Phát hiện bà Phụng có ý định làm nhà, mẹ con bà Hiền đã làm đơn gửi các cơ quan chức năng nhờ can thiệp. Tuy nhiên, UBND huyện Diên Khánh cho rằng, việc mẹ con bà Hiền khiếu nại là không có cơ sở pháp lý...
Cho mượn đất để ở và người mượn đã có cam kết trả lại đất; tuy nhiên, sau đó bỗng xuất hiện người thứ ba đến tranh chấp. Vụ việc đã được các cấp giải quyết, song vẫn còn có nhiều điểm chưa làm cho người dân “tâm phục, khẩu phục”. Đó cũng chính là nguyên nhân dẫn tới khiếu kiện kéo dài…
Theo đơn của 2 mẹ con bà Trần Thị Lan và Phan Thị Trọng Hiền (tổ dân phố 7, thị trấn Diên Khánh), nguyên trước năm 1975, bà Phan Thị Trọng Hiền và mẹ là Trần Thị Lan được ông nội là Phan Khá (hộ khẩu tại ấp Phước Thạnh, xã Diên Toàn, quận Diên Khánh - nay là tổ 7, thị trấn Diên Khánh) cho lô đất có diện tích 264m2 (12x22m) để lập gia cư. Do sử dụng không hết nên ông Phan Khá và mẹ con bà Hiền đồng ý cho bàø Dương Thị Chút mượn một phần diện tích đất để dựng nhà ở với điều kiện ở hết đời thì hoàn trả, không được sang nhượng cho người khác.
Bà Chút chỉ có một mình, không lập gia đình nên cũng không có con cháu. Cuối đời, bà phải ra chợ xin ăn và nhờ bà con lối xóm giúp đỡ sống qua ngày. Năm 1994, bà Chút làm tờ cam đoan trả lại đất mượn với nội dung: lô đất của bà đang ở do ông Phan Khá cho mượn, khi nào bà mất sẽ trả lại cho bà Lan và bà Hiền. Tờ cam đoan hoàn trả đất của bà Dương Thị Chút có sự làm chứng của những người hàng xóm và chứng thực của Tổ trưởng tổ dân phố 2, Khóm trưởng khóm Phan Bội Châu (nơi bà Chút và mẹ con bà Hiền sinh sống) và UBND thị trấn Diên Khánh xác nhận năm 1995. Ngày 8-7-1996, Cơ quan công chứng huyện Diên Khánh cũng đã mời bà Dương Thị Chút lên điểm chỉ, chứng thực bản cam kết. Việc bà Chút điểm chỉ diễn ra ngay tại Cơ quan công chứng huyện và chuyên trách công chứng Lê Xuân Nhàn (hiện là Chủ tịch UBND huyện Diên Khánh) đã chứng thực.
Mọi việc tưởng như đã rõ ràng, nhưng năm 1997, bà Nguyễn Thị Phụng (nhận là cháu bà Chút) xuất hiện và làm đơn gửi chính quyền địa phương xin sửa chữa nhà thì tranh chấp bắt đầu xảy ra. Phát hiện bà Phụng có ý định làm nhà, mẹ con bà Hiền đã làm đơn gửi các cơ quan chức năng nhờ can thiệp. Tuy nhiên, UBND huyện Diên Khánh cho rằng, việc mẹ con bà Hiền khiếu nại là không có cơ sở pháp lý, không chứng minh được nguồn gốc đất nên đã ra Quyết định số 316/QĐ-UBND ngày 27-4-2005 bác đơn khiếu nại của bà Hiền, đồng thời, công nhận quyền sử dụng đất (QSDĐ) của bà Dương Thị Chút và quyền thừa kế của bà Nguyễn Thị Phụng. Trên cơ sở đó, ngày 2-4-2007, UBND tỉnh đã ra Quyết định số 323/QĐ-UBND bác đơn khiếu nại của bà Hiền, công nhận QSDĐ của bà Phụng (bà Chút mất năm 1998) và yêu cầu UBND huyện Diên Khánh hướng dẫn bà Phụng kê khai để được cấp Giấy chứng nhận (GCN) QSDĐ. Căn cứ Quyết định của UBND tỉnh, ngày 13-8-2008, UBND huyện Diên Khánh đã cấp GCNQSDĐ cho bà Nguyễn Thị Phụng. Sau đó, bà Phụng đã bán lô đất này cho người khác.
Khi chúng tôi đi xác minh sự việc, phía gia đình bà Hiền cho biết thêm, tất cả những quyết định giải quyết đơn khiếu nại của bà Hiền ở các cấp, không hiểu tại sao lại bị ém nhẹm, không gửi cho gia đình bà Hiền. Mãi tới tháng 9-2008, khi bà Phụng chuyển nhượng QSDĐ cho người khác thì gia đình bà Hiền mới biết vụ việc của mình đã được giải quyết từ năm 2007 và mảnh đất của mình đã được chính quyền cấp GCNQSDĐ cho người khác, quá trình cấp sổ cũng không hề lấy chữ ký giáp ranh của các hộ liền kề.
Vụ việc hiện đã có quyết định cuối cùng, song theo chúng tôi, việc giải quyết hành chính này có nhiều điểm cần phải xem xét lại. UBND huyện Diên Khánh cho rằng mẹ con bà Hiền không có cơ sở để chứng minh nguồn gốc lô đất, nhưng phía bà Phụng cũng không có bất kỳ giấy tờ gì chứùng minh nguồn gốc đất hợp pháp thuộc về mình. Vậy dựa trên cơ sở nào để các cấp giải quyết cho bà Phụng làm GCNQSDĐ? Bên cạnh đó, tờ giấy cam kết trả đất mà bà Chút đã điểm chỉ tại Cơ quan công chứng huyện đã không được sử dụng làm cơ sở để giải quyết vụ việc liệu có thỏa đáng? Khi cấp GCNQSDĐ cho bà Phụng mà không ký giáp ranh thì có cần phải xem lại quá trình cấp sổ liệu có minh bạch theo quy định?
Có thể nói, chính việc giải quyết chưa thật khách quan và còn nhiều điểm bất hợp lý của chính quyền địa phương đã làm cho sự việc trở nên rối rắm. Hiện gia đình bà Hiền tiếp tục khiếu kiện lên các cấp nhưng không biết cơ quan nào quan tâm giải quyết nỗi oan ức cho gia đình bà.
LAM ĐIỀN
