Kỷ niệm ngày Giải phóng Thủ đô (ngày 10-10-1954) là một đề tài khá phong phú trên tem Bưu chính Việt Nam. Ngay từ ngày đầu tiên Đảng, Chính phủ, Bác Hồ từ chiến khu Việt Bắc về Thủ đô 1-1-1955, Bưu điện Việt Nam đã phát hành bộ tem "Kỷ niệm Thủ đô giải phóng 10-10-1954".
Kỷ niệm ngày Giải phóng Thủ đô (ngày 10-10-1954) là một đề tài khá phong phú trên tem Bưu chính Việt Nam. Ngay từ ngày đầu tiên Đảng, Chính phủ, Bác Hồ từ chiến khu Việt Bắc về Thủ đô 1-1-1955, Bưu điện Việt Nam đã phát hành bộ tem “Kỷ niệm Thủ đô giải phóng 10-10-1954”. Bộ tem do họa sĩ Thạch Can thiết kế gồm 1 mẫu với 3 tem: tem có giá mặt 10đ (xanh biển), tem giá mặt 30đ (xanh lá), tem giá mặt 150đ (đỏ) mang hình ảnh chú bộ đội mũ nan bọc vải lưới, vai đeo súng, bế bé trai đi bên Hồ Gươm, Tháp Rùa. Trước đó, năm 1951 có bộ tem “Tháp Rùa Hà Nội” gồm 2 tem: 30C (xanh biển), 15$ (nâu đậm) với hình ảnh của Hério Vaugirad (Paris) chụp cảnh Tháp Rùa soi bóng mặt nước Hồ Gươm. Hình ảnh Tháp Rùa còn có trên tem bưu chính Trung Quốc phát hành ngày 2-9-1960 “Kỷ niệm 15 năm Quốc khánh nước Việt Nam dân chủ cộng hòa 1945 - 1960”.
 |
| Tem Sự tích Hồ Gươm trên bưu ảnh tượng đài vua Lê Thái Tổ |
Một công trình kiến trúc trong quần thể thắng cảnh Hồ Gươm là Tháp Bút, Đài Nghiên được họa sĩ Nguyễn Thị Sâm đưa lên tem cùng chân dung nhà văn hóa lớn Nguyễn Văn Siêu (1799 - 1872) - người mà năm 1865 đã có công tu sửa toàn bộ khu vực này, trong đó có Tháp Bút xây trên núi Độc Tôn. Mẫu tem được phát hành ngày 2-11-1999 “Kỷ niệm 200 năm sinh Nguyễn Văn Siêu”. Trong khi đó, ngôi đền Ngọc Sơn được họa sĩ Nguyễn Văn Khanh đưa vào bộ tem 1 mẫu 2 tem giá mặt 150đ (xanh nhạt), tem giá mặt 2000đ (xanh đậm) với hình ảnh chủ thể là cầu Thê Húc dẫn vào cổng đền tam cấp, trên có lầu vọng nguyệt. Bộ tem này được phát hành ngày 1-12-1958. 40 năm sau, ngày 10-10-1998, bộ tem thứ 5 về Hồ Gươm được phát hành với đề tài “Sự tích Hồ Gươm” do họa sĩ Trịnh Quốc Thụ vẽ gồm 2 mẫu đều có giá mặt 400đ: tem 1 là hình toàn cảnh Hồ Gươm, tem 2 có lối vẽ tả thực cảnh vua Lê Thái Tổ sau khi đánh thắng giặc Minh đã cùng cận thần trên thuyền rồng, rùa vàng ngậm kiếm thần bơi đi…
 |
| Trang tem - FDC về Hồ Gươm |
Cùng đề tài này, ngày 5-8-2016, Bưu chính Việt Nam và Thái Lan phát hành chung 1 bộ tem về “Nghệ thuật múa rối” dân gian của 2 nước, gồm 2 mẫu. Mẫu tem của Việt Nam kể chuyện về “Sự tích Hồ Gươm” do họa sĩ Vũ Kim Liên và Nguyễn Du thiết kế theo hình mẫu các nhân vật của nghệ thuật múa rối nước dân gian Việt Nam. Giá tiền Việt Nam là 3.000đ, tiền Thái Lan là 3 bạt. Mẫu tem của Thái Lan kể chuyện cổ “Jakata” về Phật giáo, do họa sĩ Pisit Prasitthanadoon thiết kế theo hình mẫu các nhân vật của nghệ thuật múa rối cổ Hoon Krabork. Giá tiền Thái Lan là 3 bạt, tiền Việt Nam là 10.500đ.
 |
| Sự tích Hồ Gươm trên tem Thái Lan và Việt Nam |
Bộ có 4 tem: 2 tem chữ và tiền Việt Nam, 2 tem chữ và tiền Thái. Đặc biệt, với bộ tem Việt - Thái này, lần đầu tiên tem Việt Nam được áp dụng công nghệ tương tác thực tế - người sưu tập có thể dùng điện thoại thông minh để xem video clip về nội dung được tải trên mỗi con tem (bằng ký hiệu ASEANSTAMP…).
PHẠM KHÁNH HỒNG
