Bạn tôi hiện là chủ một công ty xây dựng. Vợ là chủ một nhà hàng khá tiếng tăm trong thành phố. Hai người con du học bên Mỹ... Vậy mà trong một buổi trà dư tửu hậu, bạn làm tôi sững người vì ngạc nhiên khi nghe tâm sự: Ông biết không, tôi vẫn khoái nhất cái món cơm nguội chan nước phở đấy (!)
Bạn tôi hiện là chủ một công ty xây dựng. Vợ là chủ một nhà hàng khá tiếng tăm trong thành phố. Hai người con du học bên Mỹ... Vậy mà trong một buổi trà dư tửu hậu, bạn làm tôi sững người vì ngạc nhiên khi nghe tâm sự: Ông biết không, tôi vẫn khoái nhất cái món cơm nguội chan nước phở đấy (!)
Thấy tôi tròn mắt, bạn rủ rỉ kể: Là anh đầu của đám em 5 đứa như trứng gà trứng vịt, tuổi thơ của mấy anh em lúc nào cũng chỉ thèm được bữa cơm no. Ba má làm thuê ngoài chợ, rất thương con nhưng lo mua gạo hàng ngày cho mấy anh em cũng đủ hụt hơi, thiếu trước, đắp đổi sau. Chỉ khi nào có đứa em bị bệnh, mẹ mới sai anh chạy ra phố mua cho em tô phở. Anh cầm cái gà-mên hăng hái chạy đi, luôn xin chủ quán cho nhiều nhiều nước. Về nhà, sau khi sớt phở ra tô, còn dư chút nước mấy anh em chan cơm nguội và cảm thấy đây là món ngon nhất trên đời...
Nha Trang sau năm 1975, hàng phở đếm trên đầu ngón tay. Những người trung trung tuổi vẫn nhớ khi ấy Nha Trang có những hàng phở nổi tiếng: Phở Hợp Lợi trên đường Lý Thánh Tôn (đầu những năm 1980 chủ quán qua Mỹ định cư), phở Tân Thành trên đường Trần Quý Cáp, phở Tăng Bạt Hổ chuyên trị món chân giò, phở 70 Bạch Đằng, phở Bà Tạo ngoài Đồng Đế... Nhớ những ngày đi học, tôi và bọn bạn nhà đứa nào cũng nghèo, mỗi khi đi học ngang qua tiệm phở, thấy mùi phở bay ra ngào ngạt, chỉ cắm cúi đạp xe cho mau, có đứa còn ước hay là mình bị bệnh để được mẹ cho ăn phở(!). Giờ đây, hàng phở Nha Trang mọc như nấm. Những quán phở lâu đời kia, quán còn quán đã nghỉ. Những thương hiệu như Phở 24, phở gia truyền họ Cồ Nam Định cũng có mặt. Phở ngoài 2 dòng chính là phở Bắc (bánh phở tươi), phở Nam (bánh phở khô), người ta còn sáng tạo ra phở bò kho, phở xào lăn...
Dòng hồi ức miên man của tôi bị cắt ngang khi hai cô bé đồng nghiệp trẻ măng trong phòng thì thầm với nhau: Giờ đi ăn sáng khó quá, hết phở lại bún bò đến phát ngán, nhiều bữa muốn nhịn quách, nhân tiện giữ dáng luôn! Ngắm hai bạn trẻ trung, móng tay chăm sóc tỷ mẩn, tôi hiểu các bạn không bao giờ có thể hình dung ra một thời của đất nước. Bao thế hệ đi trước đã nỗ lực để có ngày hôm nay, thế nhưng trong ký ức của các bạn trẻ hôm nay, sẽ có mùi vị món gì nhỉ?
TRẦN DUY
