Chi phí tăng, sản lượng giảm

Nhu cầu sử dụng nước đá tăng đáng kể vào những ngày nắng nóng kéo dài. Tuy nhiên, “mùa làm ăn” năm nay, các cơ sở sản xuất nước đá lại phải giảm sản lượng, bởi cũng không nằm ngoài danh sách bị cắt điện luân phiên do tình trạng thiếu hụt điện năng trên toàn quốc.

° Vất vả và tốn điện

Gần 19 giờ, tại cơ sở sản xuất nước đá Nguyễn Sáu (Vĩnh Phước, TP. Nha Trang), trong nhà sáng ánh đèn, nhưng khu xưởng sản xuất nước đá thì im lìm và tối đen. Mấy công nhân rỗi việc đang ngồi xem ti vi chờ điện. Ông Nguyễn Sáu, chủ Doanh nghiệp tư nhân (DNTN) Nguyễn Sáu cho biết: Điện sản xuất cũng theo lịch 1 ngày có, 1 ngày cắt; nhưng thời gian đóng điện trở lại muộn hơn điện sinh hoạt, cắt 6 giờ thì thường 22 giờ mới có điện trở lại. Lúc đó, công nhân bắt đầu làm việc cho đến khuya, bởi kể từ khi có điện, phải 2 giờ sau mới cho nước vào khuôn được. Sau hàng chục giờ bị cắt điện, máy móc đã ở vào trạng thái nghỉ, hầm đá không còn giữ được độ lạnh cần thiết nên khi khởi động lại, rất hao điện năng. Vì thế, khi mất điện, các cơ sở phải bỏ nhiều khuôn, không dám tiếp nước. Theo ông Nguyễn Thái Dũng, chủ DNTN Thanh Bình (Diên An, Diên Khánh), từ ngày 13 đến 31-5, chi phí sản xuất của cơ sở đã đội lên 1/3 so với bình thường, chủ yếu do tiền điện tăng. Anh La Quốc Thắng, chủ DNTN Đại La, Khu Công nghiệp Suối Dầu chia sẻ: Trước đây, trung bình cơ sở cần 4,8 kWh điện để sản xuất 1 cây đá (trọng lượng 50kg). Nhưng từ ngày 15-5 đến nay, do phải cắt điện luân phiên nên trung bình 1 cây đá tiêu thụ hết 7 kWh điện. Nếu có điện liên tục, vào giờ cao điểm (khi giá điện bị tính cao hơn), các cơ sở có thể giảm công suất để tiết kiệm tiền điện còn hiện nay, để có hàng bán, cứ có điện là phải tranh thủ chạy máy.

Mất điện nên nhiều khuôn sản xuất nước đá của Doanh nghiệp tư nhân Nguyễn Sáu vẫn để không.

Không chỉ tốn điện hơn, cả chủ lẫn người lao động tại các cơ sở sản xuất nước đá cũng vất vả hơn; bởi thay vì tiếp nước vào khuôn từ ban ngày, do bị cắt điện, họ phải thức chờ đến khuya mới làm được công đoạn này.

° Giảm cả về lượng và chất

Hiện đang có một nghịch lý: Trong khi nước đá cần số lượng tiêu thụ lớn vào ngày nắng nóng thì các cơ sở sản xuất lại giảm công suất. Tất cả cũng vì thiếu điện. DNTN Đại La chủ yếu cung cấp đá cây cho các xưởng đông lạnh trong Khu Công nghiệp Suối Dầu và các cơ sở kinh doanh ăn uống. Hệ thống hầm chứa của cơ sở này có khả năng chứa 4.000 cây đá. Bình thường, mỗi ngày, doanh nghiệp cung cấp cho thị trường khoảng 2.000 cây đá, nhưng hiện nay, cố gắng lắm cũng chỉ đạt 900 đến 1.200 cây. Còn DNTN Nguyễn Sáu có công suất tối đa 2.000 cây, nhưng hiện nay chỉ sản xuất được khoảng 500 cây đá/ngày. Cơ sở này chuyên cung cấp đá cây cho các ghe đánh bắt thủy sản. “Từ khi thiếu điện sản xuất, sản lượng đá giảm hẳn. Nhiều bạn hàng cần đá quá đã phải đi tìm thêm mối khác nhưng không tìm ra…” - ông Nguyễn Sáu chia sẻ. DNTN Thanh Bình chuyên cung cấp nước đá cho các cơ sở kinh doanh ăn uống và bán lẻ cũng giảm sản lượng từ 250 cây/ngày xuống còn 160 đến 180 cây/ngày.

Sản xuất đá cây cần cấp điện liên tục từ 40 đến 48 giờ mới đảm bảo chất lượng và trọng lượng. Vì thế, tình trạng cắt điện hiện nay không chỉ làm giảm công suất mà còn làm giảm giá trị, sản lượng của từng cây đá. Theo ông La Quốc Thắng, thời gian đông không đủ khiến mỗi cây nước đá nặng 50kg đã bị giảm trọng lượng khoảng 20%. Còn ông Nguyễn Sáu cho biết: Cắt điện kéo dài, cây đá sẽ bị tiêu hao khoảng 30%. Khi được làm lạnh trở lại, cây đá thường không chắc, dễ vỡ, hao hụt nhiều. Không những thế, sau khi cắt điện, đá chưa đông, khi có điện, chạy lại, rất dễ bị vỡ khuôn.

Chi phí sản xuất bị đội lên, sản lượng lẫn chất lượng đều giảm là những khó khăn mà các cơ sở sản xuất nước đá đang phải đối mặt trong mùa thiếu điện. Tuy nhiên, thiếu điện cũng là tình trạng khó khăn chung và là hệ quả tất yếu của tình hình thời tiết khô hạn kéo dài bất thường. Do vậy, lúc này, giải pháp của các cơ sở sản xuất nước đá chỉ là liên tục kiểm tra khi vận hành, giảm bớt thiết bị sử dụng điện không cần thiết để bù đắp phần nào chi phí và tranh thủ sản xuất lúc có điện.

N.D