Lạ với kịch kể bằng ngôn ngữ múa

Trong khoảng thời gian 35 phút, vở kịch múa “Huyền thoại Pô Inư Nagar” đã kể lại một cách nhẹ nhàng, sâu sắc câu chuyện về nữ thần Pô Inư Nagar bằng ngôn ngữ múa Chăm và múa đương đại.

Sau gần 2 tháng dàn dựng, tập luyện, tối 24-12, Đoàn Ca múa nhạc Hải Đăng đã công diễn báo cáo vở kịch múa “Huyền thoại Pô Inư Nagar”. Tham dự buổi công diễn có ông Nguyễn Chiến Thắng - Phó Bí thư Tỉnh ủy, Chủ tịch UBND tỉnh Khánh Hòa; bà Nguyễn Thị Kiều - Ủy viên Ban Thường vụ Tỉnh ủy, Trưởng Ban Tuyên giáo Tỉnh ủy Khánh Hòa cùng các vị Phó Chủ tịch UBND tỉnh Khánh Hòa, các vị nguyên lãnh đạo tỉnh Khánh Hòa, lãnh đạo Sở Văn hóa - Thể thao và Du lịch (VH-TT-DL).

Câu chuyện kể bằng những điệu múa

Vở kịch múa “Huyền thoại Pô Inư Nagar” do nhạc sĩ Hình Phước Long viết kịch bản; Nghệ sĩ Ưu tú (NSƯT) Trần Mạnh Cường - Phó Giám đốc Sở VH-TT-DL làm tổng đạo diễn; âm nhạc: Hình Phước Liên; biên đạo múa: NSƯT Hữu Từ, NSƯT Mai Kiên, Đức Hà. Vở diễn được chia làm 3 chương, 10 lớp và 1 đoạn vĩ thanh; kể lại câu chuyện huyền thoại về nữ thần Pô Inư Nagar của người Chăm. Bà có công dạy cho nhân dân biết cách trồng lúa, dệt vải, làm nhà che mưa, nắng, nghi thức tín ngưỡng, bảo vệ nhân dân khỏi cơn đại hồng thủy. Sau khi hóa thân vào khúc gỗ trầm hương và trôi dạt đến vùng Bắc Hải, bà kết duyên cùng Thái tử Bắc Hải. Nhưng hạnh phúc gia đình vẫn không làm nguôi được nỗi nhớ quê hương, và bà đã quyết định đưa các con về quê cũ trước sự ngăn cản quyết liệt, thậm chí gây ra cảnh tang thương của chồng. Không dung thứ cho tội ác của chồng, bà hóa phép nhấn chìm đoàn chiến thuyền xuống biển. Cuộc sống của nhân dân lại đầm ấm, hạnh phúc.

Màn múa thể hiện nữ thần Pô Inư Nagar dạy dân dệt vải.

Trong vở kịch múa này, ê kíp thực hiện đã có sự kết hợp giữa chất liệu múa Chăm với múa đương đại. Việc sử dụng hiệu quả các đạo cụ sân khấu như tấm lụa, cây tre, quạt, lu nước, hoa đăng, nón lá... càng làm cho những động tác vũ đạo thêm sinh động, bám sát cốt truyện. Từ chất liệu các điệu múa của người Chăm như: múa quạt, múa đội lu, múa khăn được sử dụng một cách nhuần nhuyễn kết hợp với những điệu múa đương đại sôi động, mạnh mẽ đã góp phần tạo cho không khí vở kịch thêm hấp dẫn. Âm nhạc trong vở kịch cũng là một yếu tố quan trọng để tạo nên sự thành công. Nhạc sĩ Hình Phước Liên đã rất khéo léo trong từng bối cảnh cụ thể để sử dụng từng loại hình âm nhạc phù hợp. “Lâu nay, tôi mới được nghe kể chuyện về nữ thần Pô Inư Nagar bằng lời. Bây giờ, câu chuyện đó được kể bằng múa, xem xong thấy rất ấn tượng. Nếu đưa vở kịch này phục vụ khách du lịch chắc sẽ nhận được sự đánh giá cao”, bà Phạm Thị Phương (đường Tháp Bà) nhận xét.

Sản phẩm phục vụ du lịch

Với mục đích có được một sản phẩm để phục vụ khách du lịch, nhất là khách du lịch nước ngoài, việc dàn dựng vở kịch múa “Huyền thoại Pô Inư Nagar” được kỳ vọng sẽ là tiền đề để tạo dựng nên nhiều loại hình nghệ thuật khác. Với vở kịch múa này, thêm một lần nét đẹp văn hóa xứ Trầm Hương sẽ được giới thiệu đến bạn bè quốc tế. “Khi dựng vở kịch múa này, chúng tôi quyết định lấy đúng truyền thuyết của người Chăm để sát với thực tế, với mảnh đất này hơn. Thực tế buổi diễn báo cáo đã đáp ứng được khoảng 80% so với mong muốn, điều đó khiến chúng tôi rất mừng. Thời gian tới, vở diễn sẽ được hoàn thiện hơn. Cái thiếu của vở diễn có chăng đó là hệ thống âm thanh, ánh sáng chưa đạt như mong muốn”, NSƯT Trần Mạnh Cường tâm sự.

Để có thể phục vụ tốt nhất cho khách du lịch nên dung lượng chương trình chỉ gói gọn trong 35 phút. Tuy nhiên, theo NSƯT Trần Mạnh Cường, để có thể tạo dựng nên một sản phẩm phục vụ du lịch, nên chăng cần có sự đầu tư về địa điểm biểu diễn mang tính chuyên nghiệp. Nếu được thì đó phải là một tổ hợp biểu diễn nghệ thuật kết hợp với các sản phẩm du lịch khác như ẩm thực, hàng lưu niệm...

Có thể thấy, kết quả bước đầu từ vở kịch múa “Huyền thoại Pô Inư Nagar” đã mở ra nhiều triển vọng cho việc tạo dựng nên một diện mạo sinh hoạt văn hóa mới trên địa bàn tỉnh.

NHÂN TÂM

Ông Nguyễn Chiến Thắng: “Việc dàn dựng vở kịch múa này nhằm mục đích giới thiệu đến du khách quốc tế nét văn hóa của Nha Trang - Khánh Hòa. Qua buổi diễn báo cáo, tôi thấy cần một số điểm phải bổ sung về phục trang, địa điểm biểu diễn, âm thanh, ánh sáng để vở diễn được hấp dẫn hơn. Trong tương lai, tỉnh sẽ chỉ đạo để dựng thêm nhiều vở diễn khác nói về đất nước, quê hương, con người Khánh Hòa. Sắp tới cần phải có sự đầu tư thêm, kể cả việc cử người đến các nước làm tốt vấn đề này như Nhật Bản, Ai Cập, Trung Quốc… để học hỏi kinh nghiệm, nhằm tạo được ấn tượng sâu sắc hơn đối với du khách”.

Kịch múa (balê) là loại hình nghệ thuật đỉnh cao, chuyển tải nội dung theo cốt truyện, bằng ngôn ngữ múa là động tác, điệu bộ, đội hình chuyển động trong âm nhạc, trong không gian, thời gian.