Nhà này rất lạ. Mấy bữa nay, anh chồng đi làm về đứng lặng ngoài hiên ngóng vào, chị vợ ngồi trong nhà đắm đuối ngắm con. Thế nên Vi ngồi nhìn cảnh tượng đó cũng thấy bùi ngùi lắm. Chị Miên mới được làm mẹ, mà lần đầu làm mẹ ở cái tuổi ngoài ba mươi đủ biết hạnh phúc đến nhường nào.
Nhà này rất lạ. Mấy bữa nay, anh chồng đi làm về đứng lặng ngoài hiên ngóng vào, chị vợ ngồi trong nhà đắm đuối ngắm con. Thế nên Vi ngồi nhìn cảnh tượng đó cũng thấy bùi ngùi lắm. Chị Miên mới được làm mẹ, mà lần đầu làm mẹ ở cái tuổi ngoài ba mươi đủ biết hạnh phúc đến nhường nào. Vi ngồi ủi đống đồ, nghe loáng thoáng anh chồng dỗi vợ: “Từ ngày có con, hình như em quên mất mình còn có một ông chồng thì phải?”. Bạn bè đến chơi, trách chị dạo này gọi hoài sao không bắt máy? Có con rồi, hàng ngày chị còn chẳng màng đến soi gương. Vi cứ tự hỏi người phụ nữ có con hạnh phúc đến thế sao? Vậy mà nhiều lần Vi sinh con rồi cho đi, đâu có thấy bịn rịn gì. Ờ, mà có bao giờ Vi dành thời gian ngồi ngắm con như chị, sinh chưa được bao lâu đã nhắn người đến đón. Thế mà chị ngày nào cũng khổ sở vì không đủ sữa cho con. Nhiều bữa ngồi ăn cơm, thấy chị lặng thinh, Vi hỏi sao chị chủ không thấy nói gì thì chị bảo im lặng để nghe sữa đang về... Có lần, Vi dọn nhà thấy toàn vải vụn, chỉ màu vương vãi trong phòng chị. Cô hỏi, chị cười bảo đang tập may váy cho con. Nửa đêm, Vi tỉnh giấc dậy, thấy cửa phòng chị khép hờ, đèn vẫn sáng, nhìn vào thì thấy chị đang hí hoáy viết gì đó trong cuốn sổ màu xanh mà có lần hỏi thì chị bảo đang ghi nhật ký cho con.
Vi lúc nào cũng càm ràm một câu cũ rích: Ba mươi rồi mà sao cái gì cũng vụng.
Ấy là khi thấy chị chủ lóng ngóng từ việc cho con bú, tắm cho con, ngay cả việc nằm bên con cũng vụng. May có anh chồng chăm vợ con thì khéo không ai bằng. Chăm từ nồi nước tắm cho con đến nồi nước bồ kết gội đầu cho vợ. Chị nghe Vi càm ràm thì bảo:
- Thì cô cứ sinh con đi rồi biết. Lúc ấy chẳng thiết tha gì cho bản thân đâu, chỉ cần con khỏe, con ngoan, con đẹp là mãn nguyện rồi.
Vi nguýt dài:
- Làm như mỗi chị mới biết sinh con và làm mẹ không bằng. Em đây cũng từng mấy lần...
Cái từ “mấy lần” không dưng mắc nghẹn nơi cổ họng Vi. Chị ngẩng lên như dò hỏi, Vi vờ quay đi, buông lại mấy lời:
- Ờ thì mấy lần em cũng định làm mẹ. Nhưng thôi...
Vi về làm cho anh chị chủ nhà cũng đã ba năm, từ hồi chị chủ còn mải chạy đôn chạy đáo tứ phương để chữa bệnh vô sinh. Trông người chị cứ rạc đi, tâm tính bất thường, lúc cáu gắt lúc ngồi buồn ủ rũ, chẳng thiết tha ăn uống gì. Anh chồng xót vợ lắm, bảo thôi thì xin lấy một đứa con nuôi, mình thương nó như con thì nó cũng hết lòng. Nhưng chị thì vẫn thiết tha sinh một đứa con. Công việc kinh doanh bận rộn khiến anh không có nhiều thời gian chăm sóc cho chị nên gọi điện về quê tìm một người giúp việc.
Vi hồi đấy cũng mới sinh con xong, con thì cho người ta bế đi rồi. Vi sống nhờ vào đàn ông từ năm mười tám tuổi, bám lấy họ mà sống. Vài năm, cái bụng lại chình ình ra. Vi ghét mấy đứa trẻ lỡ gieo vào cuộc đời cô lắm, đơn giản bởi Vi lo cho thân mình còn không xong thì làm sao nuôi chúng nổi. Ngày xưa, mẹ sinh Vi xong cũng vung quăng bỏ quật cuộc đời cô từ nhỏ nên cô chẳng có bất cứ khái niệm nào về tình mẫu tử. Mẹ đi bước nữa, Vi ở với ngoại. Rồi ngoại mất. Vi không được học hành nên chẳng biết nói lời hay, đi làm thuê từ làng này sang làng khác rồi thì cứ thế cục mịch mà lớn lên. Trời cho Vi hương sắc, đàn ông ngắm Vi như ngắm một bông hoa hoang dại đầy ma lực. Rồi đời xô đẩy vài lần thì Vi trượt chân vào nghề buôn phấn bán hương. Có con thì có gì vui? Chỉ thấy nhan sắc tuổi thanh xuân của Vi cũng tàn tạ theo từng đứa con được ra đời. Lao động tay chân nặng nhọc không quen, Vi nhờ bạn tìm mối xuống thành phố làm người giúp việc.
Ngay từ khi bước chân vào căn nhà này Vi đã thấy thân thuộc như ở nhà mình. Họ sống với nhau ấm áp quá dẫu cho hạnh phúc chưa hẳn đã vẹn toàn. Họ quý Vi như em gái, thế mới có chuyện cả ngày chị chủ cứ đợi Vi ngơi tay ngơi chân là níu lại chuyện trò. Nghe chị than chuyện ao ước có một đứa con, cô đã nghĩ giá mà sinh được thay chị thì cô cũng hy sinh nốt chút nhan sắc tàn lụi cuối cùng mà giúp. Nỗi đau của chị khiến Vi phải ý nhị không chạm vào. Chị bảo:
- Đời kể cũng hay. Chị đọc trên mạng thấy người ta đẻ con rồi đang tâm vứt con trong bệnh viện hay trước cổng chùa. Trong khi chị thì mong mỏi những đứa con từ khi còn rất trẻ. Chị chưa bao giờ dám sống buông thả, ngay cả trong tình yêu cũng giữ gìn hết mức để sau này không có gì phải hối tiếc. Chị từng mất nhiều công sức mường tượng ra những đứa con; đã vẽ sẵn cho chúng một hình hài, đặt cho chúng một cái tên, vẽ màu mắt và nụ cười cho chúng. Chị cũng đã đặt lên môi má chúng cả nghìn cái thơm để dành, vỗ về chúng qua nhiều đêm tối. Vậy mà... Vi thấy có buồn không?
Vi thở dài thấy nhoi nhói nơi ngực trái. Cái vế đầu mà chị nói như thể muốn trách cứ Vi, vậy mà sao mấy lần cho người ta con, Vi không có cảm giác tội lỗi gì? Đã có lúc Vi ước giá như ngày xưa mẹ đừng vứt bỏ Vi, mẹ yêu thương Vi như cách chị đã yêu thương những đứa con trong mường tượng của mình thì chắc Vi sẽ biết cách sống tử tế hơn.
Cũng may là sau đó chị chữa khỏi bệnh, cuối cùng đã có được niềm vui làm mẹ. Vi nghĩ thế là nhẹ nhõm cho chị mà cũng nhẹ nhõm cho mình. Ai dè, hàng ngày nhìn chị chăm con, Vi cũng thấy buồn, thấy chút ghen tị. Ơ hay! Hóa ra tâm tính con người ta thay đổi theo thời gian nhiều đến thế, chắc là do sắp ngấp nghé tuổi ba mươi nên Vi cũng thèm có một gia đình, thứ mà trước kia đối với Vi vô cùng phù phiếm, hão huyền. Giờ sao nghe tiếng trẻ con khóc mà Vi cũng thấy nhớ con. Có hôm Vi đang lúi húi rán nem trong bếp, bỗng đâu chị cất tiếng hát ru, Vi cứ đứng lặng người mà nghe lòng như xát muối. Có phải Vi đang nhớ nhung thứ hạnh phúc mà tự tay Vi từng nhiều lần tước bỏ.
* * *
Thời tiết thay đổi đột ngột khiến đứa nhỏ ốm, sốt cao cả đêm. Anh chị cuống cuồng đưa con vào bệnh viện, Vi cũng lẽo đẽo đi theo. Cô y tá trực ca đang cơn ngái ngủ nên càu nhàu, hạch sách chị đủ loại thủ tục. Vi nghĩ chị sao hiền thế, cái gì cũng nhún nhường. Đứa nhỏ thỉnh thoảng lại khóc, y tá càu nhàu cắm mạnh mũi tiêm. Chị nhìn con khóc lặng người mà tức giận, quát ầm ầm, đấy là lần đầu tiên Vi nhìn thấy chị giận dữ. Chị ôm con vào lòng, vỗ về nhè nhẹ. Vi đứng đó mà ước giá như mình cũng có con để lỡ ai đó làm con đau, Vi cũng có cái quyền được bảo vệ và giận dữ...
Vi đợi đứa nhỏ khỏe rồi xin nghỉ về quê một thời gian. Anh chị gặng hỏi, Vi chỉ cười bảo nhớ quê thì về. Kỳ thực là ở đây Vi buồn lắm, ngày nào cũng nghe thấy có cái gì đó rơi rụng đâu đó trong tim mỗi khi thấy chị nựng nịu, vỗ về, hôn hít con. Vi thấy nhớ những đứa con cô từng mang nặng đẻ đau, ba đứa cả thảy, đứa lớn nhất cũng phải bảy tám tuổi rồi. Vi nghĩ giờ có muốn cũng không ôm chúng vào lòng mình được nữa, chúng đã thành con người ta. Nhưng Vi vẫn muốn ít nhất được một lần trông thấy chúng, muốn dúi vào tay cha mẹ nuôi chúng cái áo hay gói kẹo. Muốn nghe thấy những âm thanh rộn rã trong lòng dù chỉ là chốc lát. Chuyến xe khách về đến gần làng thì trời tối, hoàng hôn kéo lê thê trên những cánh đồng. Vi tựa đầu vào cửa xe, nhắm chặt mắt khi thấy có một mặt trời vừa rụng xuống, tiếng rơi thảng thốt cõi lòng...
Truyện ngắn của Vũ Thị Huyền Trang