Mưu sinh trên sông

Một ngày đầu năm, khi nhiều người còn trong giấc ngủ, thì dọc sông Cái Nha Trang và sông Đồng Bò (xã Phước Đồng, TP. Nha Trang)… nhiều người đã dậy chuẩn bị cho một ngày làm việc ngoài sông.

Anh Trung chỉ hy vọng mỗi ngày kiếm được 40 ngàn đồng phụ giúp gia đình.

Đã nhiều năm nay, một số người dân ở Hòn Rớ, Bình Tân, Phước Đồng (Nha Trang), Ninh Hòa… thường đến 2 con sông nói trên để mò hàu, phi, sò, giá… dưới đáy sông. Họ mang theo xẻng xúc, thuyền thúng nhỏ và đồ đựng sản vật mò được. Những người mò sò trên bãi cát còn có thêm dao để đào bới.

Để mò được những con sò, con phi… dưới đáy sông, nhiều người phải thức dậy từ lúc gà gáy. Bãi mò này có người già, trẻ em, thanh niên… và cả những học sinh tranh thủ nghỉ chủ nhật ra đây đi mò kiếm thêm giúp đỡ gia đình. Anh Lê Thành Trung, ở Ô 21 Lô 1049 Hòn Rớ - người có “thâm niên” mò sò trên bãi cạn tâm sự: “Hai vợ chồng tôi có một đứa con nhưng lại bị dị tật não bẩm sinh. Thường ngày, vợ tôi phải ở nhà chăm sóc con, một mình tôi ra đây mò sò về bán, kiếm tiền mua gạo, còn lại chắt chiu dành dụm để mua thuốc cho con”. Vừa bước lên bờ, chân tay còn run lên vì lạnh, anh Phụng ở Lô 9 Ô 272 Hòn Rớ tâm sự: “Cuộc đời của vợ chồng tôi dường như đã an bài ở dòng sông này. 4 đứa con tôi đều phải bỏ học từ lớp 2, lớp 3. Mỗi ngày đi mò thế này, vợ chồng tôi cũng chỉ kiếm được đủ ăn. Gần 60 tuổi rồi, không còn khỏe nữa nên chúng tôi không theo kịp người trẻ”. Trông em Lê Thành Quang, học sinh lớp 7/1 Trường Trung học Cơ sở Lê Thanh Liêm (xã Phước Đồng) mới tội nghiệp. Mò mẫm, lặn lội cả ngày trên sông nhưng em chỉ có duy nhất bộ quần áo cộc đơn sơ. Lên bờ, không có quần áo ấm thay, thỉnh thoảng, em lại run vì gió lạnh. Em cho biết: “Ngoài giờ đi học, em tranh thủ chủ nhật ra đây phụ giúp bố mẹ kiếm tiền mua sách vở, quần áo”. Bình quân 1kg sò có giá 4 ngàn đồng, 1kg phi 15 ngàn đồng, 1kg con giá 12 ngàn đồng. Người khỏe mạnh, một ngày có thể kiếm được hơn 60 ngàn đồng. Mò được con gì là đem bán cho các nhà buôn. Những người này sẽ đem đến Cam Ranh, Ninh Hòa… bán lại cho bà con làm thức ăn cho tôm hùm.

Tuy nhiên, để kiếm được món tiền đó từ dòng sông quả không đơn giản, chưa kể có thể nguy hiểm. Nhiều khi nước lớn bất ngờ kéo đến, trẻ em và người già không biết bơi, rất dễ xảy ra tai nạn. Hơn thế, dòng sông Cái, sông Đồng Bò chảy từ tận Núi Đá, nước rất lớn, ở dưới đáy sông lại lắm vỏ hàu, sắt nhọn, mẻ sành… Khu vực gần cầu Bình Tân nước đục ngầu và ô nhiễm nặng do có nhiều người vô ý thức thường vứt rác xuống đây. Việc ngâm mình dưới sông cả ngày khiến nhiều người bị bệnh. Do vậy, khi ra sông, mỗi tốp thường có 2 người trở lên. Một người dùng xẻng xúc đất cát đổ vào thùng, người kia đãi cát để nhặt sò, phi… Những ngày trời nắng, nước cạn, việc mò kiếm có vẻ dễ dàng hơn. Nhưng những ngày nước lớn, thủy triều lên xuống thất thường, việc mưu sinh trên sông rất nguy hiểm.

Cuối năm, số lượng những người mưu sinh trên dòng sông Cái, sông Đồng Bò… dường như đông hơn. Bởi đây là thời điểm họ cần tranh thủ tối đa để kiếm thêm thu nhập đón Tết vui xuân, dẫu rằng vì thế mà cường độ công việc càng thêm nặng nhọc.

ĐINH TIẾN GIANG