Ngày 21-6-1925, tờ báo Thanh Niên số đầu tiên được ra đời tại Quảng Châu - Trung Quốc, do lãnh tụ Nguyễn Ái Quốc sáng lập là cơ quan ngôn luận của Việt Nam thanh niên cách mạng đồng chí hội. Tờ báo xuất bản bằng Việt ngữ và Hán ngữ, mỗi số báo ra 2 đến 4 trang khổ 13 x 19cm, phát hành 1 số/tuần, được 88 số (từ ngày 21-6-1925 đến tháng 4-1927).
Ngày 21-6-1925, tờ báo Thanh Niên số đầu tiên được ra đời tại Quảng Châu - Trung Quốc, do lãnh tụ Nguyễn Ái Quốc sáng lập là cơ quan ngôn luận của Việt Nam thanh niên cách mạng đồng chí hội. Tờ báo xuất bản bằng Việt ngữ và Hán ngữ, mỗi số báo ra 2 đến 4 trang khổ 13 x 19cm, phát hành 1 số/tuần, được 88 số (từ ngày 21-6-1925 đến tháng 4-1927). Đây là tờ báo khởi đầu cho lịch sử báo chí cách mạng Việt Nam, mang trọng trách truyền bá chủ nghĩa Mác - Lênin ở Việt Nam, được nhiều người đọc và chép tay truyền nhau, có ảnh hưởng rất lớn.
Từ đây khởi đầu cho việc thành lập các tổ chức cách mạng ở Việt Nam và cả Đông Dương. Nhiều tờ báo sớm được ra đời trong giai đoạn khởi nghĩa và kháng chiến (1930 - 1954) để tuyên truyền, giác ngộ, tập hợp dân chúng ủng hộ cách mạng, giải phóng nô lệ bị áp bức… Đó là tờ báo Đỏ (8-1929) của Chi bộ An Nam Cộng sản Đảng, báo Cờ Đỏ, Tạp chí Cộng sản, báo Tranh Đấu, báo Dân, tờ báo Thắng, báo Giải Phóng, báo Thợ Thuyền, báo Lao Động, báo Bạn Dân, báo Trung Bắc Tân Văn, báo Việt Nam Độc Lập, báo Cứu Quốc, báo Nhân Dân, báo Thiếu Niên Tiền Phong, báo Phụ Nữ, Tạp chí Tem Việt Nam (1993)… Báo chí cách mạng đã góp phần quan trọng trong sự nghiệp xây dựng và bảo vệ Tổ quốc.
Biểu trưng của Hội Nhà báo Việt Nam (2 thời kỳ) và biểu trưng Hội Nhà báo Phú Khánh cùng 3 mẫu tem, FDC, bì thư thực gửi |
Tuy vậy, kho tàng tem Việt Nam trong 52 năm qua, báo chí cách mạng mới có 3 tên đầu báo được ghi nhận trên tem bưu chính, đó là:
. Báo Le Paria (Người cùng khổ) số đầu tiên phát hành ngày 1-4-1922 tại Paris (Pháp). Tờ báo do lãnh tụ Nguyễn Ái Quốc sáng lập, tự lo mọi việc nội dung, tài chính và phát hành. Tên tờ báo “Le Paria” được đưa vào mẫu tem phát hành ngày 19-5-1990. Trên mẫu tem còn có hình ảnh lãnh tụ Nguyễn Ái Quốc (năm 1920) cùng với lá cờ đỏ mang hình Lênin.
. Báo Nhân Dân số đầu tiên được phát hành ngày 11-3-1951 tại chiến khu Việt Bắc, là cơ quan ngôn luận của Đảng Cộng sản và Nhà nước Việt Nam. Tên tờ báo “Nhân Dân”, trang nhất của tờ số 1 và măng sét của báo được thay đổi qua các thời kỳ… được đưa lên mẫu tem kỷ niệm 50 năm ngày ra số báo đầu tiên. Mẫu tem nổi bật lên chữ số 50 năm và tấm Huân chương Hồ Chí Minh được Nhà nước phong tặng.
. Báo Thiếu niên số đầu tiên được phát hành ngày 1-6-1954 theo chỉ thị của Bác Hồ “Hãy dành cho các cháu thiếu nhi Việt Nam có một tờ báo riêng để học tập, rèn luyện… trở thành thế hệ tương lai xây dựng đất nước…”. Hơn 60 năm qua, báo thiếu nhi đã ra đời với 2 tờ báo: Thiếu niên Tiền phong và Nhi đồng”. Nhân dịp kỷ niệm 50 năm báo Thiếu niên Tiền phong, ngày 1-6-2004, Bưu điện Việt Nam phát hành mẫu tem với hình ảnh búp măng non vươn cao trên nền xanh hòa bình cùng với chữ số 50 năm và tấm huân chương “Anh hùng Lao động” được Nhà nước phong tặng.
3 mẫu tem của 3 tờ báo tiêu biểu cho hàng ngàn tờ báo, tạp chí cách mạng đã góp nên thành tựu của đất nước hôm nay.
PHẠM KHÁNH HỒNG
