Nhạc sĩ Đỗ Trí Dũng đã về với biển

Dẫu đã tiên liệu từ trước, nhưng khi biết tin nhạc sĩ Đỗ Trí Dũng ra đi vào sáng 15-10, nhiều người không khỏi tiếc thương một người nghệ sĩ tài hoa, quảng giao.

Dẫu đã tiên liệu từ trước, nhưng khi biết tin nhạc sĩ Đỗ Trí Dũng ra đi vào sáng 15-10, nhiều người không khỏi tiếc thương một người nghệ sĩ tài hoa, quảng giao. Nhắc đến ông, nhiều người vẫn nhớ đến người nghệ sĩ yêu đời đến hồn nhiên như trẻ thơ, luôn sẵn sàng ôm đàn guitar hát lên những bài tình ca say đắm.

Vẫn mãi nguyện làm con sóng…

Gốc xứ Quảng, lớn lên ở Hải Phòng nhưng phần lớn cuộc đời nhạc sĩ Đỗ Trí Dũng gắn bó với Nha Trang (từ năm 1976). Từ lần đầu tiên đặt chân đến phố biển, ông đã “Nguyện làm con sóng” hát ru về miền thùy dương cát trắng: “Nha Trang bao thân thương ta nguyện sống bên Người. Nha Trang bao thân thương ta ngợi hát về Người. Nguyện làm sóng trắng xóa nối đuôi nhau vỗ bờ. Như lòng ta mãi yêu em thiết tha”. Và những năm tháng đẹp nhất, những sáng tác thành công nhất của ông như: Nguyện làm con sóng, Con đường mang tên anh, Những đám mây sẽ kể, Những cánh chim chuyền, Lời Tổ quốc… đều ra đời ở mảnh đất này. Ấn tượng lớn nhất về nhạc sĩ đó chính là một người rất phóng khoáng. “Anh là một nghệ sĩ tài hoa và quảng giao. Bạn bè của anh rất nhiều và đủ thành phần, từ nghệ sĩ ở Thủ đô đến những anh em văn nghệ ruộng vườn”, nhạc sĩ Hình Phước Liên chia sẻ.

Nhạc sĩ Đỗ Trí Dũng trong vòng tay người thân, bạn bè

Cho đến bây giờ, bạn bè trong giới văn nghệ vẫn thường nhắc đến những kỷ niệm của một thời gian khó, vui tươi. Đã có một thời, nhà của nhạc sĩ trở thành “quán trọ” của cánh văn nghệ, nơi mọi người có thể hát hò, đọc thơ cho nhau nghe mà không ngại phiền hà. Nghệ sĩ múa rối Văn Học từng kể rằng, ông đã có những ngày tháng “ăn dầm nằm dề” ở nhà của Đỗ Trí Dũng, sống trong tình yêu thương của mẹ nhạc sĩ -  người luôn sẵn sàng chia sẻ niềm vui, nỗi buồn của con trai mình và bạn bè. Riêng tôi nhớ mãi hình ảnh nhạc sĩ Đỗ Trí Dũng - ca sĩ Ân Nam cùng nhau hát những bản tình ca yêu đời.

Hơn 40 năm theo nghiệp âm nhạc, nhạc sĩ Đỗ Trí Dũng có hàng trăm ca khúc ở nhiều thể loại khác nhau. Nhắc đến ông, nhiều người nhớ đến mảng cả khúc thiếu nhi với các ca khúc như: Tình bạn, Mẹ đất, Quả trứng biết nói, Nghé hoa, Bàn tay anh bộ đội, Cảm xúc tháng năm… Trong đó, thành công nhất là ca khúc Những đám mây sẽ kể với những ca từ đẹp như thơ, thông điệp đầy nhân ái: “Những đám mây sẽ kể. Về vạn vùng mây qua. Nơi nào mây mưa xuống. Cho đất đai hiền hòa. Những dòng sông sẽ kể. Về hạt hạt phù sa. Đắp bồi nên nương mía. Đắp bồi nên mùa vàng…”. “Nhiều ca khúc thiếu nhi của anh rất lạ, mang thông điệp đầy tình người, nó đánh động nhận thức chúng ta về nhiều điều khác sâu hơn, xa hơn”, nhạc sĩ Hình Phước Liên chia sẻ.

Bên cạnh các sáng tác dành cho thiếu nhi, nhạc sĩ Đỗ Trí Dũng dành nhiều tâm huyết cho mảng tình ca. Khác với nhiều người, tình khúc của ông thường nhẹ nhàng, bay bổng, đôi chỗ pha chút tinh nghịch. Đó là lời nhắn nhủ của người thủy thủ - Tình yêu người thủy thủ. Cũng cần có bến bờ, thoáng rung động với bóng dáng người thiếu nữ trong chiều Nha Trang lộng gió. Năm 1983, trong chuyến đi Trường Sa, khi được các chiến sĩ yêu cầu viết một tình khúc, ông đã viết ca khúc Con còng gió với ca từ rất vui tươi: “Em là con còng gió của lòng anh. Bắt chước còng chữ chi em chạy, nhưng em không trốn vào con sóng mà luôn chờ anh bắt được em”. Càng về sau này, tình ca của ông càng sâu lắng hơn như Hương Ngọc lan đậm đà về khuya: “Anh vẫn tìm về chốn cũ. Dẫu rằng em đã có chồng. Căn gác nhạt nhòa vuông cửa… Ngọc lan tán lá vẫn xanh. Mà bông hoa đã xa tầm tay anh”.

Ngoài âm nhạc, ông còn làm thơ, ký họa. Nói về ký họa, họa sĩ Lê Vũ cho biết, nhạc sĩ Đỗ Trí Dũng có khả năng nắm bắt thần thái của từng người, chỉ cần vài nét bút ông đã gợi được hồn nhân vật. Những bức vẽ của ông về  họa sĩ Hoàng Lập Ngôn, nhà văn Cao Duy Thảo, nhà điêu khắc Đinh Rú… đã đạt đến hàng “thượng thừa” mà anh em nghệ sĩ xứ Trầm Hương vẫn đùa vui là đến họa sĩ Thanh Hồ (chuyên ký họa chân dung) cũng phải “kính nể vài phần”…

Khi tình yêu hòa cùng âm nhạc

Chính tình yêu âm nhạc, sự hồn nhiên, yêu đời đã giúp nhạc sĩ có nghị lực chiến đấu với căn bệnh ung thư gan mấy năm qua. Là người điều trị cho nhạc sĩ nhiều năm, bác sĩ Nguyễn Đông, Giám đốc Bệnh viện Bệnh Nhiệt đới chia sẻ: “Điều đáng khâm phục ở nhạc sĩ là tuy bệnh tình diễn tiến nặng hơn, khiến nhiều lần ông lịm đi trên giường bệnh nhưng khi tỉnh lại, ông vẫn hồn nhiên, lạc quan, tin yêu cuộc sống. Âm nhạc đã giúp ông sống an nhiên hơn”.

 

Điều cảm động là trước khi ông ra đi, người thân, bạn bè và tập thể y, bác sĩ Bệnh viện Bệnh Nhiệt đới đã kịp tổ chức cho ông một đêm nhạc đặc biệt với chủ đề: “Đỗ Trí Dũng âm nhạc và tình yêu”. Đêm nhạc ấy rất đặc biệt, vì sân khấu là sảnh bệnh viện; khán giả là bạn bè, bệnh nhân đang điều trị tại bệnh viện và người dân quanh vùng; ca sĩ cũng đều là bạn bè, người thân; còn nhân vật chính là bệnh nhân vẫn ngồi xe lăn, thỉnh thoảng được các điều dưỡng kiểm tra sức khỏe ngay trên sân khấu. Là người đứng ra kêu gọi tổ chức đêm nhạc, bác sĩ Trương Tấn Minh - nguyên Giám đốc Sở Y tế chia sẻ: “Anh em tổ chức đêm nhạc lấy chủ đề “Đỗ Trí Dũng âm nhạc và tình yêu” với ý nghĩa trong âm nhạc không thể thiếu tình yêu, trong tình yêu không thể thiếu âm nhạc”.

Gắn bó mấy chục năm trong âm nhạc, duyên phận đã đưa ca sĩ Ân Nam trở thành bạn đời nhạc sĩ Đỗ Trí Dũng ở chặng cuối cuộc đời ông; chia sẻ với ông nỗi đau bệnh tật. Ca sĩ Ân Nam kể: “Trong đêm nhạc ấy, tuy vẫn chịu đau đớn, vẫn trên chiếc xe lăn, nhạc sĩ Đỗ Trí Dũng  vẫn cười khi gọi tên những người bạn; khi chia sẻ về tình yêu, âm nhạc và hơn hết là tình yêu đối với thành phố biển mà đến “từ hạt cát cũng đáng yêu””…

Giờ đây, người nghệ sĩ tài hoa ấy đã đi xa, cái hồn nghệ sĩ của ông đã hòa vào sóng biển. Ở nơi xa đó, chắc ông vẫn mãi hát ca về Nha Trang như lời nguyện năm nào…

XUÂN THÀNH - NAM DU