Dịch cúm gia cầm (CGC) thường xuyên tái phát khiến nhiều cơ sở ấp, nở trứng GC trong nội thị buộc phải “đóng cửa” hoặc giảm công suất.
Dịch cúm gia cầm (CGC) thường xuyên tái phát khiến nhiều cơ sở ấp, nở trứng GC trong nội thị buộc phải “đóng cửa” hoặc giảm công suất. Tuy nhiên, trong thực tế, vẫn có cơ sở lén lút hoạt động, “qua mặt” các cơ quan chức năng. Trong điều kiện chưa thể di dời các cơ sở này ra khỏi nội thị, việc tăng cường các biện pháp kiểm dịch, vệ sinh thú y là rất cần thiết.
LÒ ẤP TRỨNG: NGƯNG, GIẢM CÔNG SUẤT
Lò ấp vịt Tùng Yến nằm trên Quốc lộ 1A (thị trấn Diên Khánh) vài năm trở lại đây đã không còn ấp nở trứng vịt. Tuy nhiên, cơ sở vẫn bày bán vịt con được ấp nở tại khu vực ngoại thành thuộc xã Diên Phú, sau khi được ngành Thú y địa phương vận động di dời. Anh Tùng, chủ cơ sở cho biết, dịch CGC thường xuyên tái phát khiến anh phải nghĩ đến việc di dời lò ấp trứng ra khu vực ngoại thành. Tuy nhiên, sau khi báo chí đưa tin, cơ sở ấp trứng an toàn của anh tại Diên Phú đã bị ngành Thuế “đánh” thuế quá cao (1,5 triệu đồng/tháng) nên anh không thể tiếp tục sản xuất. Hiện việc ấp, nở vịt con đã ngưng, cơ sở chỉ tập trung bán trứng vịt lộn mà không sản xuất giống cung cấp cho thị trường như trước. Tuy vậy, việc ấp trứng lộn những ngày này cũng giảm do thông tin dịch CGC xuất hiện ở các huyện phía Bắc tỉnh, làm giá trứng tụt giảm mạnh (trứng lộn: 20 - 21 ngàn đồng/chục giảm còn 18 ngàn đồng; trứng ngang: 18 ngàn đồng/chục giảm còn 14 ngàn đồng).
 |
| Ảnh: Các cơ sở ấp, nở gia cầm nội thành, nội thị cần được giám sát chặt vệ sinh thú y. |
Cơ sở ấp vịt Mười Công tại Phú Lộc Đông (thị trấn Diên Khánh) cũng “rơi” vào hoàn cảnh tương tự. Tuy nhiên, việc ấp nở vẫn diễn ra bình thường song song với nhu cầu sản xuất trứng vịt lộn. Anh Công, chủ cơ sở cho biết, bình quân 18 ngày cơ sở sản xuất một mẻ 2.000 - 3.000 trứng lộn cung cấp cho thị trường. Bên cạnh đó, việc ấp nở vịt con cũng giảm so với trước do phụ thuộc vào việc đặt hàng của khách. Những ngày này, thông tin dịch CGC tái phát đã làm việc tiêu thụ trứng bị sụt giảm rõ rệt. Anh Công cũng cho biết, cơ sở vẫn tiến hành các biện pháp vệ sinh thú y, khử trùng, tiêu độc nhưng hầu như không thấy cán bộ Thú y nào đến kiểm tra, dù cơ sở vẫn duy trì việc thu mua trứng có nguồn gốc.
Trạm Thú y Nha Trang cho biết, hiện trên địa bàn nội thành cũng như ngoại thành không còn cơ sở ấp, nở trứng GC nào. Còn tại huyện Ninh Hòa, theo bà Vương Thị Hồng - Trưởng Trạm Thú y huyện, chỉ còn 7 cơ sở, trong đó có 2 cơ sở tại thị trấn Ninh Hòa. Thực tế, tuy các cơ sở trong nội thành đã ngưng hoạt động nhưng một số vẫn lén lút cho ấp, nở và bán GC non, “qua mặt” các cơ quan chức năng.
CẦN TĂNG CƯỜNG GIÁM SÁT
Sau khi CGC tái phát, Chính phủ và ngành chủ quản (Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn) đã có văn bản cấm ấp, nở GC trong nội thành, nội thị và sau đó đã bãi bỏ lệnh cấm này nhưng quy định chặt chẽ hơn các điều kiện để sản xuất giống cũng như chăn nuôi GC, thủy cầm (năm 2007). Theo Thông tư 92 (ngày 19-11-2007) hướng dẫn thực hiện một số điều tại Quyết định 1405 /QĐ-TTg ngày 16-10-2007 của Thủ tướng Chính phủ về điều kiện ấp trứng GC và chăn nuôi thủy cầm (còn nguyên hiệu lực) thì, các cơ sở ấp trứng phải khai báo với chính quyền địa phương và cơ quan Thú y về địa điểm, quy mô của cơ sở (tối thiểu 2.000 trứng/mẻ ấp), yêu cầu phải nằm ngoài nội thành, nội thị và cách xa trường học, bệnh viện, chợ, công sở, nơi công cộng tối thiểu 500m, có xây tường cách ly và tăng cường các biện pháp khử trùng, tiêu độc, kiểm dịch triệt để. Nếu “áp” theo các điều kiện trên thì các cơ sở ấp nở trứng GC của Khánh Hòa chưa đạt và cần phải di dời. Tuy nhiên, trong tình hình hiện nay, các cơ sở này đều ngưng hoặc giảm công suất hoạt động nên có thể chấp nhận tạm thời chưa di dời. Nhưng đối với các cơ sở còn đang hoạt động thì các vấn đề về bảo đảm an toàn dịch như: khử trùng, tiêu độc; truy xuất nguồn gốc trứng (phải qua kiểm dịch, tiêm phòng đầy đủ) cần phải được cơ quan Thú y giám sát chặt chẽ. Hiện, một số địa phương vẫn còn lơ là trong việc kiểm tra các cơ sở này.
Theo quan sát của chúng tôi, nhiều cơ sở đang hoạt động vẫn chưa bảo đảm công tác vệ sinh thú y, khử trùng, tiêu độc, trong khi đó lại chưa được cơ quan Thú y kiểm tra, nhắc nhở thường xuyên. Ngoài ra, hầu hết các cơ sở này vẫn nằm trong nội thị nên việc phát tán vi rút H5N1 (nếu có) là rất nghiêm trọng vì nhà cửa san sát, không có tường bao cách ly, đó là chưa kể một số hộ vẫn hoạt động lén lút mà các cơ quan chức năng không biết.
Nhiều chuyên gia nước ngoài nhận định, sở dĩ CGC ở Việt Nam “tái đi, tái lại” là do ý thức của người dân và việc xử lý thiếu kiên quyết của chính quyền và cơ quan chức năng. Trong điều kiện hiện nay, khi tốc độ đô thị hóa ngày một nhanh thì việc phòng, chống dịch CGC trong nội thành, nội thị cần được chú trọng hơn nữa bởi nếu xảy ra dịch CGC trên người thì rất nguy hiểm.
Q.V
