vệ KCHTGT đạt kết quả cao, trước mắt, lực lượng TTGT sẽ tăng cường công tác tuyên truyền pháp luật về bảo vệ KCHTGT cho các đối tượng có liên quan như: Chủ đầu tư các dự án có quy mô lớn, chủ thầu vận chuyển VLXD, chủ phương tiện và lái xe… Đồng thời yêu cầu các đối tượng ký cam kết nâng cao trách nhiệm quản lý, giáo dục đội ngũ lái xe tải, xe xúc (đào) chấp hành tốt các quy định về tải trọng thiết kế và tải trọng cầu đường.

Đối với xe vận chuyển mía, vào đầu mùa vụ, Thanh tra Sở GTVT sẽ tổ chức Hội nghị bàn biện pháp vận chuyển trên cơ sở bảo vệ KCHTGT đường bộ và mời các thành phần liên quan cùng tham gia gồm: Nhà máy đường, cơ quan quản lý đường bộ, chính quyền địa phương và các lực lượng chức năng. Qua đó yêu cầu nhà máy đường phải có phương án vận chuyển, số xe vận chuyển, tuyến đường vận chuyển nhằm chấp hành tốt quy định về pháp luật giao thông; thường xuyên liên hệ với các đơn vị có liên quan để nắm bắt kịp thời những dự án chuẩn bị thực hiện, đặc biệt là các dự án lớn để chủ động có kế hoạch kiểm tra kịp thời các hành vi vi phạm. TTGT sẽ tiếp tục tìm hiểu các yếu tố có liên quan trực tiếp đến việc vận chuyển nhằm đảm bảo chấp hành đúng pháp luật, vừa có hiệu quả cho đơn vị vận chuyển… Tuy nhiên, về lâu dài, đề nghị Ban An toàn giao thông tỉnh trình cấp có thẩm quyền xem xét tăng 20% biên chế theo Quyết định số 321 của Thủ tướng Chính phủ về việc phê duyệt Đề án “Tăng biên chế, trang thiết bị phương tiện cho lực lượng TTGT vận tải”. Chủ tịch UBND các huyện, thị xã, thành phố quan tâm chỉ đạo UBND cấp xã phối hợp với lực lượng TTGT để bảo vệ KCHTGT đường bộ trên địa bàn, đặc biệt là các địa phương có mỏ VLXD, ruộng mía hoặc dự án xây dựng, tuyến đường vận chuyển đi qua. Ngoài ra, UBND tỉnh cần cho phép các lực lượng chức năng được sử dụng các chứng từ giao nhận như: Phiếu xuất kho, phiếu nhập kho, phiếu nhận hàng, phiếu giao hàng, các chứng từ lưu trữ tại nơi giao nhận hàng để làm cơ sở xác định tải trọng xe vận chuyển xử lý theo quy định.

Muốn giảm thiểu tình trạng xe chở quá tải đang làm KCHTGT bị xuống cấp nghiêm trọng hiện nay, việc cần làm ngay là phải kiểm soát chặt chẽ và có chế tài đủ mạnh để cấm lưu hành những xe chở quá tải trọng cho phép.

CẨM VÂN