Từ những năm 1992-1993, việc quy tập mộ liệt sĩ trên địa bàn tỉnh Khánh Hòa cơ bản đã hoàn thành. Tuy nhiên, rải rác ở các địa phương vẫn còn nhiều anh hùng liệt sĩ chưa tìm được phần mộ.
Từ những năm 1992-1993, việc quy tập mộ liệt sĩ trên địa bàn tỉnh Khánh Hòa cơ bản đã hoàn thành. Tuy nhiên, rải rác ở các địa phương vẫn còn nhiều anh hùng liệt sĩ chưa tìm được phần mộ. Để tỏ lòng tri ân các liệt sĩ và khát vọng làm tròn trọng trách của mình, hàng năm, cán bộ, chiến sĩ lực lượng vũ trang tỉnh luôn lặn lội khắp các nẻo đường để tìm kiếm, quy tập những ngôi mộ liệt sĩ còn sót lại.
Một ngày cuối tháng 7, chúng tôi theo chân các cán bộ, chiến sĩ của Ban Chỉ huy Quân sự thị xã Ninh Hòa đi bốc mộ liệt sĩ để quy tập về nghĩa trang địa phương. Ngay từ sáng sớm, lực lượng dân quân xã Ninh Tây đã có mặt tại địa điểm ngôi mộ, dọn dẹp, làm công tác vệ sinh nền để tiến hành đào, bốc mộ. Đây là ngôi mộ được thân nhân liệt sĩ thông báo, chính vì thế, mọi thông tin về địa điểm cũng như sa bàn của đơn vị chiến đấu cũ đã trùng khớp, việc khai quật và di dời được tiến hành nhanh chóng. Sau hơn một giờ, tất cả các công đoạn đã hoàn tất, từ việc đào đất cho tới “sang cát” cho liệt sĩ. Ban Chỉ huy Quân sự thị xã cùng với chính quyền địa phương và gia đình đã làm tang lễ trọng thể theo phong tục truyền thống của quê nhà, đưa hài cốt liệt sĩ quy tập về nghĩa trang. Trong không khí ấm áp, đầy nghĩa tình đồng đội, Thượng tá Trần Đình Hòe - Chỉ huy trưởng Ban Chỉ huy Quân sự thị xã xúc động nói: “Bản thân tôi cũng là một người lính, chứng kiến đồng đội hy sinh, cảm thông sâu sắc những đau thương, mất mát của người vợ, người mẹ, người con muốn tìm lại phần mộ liệt sĩ. Tôi đã cảm nhận được tâm tư, ước muốn của họ. Sự thôi thúc của nghĩa tình đồng chí, đồng đội cũng như muốn làm vơi bớt nỗi đau thương cho gia đình, việc tìm lại phần mộ các anh để đưa về với mảnh đất quê hương là rất cần thiết. Chính vì vậy, những năm qua, việc quy tập mộ liệt sĩ trên địa bàn thị xã đã được tiến hành hiệu quả, kịp thời. Khi nghe tin báo của người dân hoặc thân nhân gia đình liệt sĩ, chúng tôi nhanh chóng phối hợp với địa phương xác định địa điểm ngôi mộ, tiến hành đào bốc và làm lễ an tang trang trọng đúng với phong tục của địa phương”.
 |
| Cán bộ, chiến sĩ cơ quan Quân sự thị xã Ninh Hòa đưa hài cốt liệt sĩ về quy tập tại nghĩa trang địa phương. |
Việc tìm mộ liệt sĩ cũng gặp rất nhiều khó khăn, bởi trải qua nhiều năm, địa hình thay đổi, thời tiết bào mòn, một số bia mộ đã bị mất nên thông tin rất khó xác định. Để xác định vị trí nằm của liệt sĩ, cán bộ, chiến sĩ trong lực lượng vũ trang phải dựa vào giấy báo tử của gia đình và thông tin từ sa bàn của các đơn vị chiến đấu cũ (thời gian đơn vị đóng quân, địa điểm, trận đánh…). Trước khi đi khai quật chính thức, các chiến sĩ phải tiến hành khảo sát trước, vẽ sơ đồ xác định chính xác vị trí có phải là mộ liệt sĩ hay không; sau đó tiến hành mua lễ, xin làm thủ tục khai quật. Trong quá trình đào có thể phát sinh thêm ngôi mộ khác, chính vì thế cần phải xác định thông tin cẩn thận, tránh trường hợp nhầm lẫn. Nhiều trường hợp khi khai quật mộ lại tìm thấy những kỷ vật thiêng liêng của đời lính còn lưu lại bên hài cốt như: chiếc lược ngà, chiếc ly nhựa khắc tên người hay những lá thư viết vội chưa kịp gửi còn cất giữ trong túi ni lon… đã làm rơi nước mắt những người còn sống hôm nay.
Trung tá Nguyễn Hoạt - Trưởng Ban Chính sách Bộ Chỉ huy Quân sự tỉnh cho biết: Từ đầu năm đến nay, lực lượng vũ trang tỉnh đã tiến hành 7 lần khai quật, quy tập hàng chục mộ liệt sĩ. Đây là hoạt động thường xuyên của Bộ Chỉ huy Quân sự tỉnh nhằm tri ân những anh hùng liệt sĩ, góp phần xoa dịu phần nào những hy sinh, mất mát của những người thân, gia đình liệt sĩ đã hiến dâng một phần xương máu cho sự nghiệp giải phóng dân tộc, giữ vững chủ quyền thiêng liêng của Tổ quốc. Thời gian tới, lực lượng vũ trang tỉnh sẽ đẩy mạnh công tác quy tập mộ liệt sĩ, phối hợp với chính quyền địa phương và nhân dân trong tỉnh không ngừng tìm kiếm, đưa hài cốt các anh hùng liệt sĩ yên giấc nơi vĩnh hằng.
MẠNH HÙNG
