Thiếu hụt lao động phổ thông

Cũng như những năm trước, sau Tết là thời điểm các doanh nghiệp ồ ạt tổ chức tuyển dụng lao động...

Cũng như những năm trước, sau Tết là thời điểm các doanh nghiệp (DN) ồ ạt tổ chức tuyển dụng lao động (LĐ). Nhưng khác với mọi năm, sau Tết Canh Dần không còn cảnh người LĐ đứng chen chân xem thông tin tuyển dụng. Không tuyển đủ số lượng LĐ, nhiều DN đang gặp khó khăn trong việc triển khai kế hoạch sản xuất kinh doanh đầu năm.

Sau Tết, nhiều DN trong lĩnh vực may mặc, thủy sản thiếu hụt lao động. (ảnh Hoàng Triều).

Doanh nghiệp “đau đầu” vì thiếu lao động

Sau thời gian nghỉ Tết, các DN đã bắt tay vào sản xuất, kinh doanh. Tuy nhiên, có không ít DN đang phải “đau đầu” trong việc tuyển dụng LĐ để thực hiện các đơn hàng. Những thông tin tuyển dụng liên tục được các DN đưa ra, nhưng lời giải cho bài toán nhân lực vẫn chưa có đáp án. Những ngày này, tại Khu Công nghiệp Suối Dầu (huyện Cam Lâm), trước cổng nhiều DN có đăng thông báo tuyển dụng LĐ. Công ty Cổ phần Thủy sản Bạc Liêu tuyển 10 công nhân (CN) nam; Công ty LongShin tuyển 100 CN nữ; DN tư nhân Minh Đại tuyển 30 CN phân loại cá cơm, 100 CN dán cá bò da; Công ty TNHH Granite Đại Thành tuyển 10 CN vận hành máy… Ở TP. Nha Trang cũng có nhiều DN tuyển dụng lao động như: Công ty TNHH May Trường Phát tuyển 55 CN may; Công ty TNHH Huy Quang tuyển 30 CN nữ; Công ty TNHH Chế biến thực phẩm Việt - Trung tuyển 55 CN; Công ty Cổ phần May Khánh Hòa cần 300 CN để mở rộng quy mô sản xuất… Theo thông tin từ Trung tâm Giới thiệu việc làm tỉnh, trong tháng 2-2010, có 18 DN đăng ký tuyển dụng 293 LĐ làm việc trong tỉnh; 1 DN tuyển 200 LĐ làm việc tại TP. Hồ Chí Minh.

Hiện nay, ngành Lao động - Thương binh và Xã hội tỉnh vẫn chưa nhận được báo cáo chính thức của các DN trên địa bàn tỉnh về tình hình LĐ sau Tết. Nhưng theo quan sát của chúng tôi, các DN tuyển dụng LĐ sau dịp Tết chủ yếu hoạt động trong lĩnh vực may mặc và chế biến hải sản. Một số DN do yêu cầu mở rộng quy mô sản xuất nên cần tuyển thêm LĐ mới. Tuy nhiên, đa số đều thiếu hụt LĐ vào thời điểm cận Tết nên mới tuyển dụng để bù đắp. Trong thông tin tuyển dụng, các DN đều công khai các chế độ ưu đãi đối với người LĐ về chế độ ăn - ở, mức lương, đào tạo nghề miễn phí… “Không ngờ năm nay, việc tuyển dụng LĐ lại gặp nhiều khó khăn như vậy. Để có được số CN cần thiết, công ty chúng tôi đã đưa ra nhiều chế độ ưu đãi, nhưng vẫn không hấp dẫn người LĐ” - Trưởng phòng Nhân sự một DN ở TP. Nha Trang cho biết. Giám đốc điều hành một Công ty chế biến thủy sản ở Khu Công nghiệp Suối Dầu chia sẻ: “Đầu năm 2009, công ty chúng tôi cũng đăng tuyển 20 CN. Chỉ trong vòng 1 tuần, chúng tôi đã nhận được số hồ sơ xin việc vượt xa số lượng cần tuyển. Nhưng năm nay, do một số CN xin nghỉ việc trước Tết và cũng do yêu cầu của một đơn hàng cần xuất trong quý I/2010 nên chúng tôi đã thông báo tuyển dụng 30 CN từ trước Tết, vậy mà đến thời điểm này cũng mới chỉ nhận chưa được một nửa số hồ sơ xin việc”.

Người lao động tìm bến mới

Có thể thấy, nguyên nhân dẫn đến tình trạng nguồn LĐ phổ thông trên địa bàn tỉnh thiếu hụt đến từ cả 2 phía: DN và người LĐ. Về phía DN, nhiều công ty đã chủ quan với vấn đề người LĐ, không có chiến lược “dài hơi” nên cứ sau Tết lại phải chạy đôn chạy đáo đi tìm CN. Có những DN do gặp khó khăn trong sản xuất, kinh doanh đã không thực hiện được các chính sách giữ chân người LĐ, nhất là về vấn đề lương, thưởng không thỏa đáng nên thiếu hụt CN. Sau Tết, tình hình sản xuất, kinh doanh có chiều hướng “ấm lên” nhưng lại không có đủ nguồn nhân lực cần thiết để thực hiện các hợp đồng đã ký kết… “Do tình hình lương, thưởng cuối năm không thỏa mãn, nên nhiều CN của công ty chúng tôi đã xin nghỉ việc. Bây giờ đi tuyển lại rất khó khăn” - Phó Giám đốc Công ty BLTS cho biết.

Đặc điểm nguồn LĐ phổ thông trên địa bàn tỉnh là đến từ các địa phương khác (chủ yếu là các tỉnh phía Bắc). Thời gian qua, cùng với sự phát triển kinh tế chung của đất nước, những địa phương này cũng đã hình thành nhiều khu công nghiệp, khu chế xuất nên cần một lượng lớn LĐ. Với mức tiền công, chế độ đãi ngộ, yêu cầu công việc như nhau, nhưng lại có lợi thế được làm gần gia đình, được đóng góp cho quê hương nên nhiều LĐ đã quay về tìm việc tại quê nhà. Vì thế, mới diễn ra thực trạng có rất nhiều người sau Tết đã không “Nam tiến” để làm việc. “Em vào Khánh Hòa làm việc đã được 8 năm. Hè vừa rồi, gia đình gọi em về để đi làm việc tại một công ty nằm trong khu công nghiệp của tỉnh, nên sau Tết em sẽ ở nhà luôn, không vào đây nữa” - Đoàn Thị Hoài, quê ở Thanh Hóa, từng là CN của Công ty Cổ phần May Khánh Hòa cho biết.

Theo ông Hồ Viết Tiến Sơn - Giám đốc Trung tâm Giới thiệu việc làm tỉnh: “Những năm gần đây, Khánh Hòa không còn là địa phương cung cấp LĐ cho những tỉnh thành khác mà đã trở thành một địa phương thu hút LĐ. Với khối lượng các danh mục công việc phổ thông dồi dào, cho thu nhập khá nhưng nguồn LĐ nội tỉnh hạn chế, vì vậy nếu không được bổ sung từ nguồn nhân lực ngoài tỉnh thì việc thiếu hụt LĐ là điều tất yếu”.

Trong bối cảnh “cung không đủ cầu” như hiện nay, nhiều LĐ đã chủ động tìm một “bến đỗ mới” thích hợp hơn. Có thể họ sẽ ở lại quê nhà để làm việc sau kỳ nghỉ Tết; cũng có thể chuyển qua làm ở những công ty khác có mức lương và các chế độ đãi ngộ thỏa đáng. Trước thực trạng trên, nên chăng, các DN cần có chính sách “dài hơi” để giữ chân NLĐ.

NHÂN TÂM