Điểm tựa của ngư dân

Khánh Hòa có lực lượng lao động trên biển khoảng 60.000 người. Trong đó, số lao động làm việc trên tàu khai thác vùng biển xa khoảng 10.000 người, chủ yếu tập trung ở ngư trường Trường Sa và DK1.

Khánh Hòa có lực lượng lao động trên biển khoảng 60.000 người. Trong đó, số lao động làm việc trên tàu khai thác vùng biển xa khoảng 10.000 người, chủ yếu tập trung ở ngư trường Trường Sa và DK1.

Thực hiện chủ trương thành lập Nghiệp đoàn Nghề cá (NĐNC) của Tổng Liên đoàn Lao động Việt Nam, cuối năm 2013, NĐNC phường Vĩnh Phước, TP. Nha Trang được thành lập, với 112 đoàn viên. Sau đó, thành lập tiếp NĐNC các phường Xương Huân, Vĩnh Thọ và xã Phước Đồng. Đến nay, 4 nghiệp đoàn này đã có tới 838 đoàn viên, tăng gần gấp đôi so với lúc mới thành lập.

Hội thảo hoạt động Nghiệp đoàn Nghề cá khu vực Duyên hải Nam Trung Bộ được tổ chức tại Nha Trang tháng 9-2015

NĐNC ra đời nhằm tạo nơi sinh hoạt, kết nối ngư dân trong sản xuất cũng như trong đời sống. Qua thực tế, nghiệp đoàn nắm bắt thuận lợi, khó khăn; tâm tư nguyện vọng; đồng hành, giúp đỡ ngư dân an tâm bám biển, xây dựng thế trận quốc phòng toàn dân, an ninh nhân dân trên biển.

Đến nay cả 4 nghiệp đoàn đều đã xây dựng và ban hành quy chế hoạt động; nội dung sinh hoạt, tập trung xây dựng tổ chức nghiệp đoàn, phát triển, chăm lo đời sống đoàn viên; trao đổi, chia sẻ kinh nghiệm khai thác hải sản của các thuyền viên và chủ tàu; tuyên truyền, phổ biến các văn bản pháp luật mới, tình hình thời sự biển, đảo...

Bước đầu, NĐNC đáp ứng được mong mỏi của bà con ngư dân về một tổ chức của riêng mình, không chỉ xây dựng được mối quan hệ hài hòa giữa chủ tàu với người lao động mà còn đại diện cho mình trong các mối quan hệ với chính quyền địa phương, với các cơ quan chức năng. Tuy nhiên, là mô hình mới nên hoạt động của NĐNC còn rất nhiều khó khăn. Ví dụ như về sinh hoạt, với đặc thù làm nghề khai thác hải sản xa bờ, mỗi chuyến đi biển thường kéo dài từ 20 đến 25 ngày, việc duy trì sinh hoạt định kỳ hàng tháng rất khó khăn. Hoặc như kinh phí hoạt động của các nghiệp đoàn chủ yếu dựa vào nguồn thu đoàn phí, với mức thu từ 10.000 đồng đến 20.000 đồng/người/tháng, số này chỉ đủ sử dụng thăm hỏi đoàn viên, chưa đủ để mở rộng hoạt động.

Ở đây, cần xác định rõ, NĐNC không phải là một tổ chức bình thường trong hệ thống tổ chức công đoàn. Bởi, những đoàn viên của tổ chức này vừa lao động sản xuất vừa góp phần bảo vệ của quyền biển, đảo của Tổ quốc. Do vậy, cần có cơ chế hoạt động đặc thù, thật sự phù hợp để NĐNC phát huy được vai trò của mình trong mọi tình huống. Những câu hỏi lớn như làm thế nào để ngư dân liên kết tốt, khai thác tốt nguồn tài nguyên biển quốc gia; làm thế nào để ngư dân hỗ trợ nhau thật tốt để tự vệ hiệu quả khi gặp bất trắc trên biển cũng như sẵn sàng bảo vệ chủ quyền biển, đảo. Câu trả lời phải thật sự cụ thể, rõ ràng; không chung chung, đại khái; không theo hướng hành chính hóa. Không chỉ vậy, NĐNC cũng cần xây dựng cơ chế phối hợp với các cơ quan chức năng khác như ngành Thủy sản, Cảnh sát biển, Bộ đội Biên phòng... để tạo sự gắn kết chặt chẽ trong các hoạt động trên biển.

NĐNC, tất nhiên là trực thuộc thuộc tổ chức công đoàn và cơ quan quản lý nhà nước trên lĩnh vực thủy sản. Song, do tính chất đặc thù như trên đã nói, NĐNC cần sự quan tâm của chính quyền, các đoàn thể, các tầng lớp nhân dân. Chính quyền cần tạo mọi điều kiện thuận lợi về vật chất, tinh thần cho hoạt động NĐNC. Các đoàn thể, các tầng lớp nhân dân chung tay giúp sức, tạo điều kiện thật tốt để lực lượng đoàn viên NĐNC yên tâm vươn khơi, bám biển.

Hiện nay, NĐNC mới được thành lập trên địa bàn TP. Nha Trang, cần tiếp tục phát triển ở các địa bàn khác như TP. Cam Ranh, thị xã Ninh Hòa, các huyện Cam Lâm, Vạn Ninh.

PHONG NGUYÊN