Cha và con

1. Ngày ba mẹ ly hôn, chị Hai khóc như mưa, còn tôi ráo hoảnh. Phải, xưa ba mẹ hạnh phúc thế nào tôi chỉ biết lơ mơ qua lời chị Hai kể; còn nay, chuyện ba mẹ cơm không lành, canh không ngon thì tôi biết rõ, rất rõ! Bắt đầu có ý thức, tôi đã phải làm chứng nhân bất đắc dĩ cho cảnh lục đục thường xuyên của ba mẹ. Ba đi làm cả ngày, chiều còn đi nhậu hay đi đâu chẳng rõ, chín mười giờ đêm say khướt mới về. Mẹ thì sáng tranh thủ nấu nồi cơm, kho xoong thịt để đấy cho chị em tôi xong cũng lên đường “chạy sô”. Việc trường sở, việc làm ăn và những việc gì gì nữa linh tinh chỉ mình mẹ biết. Chủ nhật, ngày lễ, người này ở nhà thì người kia kiếm cớ bỏ đi. Chứ ở nhà, hễ đụng mặt nhau, vài ba câu thế nào cũng cãi nhau. Vậy nên, thấy ba mẹ cùng ở nhà là chị em tôi sợ, trông cho một người đi. Nói thật, tôi không mong thì ba mẹ cũng đi. Khi gia đình không còn là niềm vui thì đâu ai muốn ở nhà? Người lớn sướng thật. Chỉ con cái là không biết chỗ nào đi, không biết lấy gì để đi. Nếu đi được, chưa biết chừng tôi cũng đi…

Không đi được thì ở nhà cùng chị Hai. Hai chị em hủ hỉ chia cơm cùng thịt kho mẹ nấu, chia nhau những niềm vui be bé và những nỗi buồn to đùng khi thấy cảnh nhà hàng xóm cha mẹ, con cái sum vầy, quấn quít nhau. Trời thương, tôi còn chị Hai...

2. Tôi chọn sống cùng mẹ không phải vì tôi thương mẹ hơn ba. Đơn giản là vì sống với mẹ tôi thấy “an toàn” hơn. Tôi, thằng con trai mới lớn nhác học, ham chơi không thích thú gì chuyện có một người cha nghiêm khắc, lúc nào cũng chỉ xét nét bài vở con cái. Ba - công nhân thời vụ, lương ba cọc ba đồng, công việc lẫn thu nhập đều nay có mai không. Mẹ - nhà giáo thâm niên, lương bổng cũng được, biết nấu ăn ngon. Quan trọng hơn, mẹ rất cưng chiều con trai. Vậy nhưng, không phải không khó khăn khi đó lại là sự chọn lựa giữa mẹ và ba. Không phải lỗi nơi tôi. Tôi đã từng gào lên: “Con muốn sống với cả mẹ lẫn ba” nhưng đâu ai chịu nghe tôi. Chọn sống cùng mẹ, tôi thấy nỗi buồn và sự lo lắng hiện lên trong ánh mắt của ba. Con trai lớn rất cần ba; nhất là khi bước vào đời, lập nghiệp, lập thân…, ba từng nói vậy. Ai biết đâu, tôi chưa lớn mà. Có điều, tôi cũng thấy tội nghiệp ba, nhưng hết cách rồi. Giấc mơ về một cuộc hàn gắn để cùng có mẹ có ba đã đổ vỡ. Thì tôi chọn mẹ. Buồn, nhưng cũng có chút “nhẹ mình” khi nghĩ tới viễn cảnh thoát khỏi sự kèm cặp, quản chế nghiêm khắc của ba. Nói vậy thôi, chứ chung quy vẫn là cảm giác lướng vướng không yên, nhất là khi nhìn ánh mắt trĩu buồn của ba ngày hai mẹ con chính thức rời bỏ nơi nguyên thời ấu thơ đã từng là tổ ấm chung; những khi họa hoằn tạt về thăm, thấy ba thui thủi một mình bên mâm cơm chỉ độc món canh hay xào lặp đi lặp lại, thấy ba ho khù khụ vẫn phải gắng gượng ra vườn hái lá xông, nấu nước chế mì tôm ăn trừ bữa…

Chị Hai may hơn, tốt nghiệp ra trường, có công việc, cuộc sống riêng. Chị không phải tìm đáp án cho câu hỏi đau đầu chọn ai giữa mẹ và ba…

3. Tôi giao du, đàn đúm với bạn bè hư, tập tành uống rượu, hút thuốc, thức trắng đêm lướt web, chơi game, tới trường gây gổ cùng thầy cô, đi học bữa đực bữa cái. Thực ra tôi chẳng còn thiết tha chuyện học, có điều ở nhà cũng chán. Với lại, tôi thừa biết nếu tôi bỏ học luôn thì mẹ chẳng để yên; còn tới trường thì còn có quyền đòi đáp ứng thứ nọ thứ kia. Có nhiều lúc mẹ mắng, rồi mẹ khóc. Với tôi, nước mắt của mẹ chẳng ăn thua. Mẹ dọa, tao không nuôi nữa, trả mày về với ba… Tôi lồng lên, mẹ không nuôi thì con… bỏ học, theo bạn vô Sài Gòn làm thuê! Thế là mẹ hoảng, bởi mẹ vốn biết tôi là đứa cá tính, ngỗ ngược đến bất chấp. Vậy nên mẹ dấu dịu, xuống nước. Mẹ không biết rằng tôi hù mẹ thôi chớ đi đâu, ở nhà quen ăn chơi, giờ đi làm thuê, vạ vật ăn bụi ngủ bờ sao chịu thấu?

…Từ lúc biết điểm trung bình cả năm môn Toán lớp 10 của tôi chỉ đạt mốc 3.7 điểm, ba thất vọng đến mức không buồn hỏi han gì đến tôi. Mặc cảm khiến tôi cũng không về cùng ba. Dây liên hệ ba - con chỉ còn là những đồng tiền cấp dưỡng ba gửi cho tôi hàng tháng.

3.7 điểm trung bình môn Toán, với ba, đó là nỗi sỉ nhục quá sức chịu đựng, bởi cả nhà nội tôi ai cũng học giỏi…

4. Học làng nhàng, được chăng hay chớ nhưng tôi vẫn lên tới lớp 12. Ba tròn mắt ngạc nhiên, thời tao, học hành như mày chắc được về… chăn bò từ lâu… Công bằng mà nói, thời gian sau tôi cũng có chuyển biến chút ít. Rồi nỗi đau về cảnh gia đình chia ly trong tôi dần nguôi ngoai. Vậy nhưng, cảm giác thiếu thốn một người cha vẫn không quen được. Nó cứ lẳng lặng chồi lên mỗi khi “thằng đàn ông” trong tôi trỗi dậy, có nhu cầu được hỏi han, trò chuyện, sẻ chia. Mẹ thì không thể. Nếu tôi là con gái, chắc tôi sẽ gần mẹ hơn. Nhưng tôi là con trai, và càng lớn tôi càng có cảm giác mình đang xa dần mẹ.

Tôi đi về với ba nhiều hơn, bớt ngang ngạnh, gần gũi chuyện trò và học cách sống thân thiện. Hóa ra, ba cũng không phải người khó khăn, cố chấp như tôi vẫn tưởng. Tôi về, ba mừng ra mặt. Thôi không “áp lực” chuyện học hành, cư xử, ba chỉ nhắc nhở nhẹ nhàng còn tùy tôi quyết định. Cảm giác ba biết tôn trọng cá tính của tôi, đang nỗ lực để học cách sống thân thiện cùng tôi. Bất đồng vẫn còn, nhưng chắc chắn tôi với ba đang xích lại gần nhau.

Mẹ thường khăng khăng: ba mẹ ly hôn do lỗi nơi ba. Ý ấy lặp đi lại lặp khiến không ít lần tôi cảm thấy ghét ba. Nhưng mọi sự đang dần nhạt đi. Máu chảy ruột mềm, có lẽ con người cần phải đủ lớn mới nhận ra: níu kéo máu thịt là điều luôn có thật! Giờ thì tôi thấy chắc chắn hơn về tình yêu ba dành cho tôi cũng như tôi dành cho ba…

5. - Ba, con muốn vào đại học…

- Tốt.

- Nhưng…

- Nhưng gì?

- Mẹ bảo không được. Chi phí đại học giờ đắt lắm, mẹ không đủ tiền. Ba thì hoàn cảnh vậy, tiền đâu…

- Đừng lo. Cứ ráng học, thi cho tốt đi. Đậu rồi ba tính...

6. Tôi học, thi, đậu thật. Báo tin vui cùng ba, tôi cứ thấp thỏm, không hiểu rồi đây ba tính kiểu gì. Đột ngột ba phán, gọn bâng:

- Về bảo mẹ con lo được bao nhiêu lo, phần còn lại ba lo!

- Nhưng tiền đâu ba lo?

- Thì ba… bán đất, bán nhà!

- Trời, vậy nhà đâu ba ở?

- Không sao, ba chừa lại rẻo đất dư, cất gian nhà nhỏ ở tạm. Con học hành sao lấy cái bằng về là được. Ăn nhiều chớ ở bao nhiêu mà lo…

. Truyện ngắn của Y Nguyên