03:06, 22/06/2010

Lúng túng quy hoạch nông thôn mới!

Quy hoạch (QH) và thực hiện QH là một trong những tiêu chí quan trọng của Chương trình xây dựng nông thôn mới (XDNTM). Ở Khánh Hòa, công tác QH, đặc biệt là QH NT chưa được coi trọng trong một thời gian dài.

Quy hoạch (QH) và thực hiện QH là một trong những tiêu chí quan trọng của Chương trình xây dựng nông thôn mới (XDNTM). Ở Khánh Hòa, công tác QH, đặc biệt là QH NT chưa được coi trọng trong một thời gian dài. Điều này đã làm ảnh hưởng rất lớn đến tiến trình XDNTM hiện nay. Trong bối cảnh phát triển đô thị (ĐT), tình trạng QH “chồng” QH khiến chính quyền các địa phương rất lúng túng trong việc phân định đâu là ranh giới giữa ĐT và NT.

° Quy hoạch “chồng lấn” quy hoạch

Các địa phương lúng túng không phân định được đâu là ranh giới giữa đô thị và nông thôn.

Ông Võ Văn Châu - Giám đốc Trung tâm QH và Kiểm định xây dựng Khánh Hòa (Sở Xây dựng) cho biết, lâu nay Khánh Hòa chưa đi sâu làm QH NT (chủ yếu là QH sử dụng đất) nên rất khó, chuyện chậm trễ là điều tất nhiên; tuy các huyện đã có QH kinh tế - xã hội của huyện nhưng cũng không phân định rạch ròi đâu là đất phát triển ĐT, đâu là đất dành cho NT. Điển hình như huyện Vạn Ninh, tương lai thị trấn Vạn Giã sẽ phát triển gấp 10 lần hiện nay. Như vậy, một loạt xã xung quanh đang thực hiện QH NTM sẽ phải điều chỉnh để dành quỹ đất phát triển ĐT nhưng ranh giới thế nào vẫn chưa thể xác định; xã Vạn Thọ được xác định là xã XDNTM, vài mươi năm tới sẽ phát triển theo hướng ĐT (vì gần Khu Kinh tế Vân Phong) thì QH thế nào? Hoặc xã Cam Hải Đông (Cam Lâm) hiện có Khu Du lịch Bãi Dài, phát triển du lịch sẽ ảnh hưởng đến QH NTM… Nếu những xã đang “hiện hữu” những “tố chất” phát triển ĐT như: có Quốc lộ 1A chạy qua, nằm trong vùng động lực phát triển, hạ tầng kỹ thuật phát triển tương đối, lao động nông nghiệp ít… thì việc đoán định để tiến hành QH tương đối dễ, nhưng những xã hiện chưa có gì thì rất khó, các cấp chính quyền địa phương đều tỏ ra lúng túng. Ông Đào Văn Lương - Trưởng Phòng Nông nghiệp và Phát triển nông thôn (NN-PTNT) huyện Vạn Ninh cho biết, trong số 7 xã phấn đấu đạt tiêu chí XDNTM trong năm nay thì có 4 xã (Vạn Lương, Vạn Phú, Vạn Bình và Vạn Khánh) đang rất vướng ở khâu QH. Các xã này nằm trong vùng “chồng lấn” chương trình phát triển ĐT của thị trấn Vạn Giã khi nâng cấp lên ĐT loại IV. Do đó, việc QH XDNTM ở các xã này gặp nhiều khó khăn…

Trong một thời gian dài, Trung ương cũng như tỉnh chưa chú trọng đến QH NT, nay tiến hành nên việc triển khai chậm và vướng mắc là điều dễ hiểu. Hiện chưa có xã nào có QH đáp ứng được các quy định của Bộ Xây dựng (Thông tư 21 và Thông tư 31) về QH NTM ở cả 2 nội dung: định hướng phát triển mạng lưới điểm dân cư NT, hạ tầng kỹ thuật (HTKT) địa bàn xã và QH tổng thể không gian kiến trúc, HTKT trung tâm xã và từng điểm dân cư trên địa bàn xã. Theo Sở Xây dựng, hiện QH XDNT đạt tỷ lệ rất thấp, chưa đến 10%, chủ yếu là QH điểm dân cư rải rác thuộc trung tâm xã. Bên cạnh đó, công tác QH NT cũng chưa đáp ứng được yêu cầu. Một số xã còn quản lý theo QH sử dụng đất nên dẫn đến nhiều bất cập như: công trình hạ tầng vi phạm hành lang an toàn đường bộ (Diên Phú - Diên Khánh, Ninh Ích - Ninh Hòa); diện tích QH manh mún, không thể đầu tư cơ sở hạ tầng, không có khu trung tâm xã, thiếu cảnh quan kiến trúc… Hơn nữa, áp lực thời gian cũng là vấn đề đáng nói trong khi các đơn vị tư vấn QH của tỉnh chỉ đếm trên đầu ngón tay, lực lượng mỏng lại nhiều việc; cán bộ các phòng chức năng ở các huyện còn yếu về chuyên môn QH…

° Khó cũng… phải làm!

QH XDNTM khó khăn là vậy nhưng không có nghĩa khó thì không làm. Mới đây, Tỉnh ủy đã có văn bản chỉ đạo, thống nhất đề xuất của Sở Xây dựng là tập trung hoàn thành việc QH XDNT trên cơ sở lấy hướng dẫn của Bộ Xây dựng làm nền, vì cơ bản đáp ứng được yêu cầu QH của các Bộ: Kế hoạch - Đầu tư, NN-PTNT và yêu cầu gắn với vùng sản xuất. UBND tỉnh cũng chỉ đạo, các đơn vị (xã) được lựa chọn XDNTM năm 2010 vẫn giữ nguyên, yêu cầu các địa phương quán triệt để có kế hoạch đầu tư. Về công tác QH, UBND tỉnh giao cho cấp huyện trực tiếp lập QH, sau khi hoàn thành giao cho xã quản lý và tổ chức thực hiện. Các QH khác như sử dụng đất, QH các công trình… thực hiện theo kế hoạch và QH được duyệt.

Do yêu cầu gấp rút trong năm 2010 phải có 54 xã đạt các tiêu chí cơ bản về NTM theo chỉ đạo của Tỉnh ủy nên trước mắt, việc QH XDNTM được thực hiện với 2 nội dung: lập QH xây dựng mạng lưới điểm dân cư NT trên địa bàn xã; lập QH chi tiết khu trung tâm xã, các năm tiếp theo sẽ tiếp tục lập QH chi tiết các điểm dân cư NT còn lại. Việc giải quyết như vậy tạm thời tránh được áp lực thời gian căng thẳng khi đồng loạt các huyện đều thuê tư vấn QH.

Hiện nay, các địa phương gặp phải nhiều vướng mắc, lúng túng trong việc QH NTM, đặc biệt là xác định ranh giới giữa ĐT và NT khi chương trình phát triển ĐT diễn ra mạnh mẽ, vì thế rất cần sự quan tâm chỉ đạo kịp thời của tỉnh để đẩy nhanh tốc độ QH theo kế hoạch đề ra.

QUANG VIÊN