Cách đây 77 năm, dân tộc Việt Nam đã "rũ bùn đứng dậy sáng lòa", đưa đất nước từ đêm trường nô lệ trở thành một nước tự do và độc lập. Trong thời khắc lịch sử vĩ đại đó, các nhà thơ cách mạng đã viết nên những câu thơ dâng trào cảm xúc hạnh phúc, ngập tràn niềm tin.
Cách đây 77 năm, dân tộc Việt Nam đã “rũ bùn đứng dậy sáng lòa”, đưa đất nước từ đêm trường nô lệ trở thành một nước tự do và độc lập. Trong thời khắc lịch sử vĩ đại đó, các nhà thơ cách mạng đã viết nên những câu thơ dâng trào cảm xúc hạnh phúc, ngập tràn niềm tin.
Nhà thơ Tố Hữu, sau bao nhiêu năm tháng chịu cảnh đắng cay, nung nấu ý chí cách mạng trong xiềng xích, máu lửa, để đến khi được hòa mình trong bầu không khí của mùa thu cách mạng tháng Tám thành công, niềm vui sướng như vỡ òa trong ông: “Ngực lép bốn nghìn năm, trưa nay cơn gió mạnh/Thổi phồng lên. Tim bỗng hóa mặt trời/Có con chim nào trong tóc nhảy nhót hót chơi/Ha! Nó hót cái gì vui vui nghe thiệt ngộ” (Huế tháng Tám).
Hình ảnh về ngày cách mạng tháng Tám thành công. Ảnh tư liệu |
Nhà thơ Nguyễn Đình Thi đi theo cách mạng từ trước năm 1945 với niềm tin tưởng lớn lao vào ngày thắng lợi của dân tộc. Vậy nhưng, khi bước đi trong bầu không khí mùa thu cách mạng vẫn khiến ông không khỏi những ngỡ ngàng. “Mùa thu về bỡ ngỡ sáng nay/Gặp những chàng trai bên hồ hò reo say/Reo reo hò cờ rực rỡ đỏ ánh cây/Thoáng sao vàng nghiêng nghiêng vẫy…”. Để rồi sau đó, trong bài thơ Đất nước, nhà thơ đã khẳng định: “Mùa thu nay khác rồi/Tôi đứng vui nghe giữa đất trời/Gió thổi rừng tre phất phới/Trời thu thay áo mới/Trong biếc nói cười thiết tha/Rừng xanh đây là của chúng ta/Núi rừng đây là của chúng ta…”.
Nhà thơ - nhà báo Xuân Thủy được giác ngộ cách mạng từ năm 20 tuổi, đã trải qua bao đau thương, mất mát khi bị địch bắt tù đày. Nên khi được nhìn thấy khí thế của ngày tổng khởi nghĩa ngập tràn từ bắc vào nam đã thôi thúc ông viết nên những câu thơ mang đậm hơi thở thời đại: “Từ Hà Nội, đến Huế, Sài Gòn/Từ bản muôn xa đến xã thôn/Sóng cuộn biểu tình lên lớp lớp/Đỏ rừng cờ nghĩa, trắng rừng gươm” (Tổng khởi nghĩa).
Nguồn cảm hứng về mùa thu cách mạng cũng đã thúc giục nhà thơ Xuân Diệu chuyển biến tư tưởng nghệ thuật, hòa mình vào suối thơ cách mạng để viết nên những câu thơ mê say: “Cờ bay/Cờ bay sáng! Cờ bay hồng!Rạng rỡ/Hỡi dân Việt!Cờ của ta vẫy đó!/Tiến lên! Tiến lên! Theo sứ mệnh non sông…” (Ngọn quốc kỳ). Nhà thơ Trần Huyền Trân, trước ngày cách mạng tháng Tám thành công, có lúc phải thốt lên: “Đã toan ném bút, vùi thơ/Thõng không tay áo sợ dơ dáng đời”. Nhưng dưới ánh sáng cách mạng, ông đã tìm lại được tinh thần lạc quan: “Một sáng tung cờ đỏ/Bố về với súng gươm/Mừng lau hàng lệ rỏ/Mắt mẹ tan mù sương…” (Bố về). Không khí mùa thu cách mạng, mùa thu độc lập đầu tiên của dân tộc tại vùng đất phương Nam đã được nhà thơ Bảo Định Giang ghi lại: “Tháng Tám mùa thu vui vận mới/Hai bờ Bảo Định rực cờ son” (Nhìn về quê ngoại)...
Cách mạng tháng Tám thành công với sự ra đời của nước Việt Nam mới là nguồn sức mạnh to lớn, tiền đề quan trọng để dân tộc ta liên tiếp giành thắng lợi trong các cuộc kháng chiến cứu nước và xây dựng đất nước, có được vị thế như hôm nay. Đọc lại những vần thơ viết về mùa thu cách mạng năm xưa, trong mỗi chúng ta vẫn như thấy đâu đây khí thế, niềm hân hoan, tự hào về trang sử vẻ vang của dân tộc.
Giang Đình
