Ngon chi ngon quá ngon chừng
Ngon như chuối chát ướp gừng làm dưa.
....
Ngon chi ngon quá ngon chừng
Ngon như chuối chát ướp gừng làm dưa.
Mới nghe câu ca dao trên, chắc có người sẽ hỏi, món dưa chuối ngon đến mức nào mà người xưa lại ca ngợi như vậy? Xin thưa, đó là món ăn rất đậm đà, rất đáng nhớ, và sẽ là thiếu sót nếu bạn là người thành thạo ẩm thực của người dân quê ở khu vực Nam Trung Bộ mà chưa biết tới món này.
Vốn là vùng đồi, quê tôi trồng rất nhiều chuối, đặc biệt do hợp thổ nhưỡng nên chuối hột hay còn gọi là chuối chát rất nhiều, vườn nào cũng có ít nhất vài lùm. Trồng nhiều chuối chát cũng có cái lợi, vì gói các loại bánh chỉ có lá chuối chát mới làm cho bánh xanh và ngon. Trái chuối chát già thì để ngâm rượu, trị bệnh đau nhứt xương khớp cho người già. Chuối non thì nấu canh, làm rau ăn sống. Riêng món dưa chuối chát thì khỏi phải nói, được ăn một lần sẽ nhớ mãi.
Hồi chúng tôi còn ở quê, thỉnh thoảng bà nội tôi lại làm món dưa này. Chuối dùng làm dưa là loại chuối còn non, gọt đi lớp vỏ xanh bên ngoài, sau đó khứa xéo xéo từng hàng rất mỏng trên hai bên thân trái chuối từ đầu này đến đầu kia rồi ngâm vào chậu nước có pha ít muối cùng chanh hoặc giấm để chuối khỏi bị đen. Để chuối bớt chát, khi ngâm một lát, bà tôi thường nhúng sơ qua trong nước sôi rồi vớt ra, bỏ vào nước lạnh, kế đó bóp nhẹ từng trái cho ráo rồi lần lượt xếp vào nồi đất, trước khi ướp gia vị. Dưa chuối có ngon hay không tùy thuộc rất nhiều vào món đồ ướp. Đây là món gia vị hỗn hợp, gồm giấm pha đường, muối cùng tỏi, gừng, ớt, riềng đã băm nhỏ. Những trái chuối được ngâm ngập trong thứ gia vị hỗn hợp ấy khoảng 3 ngày là trở thành món dưa rất ngon, đặc biệt khi ăn với thịt heo hoặc thịt vịt thì không thể chê vào đâu được.
Ông nội tôi là người mê dưa chuối, đến nỗi trong những ngày giỗ, Tết, hoặc vào các dịp gia đình có sự kiện trọng đại, ông thường dặn dò bà: “Món gì có thể thiếu nhưng đừng để thiếu dưa chuối”. Mà đâu chỉ có mình ông tôi thích, mỗi lần bà làm dưa chuối, bọn nhỏ chúng tôi đều chờ và hỏi dọ xem dưa đã chín chưa. Dưa chuối khi đã thấm gia vị toát ra một mùi thơm rất lạ lùng, đặc biệt là mùi gừng…
Ở quê tôi dưa chuối dễ làm nên nhà nào cũng chế biến được. Rất tiếc, ở các nhà hàng trong thành phố, món này chưa được phổ biến. Vừa rồi, tôi và vài đồng nghiệp được một người bạn có nhà ở Diên Khánh mời lên chơi, dùng cơm. Bạn bè tôi, ai cũng bất ngờ vì món dưa chuối mà chị chủ nhà bưng ra. Ai cũng khen và hỏi cách làm, và chỉ một lúc, cái thạp dưa chuối đã vơi đi một nửa. Thế mới biết, không phải không có lý do khi cha ông ta đã đưa món này vào kho tàng thơ ca dân gian với câu: Ngon chi, ngon quá, ngon chừng…
HOÀNG NHẬT
