Dù được sáng tác rất lâu, nhưng thời gian đã thực sự chứng minh ca khúc "Nơi đảo xa" của nhạc sĩ Thế Song là ca khúc về biển đảo hay nhất. Nói riêng về quần đảo Hoàng Sa và Trường Sa thì có lẽ sau này hiếm có ca khúc nào vượt được "Nơi đảo xa".
Dù được sáng tác rất lâu, nhưng thời gian đã thực sự chứng minh ca khúc “Nơi đảo xa” của nhạc sĩ Thế Song là ca khúc về biển đảo hay nhất. Nói riêng về quần đảo Hoàng Sa và Trường Sa thì có lẽ sau này hiếm có ca khúc nào vượt được “Nơi đảo xa”.
“Nơi anh đến là biển xa, nơi anh tới ngoài đảo xa. Từng mảnh đất quê ta giữa đại dương mang tình thương quê nhà. Đây Trường Sa kia Hoàng Sa. Ngàn bão tố phong ba ta vượt qua, ta vượt qua…”. Mở đầu ca khúc với những nốt nhạc lấp lánh, dạt dào như sóng biển mà ca từ đã khái quát toàn bộ nội dung chủ đề. Đây là điều tuyệt vời của người sáng tác, và nhạc sĩ đi thẳng vào cảm xúc người nghe nhạc như một con tàu rẽ sóng hướng về phía mặt trời đang hừng đông.
Theo nhạc sĩ Thế Song, năm 1979, giới sáng tác chuyển thiên hướng từ những tráng ca sang trữ tình mang phong cách nhạc nhẹ. Lúc ấy, Thế Song đang công tác ở Ban Âm nhạc của Đài Tiếng nói Việt Nam, nơi hội tụ những nhạc sĩ sáng tác tài năng nhất, chịu ảnh hưởng của trào lưu mới. Thế Song sáng tác “Nơi đảo xa” từ đất liền, cụ thể là Hòn Gai (nay là TP. Hạ Long, Quảng Ninh). Nơi đây, nhạc sĩ được gặp những chiến sĩ hải quân vừa từ “đảo xa - Trường Sa” trở về. Nghe câu chuyện của họ, nhạc sĩ người Hà Nội rất xúc động. Ông bồi hồi nhớ lại khi ngồi trên con tàu đi trên vịnh Hạ Long, vịnh Bái Tử Long hay vịnh Lan Hạ… Còn Trường Sa thì quả thực chỉ trong tiềm thức. Nhưng điều đó không cản được ngòi bút của “người họa sĩ vẽ bằng nốt nhạc” về bức tranh biển đảo quê hương. Sau đêm phác thảo bên bờ Hạ Long, nhạc sĩ trở về Hà Nội hoàn chỉnh ca khúc sau này trở thành ca khúc số 1 về biển đảo của làng nhạc Việt Nam. Người được nhạc sĩ tin cậy có thể biểu diễn theo đúng ý của tác giả chính là Tiến Thành - ca sĩ trẻ trong đoàn ca nhạc của đài. Và đúng giọng ca trong trẻo của Tiến Thành đã thể hiện trọn vẹn cái thần của ca khúc này.
Nhạc sĩ Thế Song với các chiến sĩ hải quân |
Trở lại với ca khúc, sau nét khái quát, nhạc sĩ trở lại hiện thực con người, đó là tình yêu “lướt sóng con tàu mang tín hiệu trong đất liền. Mắt em nhìn theo con tàu đi xa mãi. Giữa nơi biển khơi đang nở rộ ngàn bông hoa san hô. Cánh hoa đỏ thắm bao hy vọng anh gửi về tặng em…”. Ca từ thật hay, tròn trịa ý tứ và đầy sự lãng mạn khi đưa hình ảnh chàng chiến sĩ hải quân giữ đảo chọn cành san hô đỏ tặng người yêu! Nhạc sĩ kể lại rằng, chính nhờ các chiến sĩ kể rất chi tiết về đảo cùng những đặc điểm riêng biệt đã giúp cho chất liệu ca từ thêm hình ảnh cụ thể mà đắt giá!
Đoạn 3 càng dạt dào hơn khi lời ca lại quay về với hồi ức của chàng lính thủy trên tàu và đảo: “Ơi ánh mắt em yêu như biển xanh như trời xanh trong nắng mới. Nhớ cả dáng hình em mùa gặt nặng đôi vai. Sóng ru mối tình đời thủy thủ càng thêm vui. Đây con tàu xa khơi, đây con tàu xa khơi…”.
Nhạc sĩ Thế Song sinh năm 1933 tại Hà Nội. Ông có lượng ca khúc rất lớn và nổi trội là bài hát “Nơi đảo xa”. Với người lính khi lên tàu ra đảo bảo vệ Tổ quốc thì “Nơi đảo xa” là món quà vô cùng quý giá. Đó cũng chính là niềm hạnh phúc lớn của người nhạc sĩ có duyên với biển đảo quê hương: Thế Song.
Dương Trang Hương
