Chơi tranh con giáp

Một người là nghệ nhân tranh cát, một người là thư họa, không hẹn mà gặp, mỗi khi năm mới đến họ lại cho ra đời những bức tranh về con giáp… Đó là nghệ nhân tranh cát Trần Thị Thu và họa sĩ Lê Vũ.

Nghệ nhân Trần Thị Thu đang hoàn thiện những nét cuối cùng của một bức tranh dê.

Đã thành thói quen, cứ đến gần Tết Nguyên đán, nghệ nhân Trần Thị Thu - chủ cửa hàng tranh cát Hồng Châu Sa (Khu di tích Tháp Bà Ponagar) lại làm tranh con giáp bằng cát để chơi và bán cho khách. Tết nào linh vật ấy! Tết Dậu làm tranh gà, Tết Dần làm tranh hổ, Tết Ngọ làm tranh ngựa… Tranh cát về các con giáp của người nghệ nhân này đa dạng, từ những mẫu tranh tả thực các con vật, tranh chép lại dòng tranh dân gian, trong đó có không ít bức đã đạt đến trình độ cao như bức Tranh gà từng được trao Huy chương Vàng ở triển lãm hàng mỹ nghệ toàn quốc năm 2005. Tết Đinh Hợi 2007, nghệ nhân Trần Thị Thu đã có bức tranh heo đàn lấy mẫu từ tranh Đông Hồ rất đẹp. Bức tranh cát với màu sắc giản dị thể hiện heo mẹ và 5 heo con, mỗi con một vẻ, túm tít, sum vầy bên nhau, trước hết là lời chúc đầu năm cho mọi nhà, ai ai cũng con hiền cháu ngoan, cuộc sống sung túc, giàu có. Tết Giáp Ngọ, nghệ nhân này cũng cho ra đời nhiều bức tranh cát đẹp về ngựa, từ những bức ngựa phi nước đại tung vó đến những chú ngựa khoan thai an nhàn nước kiệu…

Tết Ất Mùi 2015, nghệ nhân Trần Thị Thu giới thiệu những mẫu tranh về dê khá đẹp mắt. Dê không có sự oai hùng như hổ, sự nhanh nhẹn của ngựa… nên vẽ tranh dê khó đẹp. Tuy nhiên, tranh dê của cửa hàng Hồng Châu Sa đã vượt qua được những khó khăn về mặt chất liệu, tạo nên những bức tranh sống động về loài dê như dê gặm cỏ, dê nằm nghỉ trên tảng đá, dê leo núi đá... Nghệ nhân Trần Thị Thu cho biết: “Một bức tranh phải mất 3 - 4 ngày mới hoàn thành. Tuy là tranh cát, nhưng tôi vẫn phải làm cho ra sáng tối về màu sắc, đường nét uyển chuyển giống như tranh vẽ”.

Thư họa về dê của họa sĩ - thư pháp gia Lê Vũ.

Ngoài nghệ nhân Trần Thị Thu, ở Nha Trang còn có một nghệ sĩ cũng hay chơi tranh con giáp, đó là họa sĩ - nhà thư pháp Lê Vũ. Từ nhiều năm nay, mỗi khi đến năm mới, họa sĩ Lê Vũ lại vẽ những bức tranh con giáp để tặng bạn bè. Điều đáng nói, tranh của ông chính là những bức thư họa về linh vật được tạo nên từ những dòng chữ như: Chúc mừng năm mới, Cung chúc tân xuân, Giáp Ngọ, Ất Mùi… Tiếng lành đồn xa, năm nay, báo Sài Gòn Tiếp Thị cũng đã nhờ họa sĩ Lê Vũ vẽ một bức tranh dê bằng chính tên của báo để đưa vào đặc san xuân. Bức tranh dê Ất Mùi 2015 ông đưa lên Facebook cũng được nhiều người thích thú.

Nhắc đến chuyện tranh về dê, còn nhớ cách đây gần 10 năm, họa sĩ Lê Vũ có làm một bộ tranh khắc gỗ về đề tài chăn dê rất vui mắt (dựa theo tranh Thập mục ngưu đồ). Ở loạt tranh đó, ông vẽ phụ nữ với dê, mỗi bức tranh lại có một bài thơ đi kèm để bình về tranh rất hóm hỉnh. 10 bức tranh đã trở thành câu chuyện tình đầy cung bậc cảm xúc, từ chỗ bén duyên, đến say đắm trong tình yêu, rồi lại đến dỗi hờn, và còn có cả những phút giây tơ tưởng bên ngoài… nhưng cuối cùng vẫn ở bên nhau nhờ tấm lòng vị tha của người phụ nữ. Hỏi chuyện vẽ tranh con giáp, họa sĩ Lê Vũ cho biết đó chỉ là thú vui với hy vọng “mua vui cũng được một vài trống canh”.

THÀNH NGUYỄN