11:03, 28/03/2015

Ngọt ngào những khúc hát ru…

"Ầu ơ... Ví dầu cầu ván đóng đinh, cầu treo lắc lẻo, gập ghềnh khó qua...

“Ầu ơ... Ví dầu cầu ván đóng đinh, cầu treo lắc lẻo, gập ghềnh khó qua.


Khó qua mẹ dắt con qua, con đi trường học, mẹ đi trường đời...”

 

Trong xã hội hiện đại, sự phát triển của các thể loại âm nhạc thì những lời hát ru vẫn là một dòng nghệ thuật có giá trị nhân văn cao đẹp, giữ chỗ đứng quan trọng trong đời sống tinh thần của người Việt, dù thuộc dân tộc nào. Việc lưu giữ những khúc hát ru cũng chính là gìn giữ những giá trị cao cả của sự sống, nuôi dưỡng tâm hồn trẻ thơ, lòng nhân ái, hiếu thảo cho con trẻ từ thuở còn nằm nôi…

 

k
Hát ru Nam bộ thể hiện qua giọng ca nam.

 

Hát ru - loại hình nghệ thuật có giá trị nhân văn cao đẹp

 

Theo nhạc sĩ Nguyễn Văn Hảo, Hội viên Hội Văn học nghệ thuật tỉnh Khánh Hòa, hát ru là loại hình nghệ thuật ra đời sớm nhất trong gia đình âm nhạc dân gian Việt Nam, là một lối phổ nhạc của những bài ca dao lục bát, đồng dao, hò vè dân gian. Hát ru là lối hát đơn giản nhất mà hầu như người phụ nữ Việt Nam nào cũng biết và có thể hát. Từ bao đời, tiếng mẹ hát ru con bên cánh võng luôn là hình ảnh thân thương, chan chứa tình mẫu tử thiêng liêng. Mỗi dân tộc có làn điệu hát ru có một nét đặc trưng riêng nhưng điểm chung là giai điệu nhẹ nhàng, êm dịu sâu lắng...

 

Mỗi vùng miền trên đất nước đều có các làn điệu hát ru quen thuộc, phía bắc có làn điệu “Con cò mà đi ăn đêm” với những câu từ sâu sắc nói lên thân phận vất vả của người nông dân đồng thời ca ngợi lối sống trong sạch. “À ơi…Con cò mày đi ăn đêm, đậu phải cành mềm lộn cổ xuống ao. À ơi…Ông ơi, ông vớt tôi nao, tôi có lòng nào ông hãy xáo măng. À ơi...Có xáo thì xáo nước trong, đừng xáo nước đục đau lòng cò con...”. Hoặc vùng đất Nam bộ có “Ầu ơ... Ví dầu cầu ván đóng đinh, cầu treo lắc lẻo, gập ghềnh khó qua. Ầu ơ... Khó qua mẹ dắt con qua, con đi trường học, mẹ đi trường đời...”

 

Hát ru có chức năng giáo dục thẩm mỹ cao, góp phần hình thành nuôi dưỡng tâm hồn và thái độ ứng xử của con người từ khi còn bé. Bằng những lời ru êm ả, tha thiết, người mẹ đã gieo vào tâm thức tuổi thơ những ký ức và hình ảnh tốt lành về lòng nhân ái, đạo lý làm người, tình yêu quê hương, đất nước, hướng con người tới chân, thiện, mỹ; giữ gìn nhân nghĩa, đạo hiếu đối với cha mẹ, ông bà…

 

k
Thí sinh duyên dáng thể hiện tác phẩm dự thi.

 

Giữ gìn những khúc hát ru

 

Hội thi “Hát ru – hát dân ca” diễn ra tối 26-3 tại Trường Cao đẳng Sư phạm Trung ương – Nha Trang cũng là hoạt động ý nghĩa góp phần nâng cao nhận thức của giới trẻ về giá trị của loại hình nghệ thuật này.

 

Ông Nguyễn Hồng Tín, Bí thư Đoàn trường cho biết: “Trước sự bùng nổ của các phương tiện thông tin đại chúng, các loại hình giải trí, nghệ thuật, hát ru có nguy cơ bị mai một trong đời sống hiện đại và nhất là các bạn trẻ. Nhân dịp này chúng tôi khơi gợi phong trào hát ru – hát dân ca sâu rộng,  góp phần bảo tồn và phát huy các giá trị truyền thống của nền văn hóa dân tộc. Bước đầu chúng tôi gặt hái nhiều thành công, có hàng trăm lượt thí sinh dự thi và qua nhiều vòng sơ khảo, chung khảo, chúng tôi đã chọn được những gương mặt tiêu biểu để gầy dựng phong trào cho những năm tiếp theo”.

 

Bạn Nguyễn Thành Tâm, vừa hoàn thành phần dự thi tâm sự: “Em rất thích những làn điệu hát ru, em tham gia hội thi để được thể hiện sự yêu thích của riêng mình. Thông qua sân chơi hy vọng các bạn trẻ khác cũng sẽ hiểu hơn và yêu thích loại hình này”.

 

k
Đông đảo bạn trẻ đến cổ vũ cho hội thi.

 

Giữ gìn và phát triển những khúc hát ru trong đời sống hôm nay cũng chính là giữ gìn vốn quý trong kho tàng văn nghệ dân gian, góp phần gắn chặt thêm tình cảm gia đình. Thiết nghĩ, việc bảo tồn nghệ thuật hát ru, tuyên truyền về ý nghĩa và giá trị của nghệ thuật hát ru là điều cần quan tâm của xã hội, đặc biệt thông qua các mô hình Câu lạc bộ Tiền hôn nhân, Câu lạc bộ ông bà cháu...để những đứa trẻ hôm nay được say giấc nồng trong tiếng hát ru dịu ngọt của mẹ, trong sự vỗ vễ, trìu mến của tình cha…

 

Như Thảo