Khúc tráng ca về mẹ

Hiếm có ca khúc nào mở đầu mà mỗi nốt nhạc như mỗi giọt nước mắt thấm vào tâm hồn con người như "Người mẹ của tôi" của nhạc sĩ Xuân Hồng. Một ca khúc bi tráng đầy day dứt trước nỗi đau lớn nhất của người mẹ dân tộc vĩ đại vừa trải qua các cuộc chiến tranh bảo vệ Tổ quốc và nghĩa vụ quốc tế cao cả.

Hiếm có ca khúc nào mở đầu mà mỗi nốt nhạc như mỗi giọt nước mắt thấm vào tâm hồn con người như “Người mẹ của tôi” của nhạc sĩ Xuân Hồng. Một ca khúc bi tráng đầy day dứt trước nỗi đau lớn nhất của người mẹ dân tộc vĩ đại vừa trải qua các cuộc chiến tranh bảo vệ Tổ quốc và nghĩa vụ quốc tế cao cả.

Xuân Hồng viết bài hát này vào năm 1989 - thời điểm đất nước ta chính thức được hòa bình khi những người lính quân tình nguyện Việt Nam cuối cùng rời mặt trận Campuchia hoàn thành nghĩa vụ quốc tế cao cả. Chính giờ phút hòa bình quý báu này, người nhạc sĩ - chiến sĩ Xuân Hồng mới thấu hiểu nỗi mất mát lớn lao của người mẹ, khi không được đón những người con về với bàn tay yêu thương cháy bỏng của mình. Khi đứng ở miền biên giới Tây Ninh quê hương đón những đoàn quân tình nguyện trở về đất mẹ, người nhạc sĩ đã khóc trong tâm hồn đa cảm của mình: “Nước mắt mẹ không còn, vì khóc những đứa con, lần lượt ra đi, mãi mãi”. Đó chính là tiền đề cho bài hát “Người mẹ của tôi” sau đó. Bởi trước đó gần 30 năm, dù những thời điểm chiến tranh ác liệt nhất, gian khổ nhất, ông có rất nhiều bài hát nổi tiếng mang phong cách trữ tình niềm lạc quan cách mạng: Bài ca may áo, Xuân chiến khu, Chiếc khăn tay…., đặc biệt là Tiếng chày trên sóc Bom Bo. Sau giải phóng miền Nam, sự hào sảng của ông lại dâng lên tột bậc khi cho ra đời những bài hát tươi tắn: Mùa xuân trên thành phố Hồ Chí Minh, Mùa xuân bên cửa sổ… Trong cuộc chiến giúp đỡ nước bạn thoát nạn diệt chủng, ông vẫn vui tươi lạc quan với bài Cây đàn ghi ta của đại đội ba. Và cuối cùng ông phải rơi nước mắt thành kính viết về người mẹ: “Nhưng vết thương lòng mẹ vẫn còn nặng mang. Mẹ Việt Nam ơi! Mẹ Việt Nam ơi! Khi con đi qua khắp nẻo đường, nghe đau thương chìm trong khói sương…”.

Bài hát này trở nên nổi tiếng, được hát hàng nghìn lần kể từ khi ra mắt và đều được thể hiện bằng tất cả sự cháy bỏng của người hát và đã làm rơi lệ biết bao người. Ca khúc “Người mẹ của tôi” cũng khởi đầu cho những bài hát tri ân về những người mẹ anh hùng hy sinh, hiến dâng những người con cho Tổ quốc như: “Huyền thoại mẹ” (Trịnh Công Sơn), “Hát về mẹ Việt Nam Anh hùng” (An Thuyên), “Đất nước” (Phạm Minh Tuấn)… Xuân Hồng xứng đáng là người chiến sĩ anh hùng trên mặt trận văn nghệ cách mạng, dâng tất cả trái tim và tâm hồn cho Tổ quốc và người mẹ Việt Nam.

Dương Trang Hương