07:12, 30/12/2015

Người kể những câu chuyện ngụ ngôn từ đất

Nhà điêu khắc Đoàn Xuân Hùng vừa ra mắt cuốn sách Đất và ngụ ngôn Kinh thánh (Nhà xuất bản Đồng Nai), giới thiệu những tác phẩm điêu khắc gốm lý thú, sinh động. Với những mẫu tượng mới lạ này, một lần nữa anh thể hiện khả năng sáng tạo cũng như khả năng "chơi" với đất.

Nhà điêu khắc Đoàn Xuân Hùng vừa ra mắt cuốn sách Đất và ngụ ngôn Kinh thánh (Nhà xuất bản Đồng Nai), giới thiệu những tác phẩm điêu khắc gốm lý thú, sinh động. Với những mẫu tượng mới lạ này, một lần nữa anh thể hiện khả năng sáng tạo cũng như khả năng “chơi” với đất.


Đất và ngụ ngôn Kinh thánh giới thiệu 40 tác phẩm điêu khắc bằng chất liệu đất nung lấy cảm hứng từ những câu chuyện trong Kinh Tân ước do anh thực hiện vài năm trở lại đây. Bằng bàn tay tài hoa, kiến thức tạo hình, tâm hồn hướng thượng, nhà điêu khắc Đoàn Xuân Hùng đã tạo nên nhiều tác phẩm giàu tính thẩm mỹ và biểu trưng như: Người kể ngụ ngôn từ đất, Hối nhân, Bếp lửa yêu thương, Vác chõng mà về, Tẩy uế đền thờ, Vào thành vinh quang, Lòng tin của Toma, Chối thầy, Phép rửa, Pieta, Đồng tiền bà góa, Mẹ với trẻ em… “Tôi muốn dùng bàn tay diễn tả điều muốn nói, phát xuất từ con tim, cùng muôn vàn cảm xúc”, anh tâm sự khi bắt đầu kể những câu chuyện ngụ ngôn bằng đất - những tác phẩm khéo léo đi giữa đời và đạo.

 

Bìa sách “Đất và ngụ ngôn Kinh thánh”
Bìa sách “Đất và ngụ ngôn Kinh thánh”


Chọn cho mình một đề tài khó, nhưng với bản lĩnh của người nghệ sĩ nhiều kinh nghiệm, Đoàn Xuân Hùng dường như đã “giải thiêng” những câu chuyện của Kinh thánh, đem lại cho người xem những cảm xúc thẩm mỹ đầy tính nhân văn. Đơn cử, ở tác phẩm Hối nhân, anh thể hiện một người trong tư thế quỳ gối rất khiêm cung, đầu rụt vào hai vai, hai tay cầm thánh giá đặt ở trái tim, ở cổ tay có tràng hạt thể hiện người đang sám hối hay cầu nguyện, gương mặt biểu hiện sự từng trải, nét mặt như đang tìm lại sự thanh thản, an bình. Với kỹ thuật nung tài nghệ, tác giả đã để cho màu từ phía chân là màu đen chuyển dần sang màu đất nung có độ sáng dần, diễn tả trạng thái sám hối đi từ tội lỗi đến ánh sáng với tâm thế hướng thiện. Bức tượng này không chỉ có ý nghĩa với người Công giáo mà cả với đại chúng, đó là sự chân thành hối lỗi sẽ đưa con người đến với ánh sáng. Hay như tác phẩm Yêu thương và tha thứ, nghệ sĩ Đoàn Xuân Hùng đã thể hiện hai nhân vật thiện và ác quấn chặt lấy nhau như muốn diễn tả cả hai cùng tồn tại trong cuộc đời, trong mỗi con người. Ở đó, cái thiện to lớn nhưng bình lặng hơn, vòng tay mở ra như sẵn sàng tha thứ tất cả. Cái ác hung hăng cuồn cuộn cơ bắp với thân hình như đang lao tới, gương mặt hung dữ, cuồng nộ, hận thù. Cứ vậy, trong mỗi tác phẩm, anh đều tìm được những cách kể chuyện, một điểm nhấn, một thủ pháp bố cục khác nhau tạo nên nhịp điệu riêng cho câu chuyện. Điều đáng nói, các tác phẩm đều nói đến sự hối lỗi, tha thứ, tình yêu thương… “đánh thức” tính thiện trong tâm hồn người xem.


Lấy cảm hứng từ các dụ ngôn trong Kinh thánh, nhưng Đoàn Xuân Hùng không làm tượng theo hướng minh họa, thay vào đó anh tìm cách lột tả theo hướng thế tục để gần gũi với người xem. Tạo hình nhân vật với bố cục và ngôn ngữ điêu khắc mang phong cách dân gian, gần gũi, sống động, khai mở thêm những mạch ngầm đối thoại thú vị giữa tác giả - tác phẩm với người xem. Tác phẩm Gia đình thánh là một câu chuyện đầy thế tục khi thể hiện người phụ nữ gương mặt hồn hậu, dáng ngồi dân dã, đứa trẻ tinh nghịch, người đàn ông ở phía sau che chở cho cả gia đình; cả 3 cùng nhìn về một hướng. Bức tượng gợi nhớ đến câu nói của nhà văn Antonine St Exupery: “Yêu nhau không phải là chuyện người này ngắm nhìn người kia, mà là cùng ngắm nhìn chung về một hướng”…  Những câu chuyện mà Đoàn Xuân Hùng kể không còn là những câu chuyện tôn giáo, hơn thế đã trở thành những bài học chung cho mọi người bởi trong đó anh đã gửi gắm nhiều triết lý nhân sinh. Nói như cây bút phê bình mỹ thuật Nguyễn Thanh Bình: “Những ngụ ngôn Kinh thánh bằng đất nung của Đoàn Xuân Hùng không phải là những pho tượng được sáng tác nhằm mục đích thờ phụng, và không nên nhầm lẫn giữa ý nghĩa sứ điệp của Đức Kitô được ghi chép trong Kinh thánh với thông điệp thẩm mỹ của người nghệ sĩ thể hiện qua các tác phẩm nghệ thuật tạo hình”.  


Đất và ngụ ngôn Kinh thánh là một món quà mà Đoàn Xuân Hùng mừng mùa Giáng sinh ấm áp và an lành. Hy vọng, rồi đây anh sẽ tiếp tục kể những câu chuyện mới đầy chất văn hóa và tình thương yêu con người.


THÀNH NGUYỄN