Mùa thu có rất nhiều hoa quả thơm ngọt để làm nên mâm ngũ quả cho Tết Trung thu của tuổi thơ như: Bưởi vàng, hồng đỏ, na xanh, chuối chín cuốc lấm tấm màu nâu đất… Riêng quả thị lại có vị trí riêng biệt, thị không phải để ăn mà để chơi, để ngắm…
Mùa thu có rất nhiều hoa quả thơm ngọt để làm nên mâm ngũ quả cho Tết Trung thu của tuổi thơ như: Bưởi vàng, hồng đỏ, na xanh, chuối chín cuốc lấm tấm màu nâu đất… Riêng quả thị lại có vị trí riêng biệt, thị không phải để ăn mà để chơi, để ngắm…
Gió heo may về đưa hương thị tỏa thơm khắp làng. Cây thị cuối xuân hôm nào còn tung trắng hoa như vì sao năm cánh nay đã lúc lỉu chùm quả vàng ươm. Thị đã chín!
Thị chín rồi, bà hay mẹ sẽ lấy len đan cho con gái chiếc giỏ đựng quả, thế mới là chơi. Cầm quả thị bỏ vào túi áo trong tiết trời se se thấy thơm lừng bàn tay, thỉnh thoảng đưa lên mũi áp vào làn da mịn màng của quả hít hà hương thơm ngọt ngào…Nhưng đẹp nhất, hay nhất, mang nữ tính nhất vẫn là cầm giỏ len đựng quả thị đi chơi. Thị như lồng đèn nhỏ đong đưa cùng bé gái, thật thanh khiết mà dịu dàng. Làng quê xưa khi mùa thị chín, bé gái nào cũng có vài cái giỏ thị để chơi. Chỉ có quả thị mới gắn bó với tuổi thơ suốt nửa đầu mùa thu.
 |
| Thị chín trên cây. |
Cũng như chuyện cổ tích Tấm Cám, bà cụ quán nước phúc hậu thầm thì hứa với quả thị trên cây: “ Thị ơi! Thị rơi bị bà, bà để bà ngửi chứ bà không ăn!”, thì ngoài đời, những đứa trẻ đều được mẹ hay bà dặn: “Thị để chơi, để ngửi chứ không được ăn, nếu đứa nào ăn thị là… hôi miệng đấy!” nên nhiều đứa trẻ nâng niu chơi với quả thị như bạn cho tới tận khi nó chín mềm rồi mới… ăn! Các bà, mẹ xưa đã dạy con cháu một thú chơi thanh tao biết bao.
Quả thì phải ăn thôi, nhất là với trẻ con, quả thị chín bóc từ cuống xuống lộ thịt thơm mát! Ăn hết thịt thị thì còn hạt. Hạt thị cũng tuyệt vời nếu rửa sạch, lấy dao cạo lớp ngoài để lộ lớp trắng trong veo như viên sỏi dưới suối. Có thể sưu tầm hạt thị chơi đánh chắt, ô ăn quan, cờ hùm… trên nền gạch sân đình. Nhiều đứa bé trai ngày xưa thèm kẹo ngọt lấy hạt thị ngậm thay kẹo, đứa nào răng chắc thì cắn hạt nhai vỡ như nhai đá vậy. Có lẽ câu nói: “Lúng túng như ngậm hạt thị” là chỗ này đây vì hạt thị ngậm như kẹo nhưng nuốt thì không được, nhai không dễ nên lúng phúng trong má đầy bối rối!
Bây giờ, các em vẫn chơi thị nhưng không như xưa nữa vì có rất nhiều thứ để chơi. Nhưng trong miền ký ức của lớp người trước, quả thị chín thực sự là hương sắc mùa thu cổ tích của mình.
Trung thu 2013
DƯƠNG TRANG HƯƠNG
:
