Năm nào cũng vậy, cứ đến mùa khô, nhiều vùng ở huyện Cam Lâm (Khánh Hòa) lại thiếu nước sinh hoạt, người dân phải mua nước để dùng. Năm nay, trời có mưa đều hơn nên vấn đề thiếu nước sinh hoạt đỡ căng thẳng so với những năm hạn.
Năm nào cũng vậy, cứ đến mùa khô, nhiều vùng ở huyện Cam Lâm (Khánh Hòa) lại thiếu nước sinh hoạt (NSH), người dân phải mua nước để dùng. Năm nay, trời có mưa đều hơn nên vấn đề thiếu NSH đỡ căng thẳng so với những năm hạn. Ngoài ra, sắp tới Nhà máy Xử lý nước thô ở thị trấn Cam Đức đi vào hoạt động sẽ giải quyết cơ bản tình trạng thiếu NSH cho các “vùng khát”.
. Đỡ thiếu nước nhờ có mưa
Những ngày này, trên địa bàn huyện Cam Lâm có mưa đều nên vấn đề thiếu NSH đỡ căng thẳng hơn mọi năm. Nhiều hộ đã sử dụng nước mưa để dành. Ông Nguyễn Văn Liệu (tổ dân phố Nghĩa Đông, thị trấn Cam Đức) cho biết, năm nay, trời có mưa đều hơn nên việc thiếu NSH ít gay gắt. Năm ngoái, trời nắng hạn, người dân vừa phải tốn tiền mua NSH, vừa phải chờ đợi. Tranh thủ trời mưa, ông Liệu bố trí nhiều chum vại để hứng nước mưa để dành. “Ở đây, vào mùa Hè, người dân buộc phải mua nước, thậm chí sau Tết Nguyên đán là lục đục lo chuyện mua nước. Năm nay, có mưa nên vợ chồng tôi 2-3 tuần mới mua một xe (2m3), hết 50.000 đồng…” - ông Liệu nói.
Xe bồn vào lấy nước cung cấp cho các hộ dân thiếu nước sinh hoạt. |
Từ lâu, bà con ở khu vực Nghĩa Đông và nhiều nơi khác tại thị trấn Cam Đức luôn sống trong cảnh thiếu NSH. Khu vực này, hầu như nhà nào cũng dự trữ chum vại để chứa nước mưa. Người dân nơi đây không thể đào được giếng vì đào xuống dưới gặp đá tảng. Ai có đủ kinh phí và “dũng khí” đào qua lớp đá dày với độ sâu 60m mới mong có nước dùng. Thế là, hộ nào cũng phải trích một phần thu nhập để mua nước dùng. Những năm trời hạn, tiền mua nước chiếm phần quan trọng trong tổng thu nhập của cả hộ. Thiếu NSH trở thành chuyện dài nhiều tập của bà con nơi đây…
Ông Nguyễn Tấn Lộc (Bãi Giếng 4, thị trấn Cam Đức) - hộ có mạch giếng tốt, ít khi thiếu nước. Nhiều năm nay, giếng của ông được trưng dụng như một công cụ “hái ra tiền”. Ông Lộc cho biết, năm nay, trời thường có mưa nên đỡ thiếu nước hơn, một ngày chỉ khoảng mươi đầu xe đến lấy nước. Năm ngoái, trời hạn, hàng ngày có 50-60 xe đến lấy nước. Có thời điểm khai thác quá mức, nước giếng cũng cạn, không đủ để bơm. Theo ông Lộc, bình quân mỗi xe chứa 2m3, chủ giếng lấy 6.000 đồng/xe (trừ chi phí điện, nước, khấu hao…). Mùa nắng này, mỗi ngày, ông Lộc chỉ thu 150- 200 ngàn đồng, thấp hơn so với năm ngoái.
Ông Chí (Bãi Giếng Bắc, Cam Đức) cho biết, năm nay mưa nhiều nên việc chở nước không có gì gấp gáp. Bình quân một hộ (4 người) sử dụng 2 xe nước (2m3)/tháng nên công việc phục vụ cũng thoải mái hơn. Năm ngoái, một ngày có hàng chục, hàng trăm xe vào một chỗ lấy nước, phải chờ đợi, xếp hàng đến lượt mình. Tiền mua 1 xe nước (2.200 lít) mất 10.000 đồng, bán ra 50.000 đồng; trừ chi phí, công lao động, mỗi xe lãi 20.000 đồng…
. Sắp thoát “cơn khát” trầm kha
Cam Lâm là vùng đất khó khăn về nước, không chỉ NSH mà nước sản xuất cũng rất thiếu. Với địa hình đồi núi, dốc nghiêng về phía biển nên nhiều vùng mực nước rất thấp. Khu vực ven biển lại bị nhiễm mặn, phèn nên không đủ nguồn nước ngọt. Một số nơi không thể đào giếng do cấu trúc lòng đất có đá tảng nên bế tắc trong việc tìm kiếm nguồn nước. Sau khi hình thành đập Cam Ranh, một số xã phía Tây có tuyến mương chạy qua đã giảm bớt áp lực về nước. Tuy nhiên, các xã cánh Đông giáp biển, nguồn NSH gặp rất nhiều khó khăn. Hiện nay, Cam Thành, Cam Hải Tây, thị trấn Cam Đức… là các vùng trọng điểm thiếu NSH trầm trọng. Cứ vào mùa Hè, người dân phải mua nước để dùng, tốn nhiều chi phí.
Giải quyết bài toán thiếu NSH là mong mỏi hàng đầu của những hộ dân đang thiếu nước. Một số nơi có đầu tư hệ thống NSH nối mạng, tự chảy nhưng chất lượng, số lượng vẫn chưa như ý. UBND tỉnh vừa ban hành Quyết định 2740/QĐ-UB ngày 30-10-2009 giao Nhà máy nước và hệ thống nước thô tại thị trấn Cam Đức cho Công ty Cổ phần Đầu tư xây dựng và Thương mại Thái Bình Dương tiếp nhận đầu tư. Dự án này sau khi hoàn thành sẽ giải quyết cơ bản việc cung cấp NSH cho Khu Du lịch Bắc bán đảo Cam Ranh, thị trấn Cam Đức và xã Cam Hải Tây - những nơi đang thiếu nước trầm trọng. Cùng với đó, những hệ thống cung cấp nước sạch khác sắp triển khai đầu tư trên địa bàn sẽ giải quyết cơ bản tình trạng thiếu NSH. Được biết, năm 2012, các địa bàn thiếu NSH sẽ cơ bản được giải quyết.
H.A