Trong điều kiện kinh tế khó khăn nhưng TP. Nha Trang vẫn tăng định mức hỗ trợ để cùng với nhân dân tu bổ, tôn tạo các đình làng đã bị xuống cấp.
Trong điều kiện kinh tế khó khăn nhưng TP. Nha Trang vẫn tăng định mức hỗ trợ để cùng với nhân dân tu bổ, tôn tạo các đình làng đã bị xuống cấp.
Nhiều đình làng xuống cấp
Những ngày này, các cụ cao tuổi tại khóm Bình Tân, phường Vĩnh Trường tất bật chuẩn bị cho ngày 12-2 âm lịch tới đây sẽ làm lễ khởi công trùng tu, tôn tạo đình Bình Tân. Đây là đình làng gắn bó với ngư dân phường Vĩnh Trường có hơn 200 năm tuổi, đã bị xuống cấp từ nhiều năm nay.
Ngôi đình này có diện tích khuôn viên khoảng 1.000m2, ngoài đình còn có 2 lăng cá ông. Đã thành thông lệ, mỗi năm 2 lần, dân làng đến đình dâng hương, làm lễ cầu ngư để cầu cho một năm đi biển thuận buồm xuôi gió. Mỗi lần cúng đình, người dân khu vực Bình Tân về dự rất đông. Tuy nhiên, đến nay, đình đã xuống cấp nghiêm trọng. Theo đánh giá của UBND phường Vĩnh Trường, nhiều hạng mục của đình đã bị hư hỏng từ 40 - 50%. Nặng nhất là chánh điện: mái ngói bị vỡ 60%; kèo, xà gồ, cầu phong do mối ăn bị mục nát, hư hỏng hoàn toàn; trụ gỗ cũng bị mối ăn đến 50%; tường gạch bị bong tróc. Chị Trần Thị Xuân Thủy, chuyên viên văn hóa phường Vĩnh Trường cho biết, tuy đã nhiều lần gia cố nhưng sau mỗi mùa mưa, đình làng càng xuống cấp trầm trọng. Vì thế khoảng 4 năm trở lại đây, UBND phường đã yêu cầu người dân không đến sinh hoạt tại đình để đảm bảo an toàn. Việc hội họp buộc phải nhờ địa điểm tại 1 trường học ở gần đình.
Ông Đỗ Xuân Thương, Trưởng Ban quản lý đình Bình Tân cho biết, đình là nơi sinh hoạt của hơn 800 hộ dân quanh vùng, nhưng do đình xuống cấp nên việc cúng tế hàng năm không thể tập trung đông người như trước và phải làm hết sức đơn giản, nhanh gọn, chỉ có một số cụ cao tuổi tham gia. Được biết, UBND thành phố có chủ trương hỗ trợ 60%, người dân địa phương đóng góp 40% kinh phí để tu bổ, tôn tạo. Nhưng phần lớn người dân làm nghề biển, thu nhập thấp nên việc vận động đóng góp gặp nhiều khó khăn, khiến việc tu bổ, tôn tạo chưa thể thực hiện.
 |
| Đình Bình Tân sắp được trùng tu |
Cùng với đình Bình Tân, trên địa bàn TP. Nha Trang có đến 13 đình làng bị xuống cấp như: Xương Huân, Vạn Thạnh, Vĩnh Châu, Vĩnh Hội, Đắc Lộc...
Tăng định mức hỗ trợ
Theo UBND TP. Nha Trang, năm 2006, thành phố đã phê duyệt Đề án bảo tồn và phát huy giá trị di sản văn hóa vật thể đình làng, giai đoạn 2006 - 2010, với định mức kinh phí Nhà nước hỗ trợ 60%, nhân dân đóng góp 40%. Qua 5 năm thực hiện đã có 17 di tích lịch sử văn hóa đình, miếu được tu bổ với tổng kinh phí hơn 2,7 tỷ đồng, trong đó ngân sách thành phố hỗ trợ gần 1,2 tỷ đồng, nhân dân đóng góp hơn 1,5 tỷ đồng. Trong số này có một số di tích chỉ tu bổ nhỏ bằng nguồn kinh phí nhân dân đóng góp, không xin Nhà nước hỗ trợ. Từ năm 2011, kế hoạch tu bổ di tích đã được đưa vào Chương trình phát triển đô thị TP. Nha Trang giai đoạn 2011 - 2015. Theo đó, từ năm 2011 đến giữa năm 2013 đã có thêm 5 đình, lăng được tu bổ. 13 đình còn lại do điều kiện khó khăn trong việc vận động nhân dân đóng góp kinh phí nên chưa thể tiến hành công tác tu bổ. Trước tình hình đó, thành phố đã đề nghị và được HĐND chấp thuận thay đổi định mức hỗ trợ kinh phí. Theo đó, Nhà nước sẽ hỗ trợ 80%, thay vì 60% như trước đây, phần đóng góp của người dân giảm từ 40% xuống còn 20%.
Ông Đinh Văn Cường, Trưởng phòng Văn hóa Thông tin TP. Nha Trang cho biết, với sự thay đổi định mức đóng góp như trên thì 13 đình còn lại sẽ được tu bổ từ năm 2014 đến 2020. Cụ thể, giai đoạn 2014 - 2015, sẽ có 7 đình được tu bổ với tổng kinh phí thực hiện hơn 4,1 tỷ đồng, trong đó Nhà nước hỗ trợ 3,3 tỷ đồng. 6 đình còn lại sẽ được chuyển sang giai đoạn 2016 - 2020. Với phương châm ưu tiên cho những công trình xuống cấp nặng, năm 2014, thành phố đã quyết định cấp ngân sách để phục hồi, tu bổ 4 đình: Đình Bình Tân (phường Vĩnh Trường) tổng mức đầu tư 939 triệu đồng; đình Xương Huân (phường Xương Huân) tổng mức đầu tư 600 triệu; đình Vạn Thạnh (phường Vạn Thạnh), tổng mức đầu tư 427 triệu; đình Vĩnh Châu (xã Vĩnh Hiệp) tổng mức đầu tư 600 triệu đồng.
Việc tu bổ các đình do UBND các xã, phường làm chủ đầu tư, với sự tham gia đóng góp ý kiến, bàn bạc, thảo luận của người dân địa phương. Theo ông Trần Tại, thành viên Ban quản lý đình Bình Tân, sau khi được biết Nhà nước sẽ hỗ trợ 80% kinh phí với số tiền hơn 700 triệu đồng, người dân địa phương rất phấn khởi, nhiệt tình hưởng ứng, đến nay đã đóng góp được 200 triệu đồng. “Chúng tôi rất vui mừng khi sắp tới đình được tôn tạo, tu bổ. Đây sẽ là điểm sinh hoạt văn hóa, nơi giáo dục truyền thống đoàn kết, yêu thương, uống nước nhớ nguồn cho con cháu sau này” - ông Tại nói.
LƯU KHÁNH
