09:07, 22/07/2022

Kỷ niệm 112 năm ngày sinh giáo sư - nhà khoa học Tạ Quang Bửu

Giáo sư - nhà khoa học Tạ Quang Bửu sinh ngày 23-7-1910 tại Nam Đàn, Nghệ An, là một trong những trí thức tài giỏi của nước ta trong những năm 1945 - 1986. Ông đã cống hiến rất nhiều cho cuộc cách mạng giải phóng dân tộc và nền khoa học nước nhà, nhất là có công lớn trong sự nghiệp phát triển nền giáo dục nước ta.
 

Giáo sư - nhà khoa học Tạ Quang Bửu sinh ngày 23-7-1910 tại Nam Đàn, Nghệ An, là một trong những trí thức tài giỏi của nước ta trong những năm 1945 - 1986. Ông đã cống hiến rất nhiều cho cuộc cách mạng giải phóng dân tộc và nền khoa học nước nhà, nhất là có công lớn trong sự nghiệp phát triển nền giáo dục nước ta.
 
 
 
Từ nhỏ, ông nổi tiếng về học tập xuất sắc. Năm 1929, ông thi tú tài Việt và Pháp đều đỗ đầu và được nhận học bổng du học tại Pháp. Từ năm 1930 đến 1934, ông thi đỗ vào Trường Centrale Paris, rồi học toán ở các trường đại học Paris, Bordeaux (Pháp) và Oxford (Anh). Năm 1934, ông trở về nước, dạy học tại các trường tư. Tháng 8-1945, ông ra Hà Nội tham gia cách mạng và được Chủ tịch Hồ Chí Minh cử làm Tham nghị trưởng Bộ Ngoại giao trong Chính phủ lâm thời, phụ trách giao thiệp với Mỹ và Anh. Tháng 3-1946, ông được cử giữ chức Thứ trưởng Bộ Quốc phòng. Những ngày toàn quốc kháng chiến, ông được giao nhiệm vụ đảm bảo vận chuyển cơ sở vật chất - kỹ thuật quân sự lên chiến khu. Năm 1954, ông tham gia đoàn đàm phán của Chính phủ ở Genève và thay mặt nước Việt Nam Dân chủ Cộng hòa ký hiệp định Genève. Từ năm 1959 đến 1976, ông là Bộ trưởng đầu tiên Bộ Đại học và Trung học chuyên nghiệp... Với công lao cống hiến to lớn, ông được Đảng, Nhà nước ta tặng thưởng nhiều huân chương các loại. Ông mất ngày 21-8-1986 tại Hà Nội. Sau khi mất, ông được Nhà nước truy tặng Giải thưởng Hồ Chí Minh về khoa học công nghệ với nhiều công trình khoa học. Tên ông được đặt tên cho nhiều đường phố ở Hà Nội, TP. Hồ Chí Minh, Đà Nẵng, Huế… 
 
Nhân kỷ niệm 100 năm ngày sinh của ông, ngày 23-7-2010, Bộ Thông tin và Truyền thông phát hành bộ tem gồm 1 mẫu, giá mặt 2.000đ, do họa sĩ Vũ Kim Liên thiết kế. Tem giới thiệu chân dung Giáo sư Tạ Quang Bửu, nền tem là Trường Đại học Bách khoa Hà Nội nơi ông làm Hiệu trưởng từ năm 1956 đến 1961.
 
Ngụy Như Ánh