Là một trong những địa phương có hoạt động mỹ thuật phát triển ở khu vực miền Trung - Tây Nguyên, thế nhưng, 2 - 3 năm trở lại đây, hoạt động mỹ thuật ở Khánh Hòa có phần trầm lắng.
Là một trong những địa phương có hoạt động mỹ thuật phát triển ở khu vực miền Trung - Tây Nguyên, thế nhưng, 2 - 3 năm trở lại đây, hoạt động mỹ thuật ở Khánh Hòa có phần trầm lắng.
Với 40 năm xây dựng, mỹ thuật Khánh Hòa đã có 3 thế hệ họa sĩ thành danh. Trong đó, thế hệ mở đầu có thể kể đến các họa sĩ: Trần Anh Vinh (đã mất), Thanh Hồ, Văn Vết, Quang Tuyến, Võ Thủ Đức... Tiếp đó là thế hệ họa sĩ trưởng thành sau chiến tranh như: Bùi Văn Quang, Lê Trí, Lê Văn Duy, Đoàn Xuân Hùng, Nguyễn Liêu (đã mất), Nguyễn Đình Khánh... Trẻ hơn nữa là thế hệ 7x với các họa sĩ: Trần Hà, Trần Mạnh Đức. Mỗi người một thế mạnh, một phong cách góp phần làm nên một vườn hoa đầy hương sắc cho hội họa xứ Trầm Hương.
 |
| Triển lãm “Mùa sen” của họa sĩ Nguyễn Liêu năm 2011 là triển lãm cá nhân gần nhất được tổ chức |
Giai đoạn 2005 - 2010, các họa sĩ: Bùi Văn Quang, Trần Hà, Trần Mạnh Đức, Nguyễn Đình Khánh... đã tổ chức khá nhiều triển lãm cá nhân. Bên cạnh đó, Hội Văn học - Nghệ thuật tỉnh tổ chức các triển lãm tập thể gây được sự chú ý của công chúng. Những người yêu mến hội họa còn nhớ đến họa sĩ Lê Trí với những tác phẩm giàu chất triết lý suy tư, Bùi Văn Quang đầy chất hiện thực, Lê Duy bay bổng với những hoài niệm tuổi thơ. Người xem cũng ấn tượng với những tác phẩm của Trần Hà vốn có nét tạo hình khỏe khoắn mang hơi hướng dân gian, lấy gam màu nóng làm nét chủ đạo, tạo nên sức sống cuộn trào. Ngược lại, Trần Mạnh Đức lại thiên về những gam màu dịu nhẹ, lối vẽ nghiêng về trừu tượng, các hình khối biến hóa trong từng tác phẩm... và anh vẫn giữ được nét riêng dễ nhận biết ấy.
Tuy đội ngũ sáng tạo vẫn khá sung sức, nhưng những năm gần đây, hoạt động mỹ thuật ở Khánh Hòa có phần trầm lắng. Sau triển lãm của họa sĩ Nguyễn Liêu ở Khu du lịch Champa Island năm 2011, đến nay chưa có thêm triển lãm cá nhân nào được tổ chức. Những triển lãm giữa các họa sĩ Nga với họa sĩ của Nha Trang chỉ là những cuộc chơi theo kiểu ngẫu hứng, không đặt nặng về chuyên môn. “Các họa sĩ tên tuổi đã khẳng định được mình sẽ không mặn mà với việc triển lãm, trong khi họa sĩ trẻ đủ tầm thì chưa xuất hiện”, họa sĩ Bùi Văn Quang lý giải.
Cùng với sự vắng bóng của triển lãm, hoạt động của các gallery mỹ thuật cũng ngày càng đi xuống. Nhiều họa sĩ tên tuổi từng mở phòng tranh ở khu phố Tây nay cũng phải đóng cửa bởi giá mặt bằng tăng cao trong khi tranh bán chậm. “Những năm trước, các họa sĩ tên tuổi của Khánh Hòa bán được khá nhiều tranh cho khách du lịch Đức, Mỹ, Canada, Australia... Thời gian gần đây, khách Nga và Trung Quốc đến nhiều nhưng họ ít quan tâm đến nghệ thuật nên khó bán tranh. Hiện nay, các anh em đã khẳng định được tên tuổi chủ yếu bán cho các mối khách quen từ trước”, họa sĩ Trần Hà - Phó Chủ tịch Hội Văn học - Nghệ thuật tỉnh cho biết.
Bên cạnh đó, nếu như những năm trước, mỹ thuật xứ Trầm Hương gây tiếng vang với các tác phẩm: Xứ Trầm Hương (tác giả Võ Thủ Đức), Huyền thoại Việt (Trần Mạnh Đức)... thì vài năm trở lại đây không có những giải cao trong các kỳ triển lãm khu vực và toàn quốc. Đơn cử, năm 2014, Khánh Hòa chỉ có một giải tặng thưởng ở triển lãm khu vực Nam Trung Bộ - Tây Nguyên (tác phẩm Ký ức quê tôi của Trần Hà) và giải ba của Võ Việt Dũng tại Festival Mỹ thuật trẻ toàn quốc. Năm 2015, mỹ thuật Khánh Hòa trắng tay tại giải thưởng mỹ thuật khu vực và chỉ vớt vát lại khi có 2 tác phẩm được chọn triển lãm mỹ thuật toàn quốc (5 năm 1 lần). Họa sĩ Trần Hà lý giải: “Giải thưởng mỹ thuật luôn ưu tiên cái mới, trong khi lứa họa sĩ sung sức của Khánh Hòa đều đã khẳng định mình, ổn định về phong cách nên rất khó có giải cao, trong khi lứa họa sĩ trẻ lại chưa có tác phẩm nổi bật...”.
Dù với lý do gì thì việc hoạt động mỹ thuật của Nha Trang - Khánh Hòa rơi vào trầm lắng cũng là điều đáng suy nghĩ. Thông thường, văn hóa và du lịch luôn có sự tác động qua lại, trong đó du lịch phát triển sẽ kéo theo sự sôi động về văn hóa, thế nhưng mỹ thuật Khánh Hòa lại không theo quy luật đó. Ông Nguyễn Sĩ Chức - Chủ tịch Hội Văn học - Nghệ thuật tỉnh cho biết, để hâm nóng không khí mỹ thuật xứ Trầm Hương, sắp tới hội sẽ tổ chức triển lãm mỹ thuật Chào xuân 2016.
XUÂN THÀNH
